Abstract:
روش سامانهها و خوشهبندی فازی،یکی از تکنیکهای نو در شناخت پدیدههای است که با تاکید بر بیان متغیرهای زبانی و شاخصهای میزان درجه عضویت اعضای،میانگین و عرض همپوشانی به کمک قوانین استنتاج فازی انجام میپذیرد.این سامانه که برپایه نقش تمامی اجزای یک سیستم در شکلگیری یک پدیده استوار است،هدف اصلی نشان داده مرزهای در فضای خاکستری در خصوص جداسازی جوامع از یکدیگر دارد.لذا دما به عنوان یک عنصر اقلیمی که دارای پیوستگی آثار خارج از منطق دو دویی است، انتخاب شده و البته،استان چهار محال و بختیاری به عنوان یک پهنه متنوع اقلیمی با نمودهای خاص و قابل توجه انتخاب شده است. در این مطالعه به منظور شناخت پهنههای دمایی،استان چهارمحال و بختیاری با استفاده از روش مجموعهها و خوشهبندی فازی طبقه بندی شده است.بررسیها در این استان با استفاده از روش فازی و خوشهبندی آن براساس فاصله اقلیدسی حکایت از وجود سه گروه دمایی شهرکرد با متوسط دمایی 13-11 درجه سانتیگراد(ناحیه سرد)،کوهرنگ با متوسط دمایی 11-8 درجه سانتیگراد(بسیار سرد)،و گروه لردگان با متوسط دمایی 20-14 درجه سانتیگراد(معتدل و نیمهگرم)دارد.این تنوع دمایی در محدوده استان منجر به واحدهای ارضی متعدد،توان اکولوژیک متنوع سرزمین و پوشش گیاهی متفاوت شده است.
Machine summary:
"مجله جغرافیا و برنامهریزی محیطی،سال 22،شماره پیاپی 14،شماره 1،بهار 0931 وصول:8831/9/03 پذیرش:9831/7/12 صص 69-58 کاربرد سامانه و مجموعههای فازی در پهنهبندی دمایی (استان چهارمحال و بختیاری) داریوش رحیمی:استادیار اقلیمشناسی،دانشگاه اصفهان،اصفهان،ایران* قدیر ولی پور:دانشجوی کارشناسی ارشد اقلیمشناسی،دانشگاه اصفهان،اصفهان،ایران حجت اله یزدانپناه:استادیار اقلیمشناسی،دانشگاه اصفهان،اصفهان،ایران چکیده روش سامانهها و خوشهبندی فازی،یکی از تکنیکهای نو در شناخت پدیدههای است که با تاکید بر بیان متغیرهای زبانی و شاخصهای میزان درجه عضویت اعضای،میانگین و عرض همپوشانی به کمک قوانین استنتاج فازی انجام میپذیرد.
در ادامه،برای دستیابی به پهنهبندی دمایی استان طبق الگوریتم زیر اجرای شده است: جمعآوری اطلاعات مربوط به عنصر دما در ایستگاههای اندازهگیری آن(مواد تحقیق)،تهیه بانک اطلاعاتی مربوط به دادههای مذکور در نرمافزارهای اکسل و اس-پلاس،محاسبه میزان همبسته بودن دما با سایر شاخصهای اقلیمی(قوانین استنتاج فازی)، طبقهبندی دادهها براساس شاخص عضویت و درجه اشتراک ایستگاهها در گروههای مختلف و در نهایت پهنهبندی استان از نظر دمایی.
(به تصویر صفحه مراجعه شود) شکل 3-میزان همپوشانی و اثرپذیری ایستگاهها با شاخص ASW (به تصویر صفحه مراجعه شود) شکل 4-ناحیهبندی دمایی استان چهار محال و بختیاری با روش خوشهبندی فازی نتیجهگیری دما نقش بسیار موثری در تعریف اکوسیستمها و توانهای اکولوژیک سرزمینی دارد؛بدین معنا که مقادیر دمایی یکی از مهمترین فاکتورهای نشان دهندهء توان کاربری آن سرزمین است.
همانگونه که در شکل شماره(4)نشان داده شده است،در استان چهار محال و بختیاری طبق روش مجموعهها و خوشه بندی فازی استان به سه گروه دمایی:گروه اول شهرکرد با اعضای بروجن و پل زمانخان؛گروه دوم کوهرنگ و اعضای دزک آباد،امام قیس،سولگان، اورگان و دزک و گروه سوم لردگان با اعضای منج، مرغک،بهشت آباد و بارز تقسیم میگردد."