Abstract:
حالت چهره معنیدارترین قسمت در کل بدن به حساب میآید.با چهره میتوان غم و شادی را تشخیص داد.در آموزههای قرآنی،به صراحت یا به اشاره،ارتباطات غیر کلامی مانند خشم، غضب،غیظ و نگاه،مهم تلقی شده است.برای ارتباطات چشمی،نکات قابل ملاحظهای ذکر شده است که میتوان به پاکنظری،نگاه خیره به وقت،ملاحظهء پدیدهای شگفتآور و غالبا ترسناک و نگاه تحقیرآمیز اشاره نمود.همچنان که گریستن بیانگر غلبهء عواطف و احساسات است که در آموزههای قرآنی،به وقت شوق و عشق،اندوه و حسرت،فریب و خدعه،ندامت و پشیمانی از آن یاد میشود؛و خندیدن ارتباطی غیر کلامی و بیانگر شادابی و سرور است.لبخند زدن از ملایمترین و کارآمدترین علایم ارتباط غیر کلامی با دیگران است.از توصیههای دینی به مؤمنان،نمایان سازی شادی و سرور در چهره و پنهانسازی غم و اندوه در قلب است.
In the Qur’ânic doctrines the nonverbal communications، such as anger، fury، indignation، and look are explicitly or implicitly regarded asimportant. Remarkable points have been mentioned for eye contacts،including chaste look، gazing while noticing an astonishing andsometimes frightening phenomenon، and humiliating look. As weeping
represents overwhelming emotions and sentiments which are mentionedin the Qur‘ân at the time of love and passion، sorrow and grief،deception and trick، and repentance، laughing also represents delightand joy in nonverbal communication. Laughing is one of the mostefficient signs of nonverbal communications with others. Among the
recommendations to the believers is to show your joy and delight onyour face، and hide your sorrow and grief in your heart.
Machine summary:
قرآن و حدیث چهره و ارتباط غیر کلامی در آموزههای قرآنی علی لطفی عضو هیأت علمی دانشگاه امام حسین علیه السلام تاریخ دریافت:9831/7/81-تاریخ پذیرش 9831/01/31 چکیده حالت چهره معنیدارترین قسمت در کل بدن به حساب میآید.
این حالات چهره،به انسان کمک میکند تا از خشم خود در مراتبی گوناگون،با دیگران ارتباط غیر کلامی برقرار کند و آنها را به زیبایی از مرتبه و میزان ناراحتی خود آگاه سازد.
بر این اساس شاید بتوان آغاز خشم را به«غضب»تعبیر نمود و چون این غضب ریشهدار شد و استقرار یافت،از آن به«غیظ»یاد کرد؛هم چنان که حضرت یونس علیه السلام پس از ملاحظه نافرمانی قوم خود در حالی آنها را ترک نمود که نسبت به آنان غضبناک بود.
یا بعضی دیگر در معنای«غض»گویند:مفهوم آیه یاد شده این نیست که مردان در صورت زنان خیره نشوند،تا بعضی از آن چنین استفاده کنند که نگاههای غیر خیره مجاز است،بلکه منظور این است که انسان به هنگام نگاه کردن معمولا منطقه وسیعی را زیر نظر میگیرد،هر گاه زن نامحرمی در حوزهء دید او قرار گرفت،چشم را چنان فرو گیرد که آن زن از منطقه دید او خارج شود؛یعنی به او نگاه نکند،اما راه و چاه خود را ببیند6.
بنا بر آموزههای قرآن اشکی که از انسان با اختیار فرو میریزد،خود میتواند سبب برقراری ارتباط غیر کلامی باشد.