Abstract:
هدف این پژوهش تدوین و ارائه ابزار سنجش آمادگی ورودی یادگیرنده به دورههای الکترونیکی است. ویژگیهای ورودی یادگیرنده الکترونیکی یکی از دروندادهای مهم محیطهای آموزش الکترونیکی است که بر فرآیند و بروندادهای آموزشی تأثیر میگذارد. جامعهآماری این پژوهش شامل دو دسته؛ متخصصان یادگیری الکترونیکی کشور و کارآموزان پسر رشتههای فنی- حرفهای است. برای انتخاب نمونه از بین متخصصان یادگیری الکترونیکی از روش نمونهگیری ملاک محور و برای انتخاب نمونه از جامعه کارآموزان از روش نمونهگیری خوشهای چند مرحله ای استفاده شد. کارآموزان شرکت کننده در این پژوهش افرادی هستند که در تابستان 1388 در آموزشگاههای دولتی و آزاد زیر نظر سازمان آموزش فنی- حرفهای کشور ثبت نام کردهاند. با مطالعه مبانی و پیشینه مربوط به آمادگی یادگیرنده الکترونیکی، پنج عامل و 37 گویه مربوط به آنها استخراج شد، برای تعیین روایی صوری و محتوایی به متخصصان ارسال گردید. دادههای حاصل از این کار با استفاده از ابزارهای پرسشنامه و مصاحبه جمع آوری شد. تحلیل دادهها نشان داد که پنج عامل شناسایی شده از طرف متخصصان تأیید و برخی از گویهها به صورت جزئی یا کلی تغییر یافت. سپس برای تعیین پایایی ابزار پرسشنامه به صورت مقدماتی در بین 60 نفر از کارآموزان فنی حرفهای توزیع و تحلیل شد. تحلیل همبستگی هر گویه با کل گویهها (89/0) محاسبه شد و دو مورد از گویهها که با کل گویهها همبستگی کمتری داشتند، کنار گذاشته شدند. سپس پرسشنامه در بین 540 نفر از کارآموزان نمونه آماری توزیع و 412 پرسشنامه جمع آوری شد. نتایج تحلیل عاملی با استفاده از روش واریماکس و براساس آزمون اسکری بیانگر وجود پنج عامل (دسترسی و مهارت کار با رایانه و اینترنت، مهارتهای ارتباطی و مشارکتی، ویژگیهای شناختی، مهارتهای فراشناختی، مهارتهای خود رهیابی) درآزمون آمادگی ورودی یادگیرنده به دورههای الکترونیکی بود، که در مجموع بیش از 67/48 درصد از واریانس کل آزمون را تبیین کردند. همچنین تحلیل دادهها نشان داد که ضریب آلفای کرانباخ عامل اول (90/0)، عامل دوم (75/0)، عامل سوم (77/0)، عامل چهارم (83/0) عامل پنجم (82/0) و کل گویهها معادل (92/0) است. تحلیل دادههای حاصل از روش تحلیل عاملی تأییدی نیز نشان داد که پنج عامل شناسایی شده و گویههای مربوط به آنها با هم مرتبط هستند. براساس یافتههای این پژوهش یادگیرنده داوطلب ورود به دورههای الکترونیکی باید؛ با کاربرد ابزارهای اینترنتی آشنا باشد، مهارتهای شناختی و فراشناختی داشته باشد و از قدرت خود رهیابی و برقراری ارتباط الکترونیکی همزمان و ناهمزمان برخوردار باشد.
he purpose of this research is to develop ao instrument for learners' entrance readiness assessment to an e-learning course. The entrance characteristics of e-learner are one of the important inputs in e-learning environment that affects in process and product. The research population consists of the Iranian e-learning expertise and trainee boys that enrolled in the public and private Technical and Vocational Training Organization in summer، 1388. For the sample selection of among e-learning expertise، the criterion-centered sampling، and for trainees population، the multistage cluster sampling were used. With studying the background of research five factor and 37 items were extracted and sent to the iranian e-learning expertise to determine the content validity. The data were collected by questionnaire and interview. The results showed that the 5 determined factors by expertise were confirmed and some of the items were changed in details and general. Then to determine the reliability of the tool، the questionnaires were distributed among 60 technical and vocational trainees and analyzed. Correlation analysis with the total items showed (0/89) was calculated and two of the items had lower correlation with the total items. These two late items were omitted and the questionnaire was distributed among 540 trainees again and 412 questionnaires were gathered finally. Data analysis showed that Kranbakh alpha coefficient among items related to the first factor (0/90)، and the related items to second factor (0/75)، the items related to third factor (0/77)،the related items to fourth factor (0/83) and related items to fifth factors (0/82) and total alpha coefficient Kranbakh items equal (0/92). The date analysis result in the factor analysis method showed that the five identified factors and the related items to them have correlation to.
Machine summary:
"نتایج پژوهشهای انجام شده در مورد ویژگیهای یادگیرنده الکترونیکی موفق یا بررسیهای مربوط به علل عدم موفقیت یادگیرندگان در دوره های الکترونیکی(همچون؛ رود 3 ، 2004؛ پالوف و پرات، 2003؛ واتکینز و همکاران 4 ، 2004) نشان میدهد؛ عدم دسترسی به رایانه و اینترنت، نداشتن مهارتهای جستجو، طبقه بندی و تحلیل اطلاعات، عدم استفاده مؤثر از ابزارها و شیوههای ارتباطی، نبود مهارت خودانگیختگی و توان برنامه ریزی و نا آشنایی با شیوههای مطالعه در محیط یادگیری الکترونیکی از جمله علل شکست و افت کیفیت دورههای یادگیری الکترونیکی است.
از طرفی پژوهشهای پیسکاریج 5 ، 2003؛ واتکینز و همکاران، 2004 و دباغ 6 ، 2007 نشان میدهد برخی از مدیران و طراحان آموزشهای الکترونیکی به برخی از عناصر آموزش الکترونیکی مانند؛ سامانه مدیریت یادگیری و تهیه محتوای الکترونیکی تأکید Pratt & Pallof Young Rhode Ryan Watkins; Doug Leigh; Don Triner Piskurich Dabbagh ویژهای دارند و به برخی از عناصر دروندادی دیگر مانند ویژگیها و مهارتهای ورودی یادگیرنده و مهارتهای مورد نیاز معلم الکترونیکی توجه ندارند.
از این رو براساس یافتههای این پژوهش داوطلبان ورود به دورههای آموزش الکترونیکی باید به رایانه، اینترنت و ابزارهای جانبی مورد نیاز دسترسی داشته باشند؛ به راحتی میتوانند از امکانات ارتباطی و مشارکتی متناسب با مقاصد خود استفاده کنند؛ اطلاعات موردنیاز خود را جستجو، بازیابی، تحلیل و سازماندهی میکنند؛ و به طور خودانگیخته برای مطالعه و انجام فعالیتهای یادگیری فردی و گروهی ترغیب میشوند."