Abstract:
در سدههای اخیر،افتراق و خصومت شدیدی میان مسلمانان دربارهء مسألهء توسل به نبی اکرم صلی الله علیه و آله و سلم،اهل بیت علیهما السلام و اولیای صالح پدیده آمده است،به طوری که مخالفان توسل،موافقان را متهم به شرک و موافقان آن،مخالفان را محکوم به دشمنی و بیزاری از رسول خدا و خاندان طاهر او کردهاند که نتیجهء آن برخوردها،موجب شدت تعصبات در طرفین و سلطهء بیگانگان بر ممالک اسلامی بود.با ژرفنگری در منابع اسلامی،در مییابیم که توسل اقسام فراوان دارد،بدین ترتیب که بعضی از انواع آن،به اتفاق همهء دانشمندان اسلام جایز،برخی حرام و بعضی دیگر نیز مورد اختلاف است.از روایات فریقین استفاده میشود که توسل جستن به ذات نبی و آثار آن حضرت و اولیای الهی هیچ اشکالی ندارد.از زمان صدر اسلام نیز سیرهء صحابه،تابعین و مسلمانان همین بوده است ولی در قرون بعد،افرادی از جمله ابن تیمیه آن را ممنوع اعلام کردند و ازاینروی شکاف بزرگی میان مسلمانان ایجاد شد.محمد بن عبد الوهاب نیز در قرن دوازدهم هجری قمری آن را تشدید نمود و این مسأله باعث افزایش اختلاف میان مسلمین گردید،لذا در این مقاله سعی شده است تا دربارهء مسألهء توسل و چگونگی آن بحث و بررسی شود.
Machine summary:
"حتی ابن تیمیه به عنوان مؤسس وهابیت و رفاعی،صاحب التوصل الی حقیقة التوسل،و تمام مفسران اهل سنت-من جمله رشید رضا و مراغی که از مداحان ابن تیمیهاند -آن را صحیح دانستهاند،اما چون سند حدیث خدشهناپذیر بوده است،دست به تأویل آن زدهاند!بنابراین ابن تیمیه،رفاعی،رشید رضا و مراغی معتقدند که روایت صحیح است،ولی نابینا به دعای نبی اکرم صلی الله علیه و آله و سلم متوسل شده است نه خود ایشان و لذا این روایت دلیل بر جواز توسل به شخص رسول خدا و اولیای الهی نیست،زیرا مرد نابینا از پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله و سلم دعا خواسته بود و حضرت هم به او دعا آموخت و نه توسل به خود را.
وی همچنین از بیهقی این روایت را نقل میکند: بعد از زیارت خانهء خدا،مستحب مؤکد است به طرف مدینه برود و به قبر نبی اکرم صلی الله علیه و آله و سلم متوسل شود و بهترین کلام همان است که عتبی از اعرابی نقل کرده[یعنی]:السلام علیک یا رسول الله سمعت یقول الله:«و لو انهم اذ ظلموا انفسهم جاؤک فاستغفروا الله و استغفر لهم الرسول لوجدوا الله توابا رحیما،و سپس گفته است:یا خیر من دفنت بالقاع اعظمه فطاب من طیبهن القاع والاکم نفس الفدا لقبر انت ساکنه فیه العفاف و فیه الجود و الکرم» همین واقعه را بسیاری از دانشمندان اهل سنت،من جمله ابن قدامه،بهوتی، ابن ابی الحدید،سبکی،متقی هندی،ابن کثیر،سیوطی،ثعالبی و دمیاطی،در کتب خود نقل کردهاند(ابن قدامه."