Abstract:
فقر یکی از عوامل مهم ایجاد سوءتغذیه و در عین حال یکی از عواقب آن است. به سخن
دیگر، فقر سبب ایجاد سوءتغذیه و ناتوانی جسمی و ذهنی میشود که به نوبه خود فقر
بیشتری را به دنبال خواهد داشت. با این حال نباید فراموش کرد که فقر تنها علت
سوءتغذیه نیست و عوامل فرهنگی، اجتماعی و بهداشت و سلامت عمومی جامعه در ایجاد
سوءتغذیه نقش دارند.
در حال حاضر، گروههایی از جمعیت کشور ما دچار سوءتغذیه هستند. مسائل ناشی از
کمغذایی عبارتند از: سوءتغذیه پروتئین ـ انرژی، کمخونی، فقر آهن، اختلالات ناشی
از کمبود ید، کمبود روی، کلسیم، کمبود ویتامینهای A ، B2 و D. بخشهایی از جمعیت
نیز از مشکلات ناشی از اضافه مصرف یا مصرف رژیم غذایی نامتعادل ـ چاقی، دیابت و
بیماریهای قلب و عروق ـ رنج میبرند.
گزارشهای موجود حاکی از آن است که حداقل 6 میلیون نفر از جمعیت کشور دچار پوکی
استخوان هستند. شیوع کم خونی در کودکان زیر 2 سال کشور (40 درصد) قابل ملاحظه است.
11 درصد کودکان زیر 5 سال کشور دچار کموزنی متوسط و شدید و 15 درصد آنان دچار
کوتاهقدی تغذیهای متوسط و شدید هستند. بسیاری از کشورهای دیگر جهان نیز دست به
گریبان سوءتغذیه هستند. رهبران ممالک و سران دول جهان به دعوت سازمان خواربار و
کشاورزی به منظور تشکیل «اجلاس جهانی سران در زمینه غذا» در نوامبر 1996 در شهر رم
گرد آمدند و عنوان کردند که دسترسی به غذای سالم و مغذی، دریافت غذای کافی و
ضرورتا رهایی از گرسنگی حق هر فرد است و تاکید نمودند که ریشهکنی گرسنگی باید در
کلیه کشورها در اولویت قرار گیرد. در سیاستها و برنامههای بهبود وضع تغذیه اولویت
باید به گروههای محروم، آسیبپذیر و کمدرآمد داده شود و به رفاه تغذیهای به صورت
پیش شرطی برای توسعه اقتصادی ـ اجتماعی نگریسته شود.
Machine summary:
"(دفتر بهبود تغذیه جامعه، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و یونیسف، 1377) آخرین بررسی کشوری انجام شده در سال 1380 حاکی از آن است که کمخونی و کمبود آهن در درصد بالایی از جمعیت در گروههای سنی مختلف وجود دارد بهطوری که در حدود 23 درصد کودکان زیر 2 سال، 26 درصد کودکان 6 ساله، 23 درصد نوجوانان دختر و پسر و 43 درصد زنان باردار از کمبود آهن رنج میبرند و شیوع کمخونی در کودکان زیر 2 سال کشور (40 درصد) قابل ملاحظه است و به عنوان یک مشکل عمده و حاد باید مورد توجه قرار گیرد.
(دفتر بهبود تغذیه جامعه، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و انستیتو تحقیقات تغذیهای و صنایع غذایی کشور، 1382) کلسیم و روی نیز از دیگر ریزمغذیهایی هستند که کمبودشان در کشور نشان داده شده است.
در نتیجه، سیاستهای حمایتی دولت از جمله هدفمند نمودن یارانهها میتواند به نفع گروه آسیبپذیر باشد و علاوه بر آن، با توجه به اینکه تامین امنیت غذایی و سلامت تغذیهای شدیدا به درآمد و قیمتها بستگی دارد، بکارگیری تجربیات جهانی در زمینه کاهش فقر، ایجاد اشتغال و درآمد در میان طبقات کم درآمد در شهر و روستا به عنوان یک برنامه هدفمند، موجب افزایش دسترسی اقتصادی گروههای آسیبپذیر به غذا میشود."