Abstract:
یکی از موانعی که کشورها به هنگام بهبود استانداردهای سطح زندگی مردم و بهبود بهرهوری در اقتصاد با آن مواجه هستند،سطح نازل توسعه فناوری در آنها است.اینچنین مسایلی در سطح ملی با مفهوم نظام ملی نوآوری مورد بررسی قرار میگیرد و میزان درگیری کشورها را در فعالیتهای نوآورانه نشان میدهد. در این مقاله تلاش میشود ضرورت توسعه نظام ملی نوآوری در کشور،تشریح گردد.بدین منظور ابتدا سیر تاریخی شکلگیری مبانی نظری مرتبط با آن بیان شده است چرا که در حال حاضر این مفهوم بهعنوان جدیدترین مباحث روز توسعه فناوری در سطح ملی،ارتباط تنگاتنگی با مباحث دانشگاهی،سیاستگذاری علم و فناوری و حتی سیاستهای اقتصادی و تجاری کشورها دارد. در ادامه ضمن مرور اجمالی کارکردها،اجزاء،روابط موجود بین اجزا و مؤلفههای این نظام،ضرورت توسعه نظام ملی نوآوری ایران ارایه میشود.
Machine summary:
"-------------- (*)عضو هیئت علمی پژوهشکده توسعه تکنولوژی-گروه پژوهشی مهندسی صنایع نکته قابلتوجه در سیر تکوین این رویکرد این است که در گذشته توان رقابتی کشورها بیشتر براساس دسترسی و به کارگیری مؤثر منابع فیزیکی،طبیعی و داراییهای ملموس بود در حالی که در حال حاضر کشورهای پیشرفته از تولید و بهرهبرداری از دانش،کسب مزیت کرده و به دنبال آن به فناوریها و توانمندیهایی دست مییابند که به حفظ مزیت رقابتی آنها کمک مینماید و این خود موجب شکلگیری دیدگاه اقتصاد دانشمحور2گردیده است.
باتوجه به مطالعات انجام شده،مشاهده میشود که رویکرد نظام ملی نوآوری، چارچوب مفهومی مناسبی برای تحلیل عوامل اصلی تعیین کننده عملکرد نوآورانه کشورها است که این مهم در مطالعات گرگرسون و جانسون(8991)و نیوسی(2002)برجستهتر میباشد.
بر این اساس،بررسی ویژگیهای مهم رویکرد نظام ملی نوآوری حایز اهمیت است که مهمترین این ویژگیها عبارتند از: *توجه به دانش و نوآوری بهعنوان یک متغیر درونزا و تحلیل عوامر مؤثر بر آن *نگاه کلنگر به نوآوری و سعی در تحلیل ریشههای خرد این پدیده نوآوری تحلیل فرایند نوآوری در سطوح مختلف *نگاه میانرشتهای به نوآوری و بررسی این فرایند از منظر اقتصادی،جامعهشناختی و تئوریهای بنگاهی *نگاه تکاملی به نوآوری و تأکید بر اهمیت سابقه تاریخی و وابستگی به مسیر در این پدیده *نگاه سیستمی و غیرخطی به فرایند نوآوری *تحلیل نوآوری به مفهوم جامع آن شامل نوآوری در محصول و فرایند و همچنین نوآوریهای سازمانی و فناورانه *تأکید بر نقش نهادها و سیاستها یا اقدامات هدفمند در تعیین نرخ و جهت نوآوری نظام ملی نوآوری از ابعاد گوناگون مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است."