Abstract:
توسعه مبتنی بر منابع، یکی از موضوعاتی است که اقتصاددانان همواره درباره آن تفکر می کنند. اغلب اقتصاددانان با توجه به عملکرد اقتصادی بهتر کشورهای کم بهره از منابع طبیعی، در مقایسه با کشورهایی با منابع طبیعی غنی معتقد هستند که توسعه بر اساس منابع شکست خورده است. تعداد اندکی از اقتصاددانان، با توجه به نقش منابع طبیعی در فرایند تولید، توسعه مبتنی بر منابع را در صورت اتخاذ یک راهبرد صحیح موفق می دانند. در مقاله حاضر، استدلال های هر دو گروه بررسی می شود. همچنین برای تبیین موضوع، تجربه برخی کشورهای موفق در این زمینه، مانند آمریکا، نروژ، آفریقای جنوبی و فنلاند و برخی کشورهای ناموفق، مانند اعضای اوپک مورد بررسی قرار گرفته است. بر اساس نتایج پژوهش حاضر، راهبرد توسعه بر اساس منابع، برای کشورهایی موفقیت آمیز بوده است که به جای بهره گیری از رانت منابع، به توسعه صنایع مرتبط با منابع طبیعی فراوان به عنوان صنایع پیشرو در اقتصاد پرداخته اند.
Machine summary:
"1-مروری بر نظریههای مطرح درباره توسعه مبتنی بر منابع1-1-استدلال مخالفان استدلالهای مختلفی برای توضیح رابطه منفی رشد و توسعه اقتصادی وفراوانی منابع طبیعی مطرح شده است که در پژوهش حاضر،چهار دسته ازاستدلالها بیان میشود.
افزایش قیمتهای نفت در دهه 1970 موجب شد تا دوباره رشد مبتنی بر منابعطبیعی مورد توجه قرار گیرد،اما اثر بلندمدت منابع طبیعی بر توسعه و رشداقتصادی مبهم بود.
همچنین فراوانی منابع طبیعی در یک کشور یا منطقه،همواره منطقه را در خطر جنگ قرار میدهد و این موضوع موجب میشود کههزینههای دفاعی در این کشورها افزایش یابند.
aveunalliV& azyaoL,thginK 1-2-استدلال موافقان موافقان توسعه مبتنی بر منابع طبیعی نیز استدلالهایی اندک در این زمینه بیانکردهاند.
2-2-1-ایالات متحده آمریکا براساس پژوهشهای انجام شده،فراوانی منابع بهویژه مواد معدنی در آمریکاموجب رشد سریع صنعت در این کشور در سالهای 1870 تا 1920 بوده است.
با یک نگاه دقیق میتوان دریافت که در آمریکا فراوانی منابع،صرفا به عنوانیک منبع درآمد رانتی مورد توجه نبود،بلکه این منابع فراوان،محرکی برای کسبمهارت،تخصص و نیز سرمایهگذاری با مقیاس زیاد در دانشهای اکتشاف،حمل ونقل،زمینشناسی و فناوریهای استخراج مواد معدنی،فرایند پالایشی و کاربردهایآنها بود.
بنابراین،راهبرد صنعتی و رشد اقتصادی آفریقای جنوبی نیز مبتنیبر منابع بوده است و بخش معدن و متالوژی،حدود 8 درصد تولید ناخالص داخلیو 50 درصد صادرات کشور آفریقای جنوبی را شامل میشود.
از اواخر دهه 90 میلادی،در آفریقای جنوبی مباحثی نیز درباره سرمایهگذاریدر صنایع دیگر مطرح شد تا وابستگی این کشور به منابع کم شود و رشد آن بهطور پایدار در بلندمدت ادامه یابد.
seimonocE fo ydutS A:htworG tropxE dna tnempoleveD cimonocE.
seidutS naebbiraC dna naciremA eloR eht:htworG cimonocE dna secruoseR larutaN."