Abstract:
چندی است که طرح و اجرای مالیات بر ارزش افزوده در حوزه مسائل مالیه عمومی ایران مورد بحث و مناقشه قرار گرفته است. از دغدغه هایی که همواره به هنگام اجرای VAT وجود داشته تاثیر این نوع مالیات بر نابرابری است. این مقاله در نظر دارد بر مبنای روش تحلیلی اتخاذ شده برآوردی احتمالی از آثار اجرای VAT بر نابرابری در ایران، در قالب چارچوب پنج گزینه پیشنهادی ارائه دهد. در الگوی به کار برده شده با استفاده از جدول داده و ستانده معلوم می نماییم که در هر کدام از گزینه ها، چه سهمی از قیمت کالاها و خدمات معرفی شده در جدول داده ستانده را مالیات های غیرمستقیم جاری یا VAT تشکیل می دهد. سپس با استفاده از طبقه بندی ISIC نتایج حاصله با اقلام مصرفی خانوار تطبیق داده شده و با تخمین منحنی های انگل برای هر کدام از اقلام مصرفی در بودجه خانوارها، اندازه هزینه ای را که دهک های مختلف خانوار بابت اجرای VAT می پردازند، محاسبه می کنیم. نتایج به دلست آمده در قالب دو دسته از شاخص های عدالت توزیعی و عدالت نظام مالیاتی، حاکی از آن است که وضع این مالیات در گزینه های مختلف دارای اثر تنازلی است. لیکن با توجه به مقدار اهمیت این تاثیر می توان به این استنتاج دست یافت که متغیر نابرابری در ایران تاثیرپذیری معنی داری از اجرای این مالیات در آینده نخواهد داشت.
It is quite sometime now that the design and implementation of a VAT has turned into a debate in the pubic finance in Iran. But، as it has always been، the impact of a VAT on inequality is a major concern in making a decision for its implementation. This paper، using the analytical method، intends to make an estimate of the possible impact of a VAT on inequality in Iran on the basis of the five suggested possible scenarios. Using the selected model and national input-output table، it tries to calculate the share of present indirect taxes or future VAT in the prices of the goods and services in each scenario. The results are then compared with household consumption، using the ISIC classifications. By estimating the Engle Curve for each consumed item in the household budget، the cost of the VAT implementation for each ten brackets of the of the household is then calculated. Putting the resulting figures in two groups of distributional and tax system equity indicators، reveals the regressively of the tax in all five scenarios. However، measuring the importance of the impact it could be safely concluded that the inequality variable in Iran would not be significantly affected by the implementation of a VAT.
Machine summary:
"اما دلیل اینکه در قسمت اول این الگوی کمی جدول داده - ستانده را قرار دادهایم این است که میخواهیم با استفاده از روابط ساختاری که بین بخشهای مختلف تولیدی اقتصاد کشور وجود دارد؛ تأثیر انواع نظام مالیاتی غیرمستقیم را بر هزینه تمام شده تولید کالاها و خدمات مورد مصرف خانوارهای کشور پیگیری و معلوم نماییم."