Abstract:
هیچ کس نیست که در لحظاتی از عمر خود عابر پیاده نباشد. حتی دارندگان بهترین وسائط نقلیه هم وقتی در یک خیابان یک طرفه اتومبیل خود را پارک می کنند مجبورند عرض خیابان را برای رسیدن به سمت چپ آن طی نمایند. بنابراین وقتی از عابر پیاده صحبت می شود منظور صحبت از افراد بدون وسیله نقلیه نیست بلکه منظور صحبت از افرادی است که به هر جهت مجبورند از عرض خیابان؛ جاده؛ شاهراه یا خطوط راه آهن و نظایر آنها بگذرند.
انبوهی از آهن؛ شیشه و فولاد یعنی اتومبیل یا اتومبیلهایی که با شتاب به سوی او حرکت می کنند قرار گرفته است.
قانون گذار برای رفاه حال عابر پیاده کم و بیش مقرراتی را وضع نموده است. مثلا در قانون توزیع عادلانه آب مصوب 16/12/1361 چنین آمده است که هیچ نهر و جوی و قنات و چاهی نباید در اماکن و جاده های عمومی و اماکن متبرکه و باستانی حریم آنها به صورتی باشد که ایجاد خطر و مزاحمت برای ساکنین و عابرین و وسائط نقلیه و اماکن مذکور نماید. در همین رابطه، به موجب قانون تشکیل شهرداریها و انجمن شهرها و قصبات مصوب 4/5/1328؛ یکی از وظایف شهرداریها آنست که از گذراندن اشیاء در ایوانها و پنجره های مشرف به معابر عمومی جلوگیری نماید و همچنین از نصب ناودانهایی که موجب ریختن آب بر سر عابرین باشد ممانعت به عمل آورد. ولی این موارد مورد بحث ما نیستند. هدف این مقاله آن است که حقوق و تکالیف عابرین پیاده را در گذر از سواره روها مورد مطالعه قرار دهد. بنابراین مطالعه حاضر علاوه بر مقدمه، نتیجه گیری و پیشنهادات، مشتمل بر چهار بخش خواهد بود که عبارتند از تاثیر تفصیر بر مسئولیت، مسئولیت و مسئولین اجرایی، موقعیت عابر پیاده، وضعیت خاص شاهراهها و پیاده روها.
Machine summary:
"اگر چنین مقرر شد یعنی قرار شد از اسلوب سنتی تحمیل مسئولیت که در آن فقط دو عامل یعنی راننده و عابر وجود داشت عدول کرده و به اسلوب جدید یعنی راننده و عابر و مسئول برسیم آیا آن وضعیتی که اکنون وجود دارد یعنی وضعیتی که در آن مسئول در واقع هم مسئول کنترل عبورومرور و فراهم کردن وسائل ایمنی راهها و در عین حال به نوعی کارشناس تعیین و تشخیص تقصیر در میان عابر و راننده است ادامه پیدا کند؟یعنی آیا ماموران راهنمایی رانندگی میتوانند همچنان در این رابطه نقش گذشته خود را بازی کرده و مثلا با کشیدن کروکی بعد از وقوع تصادف به نوعی در تعیین مقصر قضاوت نمایند؟چگونه کسی که خود میتواند یکی از عوامل ایجاد تصادف باشد میتواند در میان بقیه عوامل به قضاوت نشسته و یکی را به دیگری ترجیح دهد و نیمنگاهی به تعدی یا تفریطی که خود یا مسئولین همطراز از او انجام دادهاند نداشته باشند.
آن تبصره مقرر میدارد که"در شهر تهران در خیابانهایی که به وسایل ایمنی عبور عابرپیاده مجهز شده باشد و به وسیله شهرداری برای اطلاع عامه آگهی شود عابرپیاده مکلف است فقط از محلهای مخصوص عابرپیاده عبور کند در غیر اینصورت اگر تصادف بین وسیله نقلیه و عابرپیاده در سوارهرو واقع شود مشروط به آن که راننده مست نبوده و گواهینامه مجاز راننده داشته باشد و با سرعت مجاز حرکت کرده و وسیله نقلیه او نقص فنی موثر در حادثه نداشته باشد و در صورتی که سه نفر افسر ارشد کارشناس تصادفات راهنمایی و رانندگی عدم مسئولیت راننده را گواهی نمایند مسئولیت جزایی متوجه راننده نخواهد بود و راننده آزاد خواهد شد و پرونده به مراجع قضایی جهت اقدام مقتضی ارسال میشود."