Abstract:
جهان اندیشه انسان از تصور گزاره هایی تشکیل می شود که بخشی از آن ها را تصور و تصدیق و بخشی دیگر را تردید می کند شناخت مفاهیم در ذهن و دسته بندی آن ها سهم مهمی در توسعه و تعمیق دانش فقه و حقوق دارد. تفکیک ابعاد وجودی انسان و بررسی عملکرد آن ها در حوزه دانش اعتباری مانع از مشاجرات لفظی بیهوده می شود و زبان مشترک را برای بیان معانی مراد و مقصود فراهم می سازد. مقاله شناخت مفاهیم در دانش فقه و حقوق درصدد اهتمام به این حقیقت مهم است که هیچ گریزی از شناخت شناسی انسان نیست و بدون شناخت گزاره «است ها» و گزاره «بایدها» از یکدیگر و تمایز بین مفاهیم که همانا تشکیل دهنده موجودهای ذهنی انسان هستند درک صحیح و عمیق از دانش اعتباری فقه و حقوق ممکن نخواهد بود. چنانچه گزاره های اعتباری از سایر گزاره ها شناخته شود و مقام صلاحیت دار اعتبار کننده از سایر مقامات باز شناخته شود وجه التزام قانونمندی انسان نیز برهانی و مستدل خواهد شد
Machine summary:
"حال این پرسش باقی میماند آیا علاوه بر این مفاهیم چهارگانه(واقعی،حقیقیاعتباری و انتزاعی)،عقل انسان میتواند مفهوم دیگری را تصور یا درک کند تا بر اساسآن گزارش جدید و علم تازهای بسازد؟ با یک تقسیم ساده جهان هستی به ذهنی و غیرذهنی به خوبی درمییابیم آنچه که درجهان غیرذهنی(خارج ذهن)وقوع دارد تنها مصادیق مفهوم واقعی خواه محدود یانامحدود است و بر همین اساس مفاهیم متعلق به مصداقهای واقعی تنها مفاهیم واقعی استو جهان ذهن برای شناخت واقعیتها راهی جز درک مفاهیم واقعی ندارد بنابراین مهمترینمصدر و موطن پیدایش مفاهیم واقعی در ذهن،واقعیتهای جهان خارج ذهن است کهانسان ابتدا از طریق حس و سپس از طریق عقل مصداقهای خارج ذهن را درک میکند وبه جهت اینکه مدرکهای عقل خواه مصداق فردی یا عمومی دارد و آن را مفهوم واقعیخاص(فرد)یا عام(جمع)مینامند.
استفاده از واژه امر که جمع آن امور است مقسم را برای مخاطب گم و نامشخصمیسازد که آیا مرداد،موجود ذهنی یا موجود غیر ذهنی است؟در صورتی که آنچه دردانش حقوق و فقه به کار میرود درک انسان از موجودات است یعنی ما بر اساس افکارمانکه ساخته شده از موجودات ذهنیمان است با یکدیگر گفتگو میکنیم و معانی را منتقلمیسازیم و آنچه که به عنوان یک بحث مبنایی در دانش فقه و حقوق باید مدنظر قراربگیرد همین مفاهیم به عنوان موجودات ذهنی هستند تا در قوانین موضوعه و احکام الهی معلوم شود که مراد از امر و امور چیست؟و چه مفهومی از شروط و قیود مدنظر او قرارگرفته است؟شناختشناسی در حوزه مفاهیم در ذهن،ما را از نگاه به موجود خارج ذهنیکه به وجود ذهنی درنیامده است بینیاز میکند زیرا موجود واقعی که در خارج ذهنوقوع دارد و به مفهوم ذهنی در ذهن تحقق نیافته است هیچ مورد معرفت انسان قرارنمیگیرد تا در دانش علم حقوق یا هر دانش دیگری مورد بحث علمی و قانونگذاری وتفسیر قانون قرار گیرد."