Abstract:
این مقاله اصل عدل را از نظر شیعه بررسی میکند و برای آن جایگاه محوری ویژهای در نظر میگیرد و از این منظر به ارتباط آن با اصول دیگر میپردازد و برهانی بر توحید و عصمت استخراج و اقامه میکند،سپس از سخنان پیامبر اکرم(ص)مؤیدی بر دیدگاه خود دربارهء عدل عرضه میدارد و حاصل چنین دیدگاهی را برای پاسخگویی به پرسش اساسی«انتظار بشر از دین»به کار میبندد و در پایان نتیجه میگیرد که از نظر این مکتب،موجهترین انتظاری که یک شیعه میتواند از دین داشته باشد همان وعدهای است که دین خود متعهد به انجام آن شده است و آن تحقق عدالت به معنای جامع آن است،معنای جامعی که متضمن اصول دیگر نیز میباشد.
Machine summary:
"فصلنامهء فلسفه و کلام اسلامی آینهء معرفت دانشگاه شهید بهشتی،تابستان 7831 Research Jornal of Islamic Philosophy and Theolqy of Shahid Beheshti University محوریت اصل«عدل»در کلام شیعهء امامیه دکتر محمد کاظم علمی* چکیده این مقاله اصل عدل را از نظر شیعه بررسی میکند و برای آن جایگاه محوری ویژهای در نظر میگیرد و از این منظر به ارتباط آن با اصول دیگر میپردازد و برهانی بر توحید و عصمت استخراج و اقامه میکند،سپس از سخنان پیامبر اکرم(ص)مؤیدی بر دیدگاه خود دربارهء عدل عرضه میدارد و حاصل چنین دیدگاهی را برای پاسخگویی به پرسش اساسی«انتظار بشر از دین»به کار میبندد و در پایان نتیجه میگیرد که از نظر این مکتب،موجهترین انتظاری که یک شیعه میتواند از دین داشته باشد همان وعدهای است که دین خود متعهد به انجام آن شده است و آن تحقق عدالت به معنای جامع آن است،معنای جامعی که متضمن اصول دیگر نیز میباشد.
94 بنابراین با توجه به فحوای آیه به نظر میرسد تحقق عدالت امری نیست که بشر بر اساس ارادهء متعارف خود بدان نایل شود،بلکه نیاز به ارادهء خاص الهی دارد و در حقیقت این هر سه مورد به یک امر واحد اشاره دارند که همان عدالت است،زیرا دربارهء مورد اول،معلوم شد که برانگیختن پیامبر هدف و غایتش عدل است و مورد دوم نیز که هدایت به ایمان و اسلام است در واقع هدایت به عدالت است،زیرا قبلا معلوم شد که هدف اسلام همان عدل است که در معنای گستردهاش توحید را نیز در برمیگیرد و مورد سوم نیز که امامت مستضعفین بر زمین است،برای تحقق عدالت است و این معنا مورد اتفاق عموم شیعیان و مطابق احادیث مورد استناد آنان است،اما اگر عدالت را به معنی جامعی که در این مقاله پیشنهاد شده است در نظر بگیریم که شامل توحید و اصول دیگر دین نیز میگردد،آنگاه تحقق عدالت معنای کاملی خواهد داشت و اگر یک فرد شیعه چنین انتظاری از دین اسلام داشته باشد،انتظار او امر گزافی نخواهد بود."