Abstract:
زمینه: کودکان از لحاظ فعالیت های حرکتی با یکدیگرتفاوت داشته و به نظر می رسد که بعضی از آنان بیش فعال باشند بطوری که هرگز از حرکات زائد و غیر هدفمند باز نمی ایستند لذا نیاز به ابزار مناسب و دقیق تشخیص دارند. هدف: هدف این تحقیق ساخت و اعتباریابی پرسش نامه تشخیص اختلال بیش فعالی همراه با نقص توجه بود. روش: مربیان کودکان آموزش و پرورش استثنایی و والدین دارای کودک بیش فعال شهر اهوازجامعه آماری تحقیق جاری را تشکیل داده اندکه از بین آنان100 نفر (54 والد و46 مربی) به شکل تصادفی چند مرحله ای انتخاب شدند. داده ها از طریق پرسش نامه محقق ساخته (تحلیل عاملی اکتشافی) بدست آمد. یافته ها: تحلیل عوامل اکتشافی نشان دادکه پرسش نامه تشخیص اختلال بیش فعالی همراه با نقص توجه از35 ماده و پنج عامل با عنوان نقص حافظه و توجه (9 ماده )، مسئولیت پذیری و سازماندهی (9 ماده)،حرکات غیرهدفمند (8 ماده)، همکاری با دیگران (5 ماده) وتکانشوری(4 ماده) تشکیل شده است. پرسش نامه فوق الذکر از پایایی نسبتا خوبی (آلفای کرونباخ برای کل پرسش نامه 70/. ، عامل اول 85/.، عامل دوم72/.، عامل سوم 81/.، عامل چهارم 68/. و عامل پنجم 65/.) برخوردار است. برای تعیین روایی آزمون از چک لیست رفتار بزرگسال بارکلی و مورفی (1998) استفاده شد و مقدار ضریب همبستگی آن 295/. برآورد گردید که در سطح 003/ . p< معنی دار است که این نشان از روایی نسبتا خوب پرسش نامه تحلیل عاملی شده است. بحث و نتیجه گیری: این پرسش نامه توانایی تشخیص اختلال بیش فعالی همراه با نقص توجه را داشته و از پایایی و روایی مناسبی برخوردار است
Children are different regarding the type of activities. Some of them are hyperactive characterized with unwanted، non-purposeful movements. Diagnosis of this disorder needs appropriate and precise methods.
The purpose of this study is to analyze the structure and validity of questionnaires used for the diagnosis of attention deficit hyperactivity disorder.
Research population consisted of teachers of exceptional children and parents of hyperactive children. One hundred people (54 parents and 46 teachers) were selected using multistage and random sampling. Data were collected through questionnaires (exploratory factor analysis).
Exploratory factor analysis indicated that the questionnaires used for the diagnosis of attention deficit/hyperactivity disorder consist of 35 items and 5 factors، including memory and attention deficit (9 items)، responsibility and organization (9 items)، non-purposeful movements (8 items)، cooperating with others (5 items)، and impulsivity (4 items). The questionnaire has an adequate reliability (Cronbach's alpha for the entire questionnaire = 0.70، first factor = 0.85، second factor = 0.72، third factor = 0.81، fourth factor = 0.68، and fifth factor = 0.65). To determine the validity of the text، Adult Behavior Checklist (Barkley and Murphy، 1998) was used. Correlation coefficient was estimated as 0.295، which is significant at p<0.003. This is indicative of the adequate validity of the questionnaire.
This study suggests that the questionnaire used for the diagnosis of attention deficit/hyperactivity disorder is effective and has adequate reliability and validity.
Machine summary:
"یافتهها: تحلیل عوامل اکتشافی نشان دادکه پرسشنامه تشخیص اختلال بیش فعالی همراه با نقص توجه از35 ماده و پنج عامل با عنوان نقص حافظه و توجه (9 ماده )، مسئولیت پذیری و سازماندهی (9 ماده)،حرکات غیرهدفمند (8 ماده)، همکاری با دیگران (5 ماده) وتکانشوری(4 ماده) تشکیل شده است.
در بررسیهای دیگر میزان شیوع آن توسط attention Alzayat Hallahan, Lioyed, Kauffman, Weis & Martinez attention- deficit/hyperactivity disorder Kaplan american psychiatric association Sisalem Alhamed Jou, Handen & Hardan Davidson پژوهشگرانی همچون براون، فریمن،پرین،استین،آملر و فلدمن 1 (2001) 1 تا 14 درصد و برخی دیگر نیز مانند بایدرمن 2 (2005) 5 تا10 درصد برآورد شد.
در این خصوص دیلز 12 (2003) Brown , Freeman, Perrin, Stein, Amler & Feldman Biederman de Lima, Horta, Biederman, & Rohde Looby Gotlieb & Gotlieb Teeter Hechtman Coghill Riley, Coghill , Forrest , Lorenzo, Ralston & Spiel Franke, Geurts, Hartman, & Buitelaar Ronald & Hoekstra Dills معتقد است که ضعف توجه و فعالیت افراطی از ویژگیهای اینگونه کودکان است.
نتایج تحقیق جاری با یافته های اردلان ، فرهود و شاه محمدی (1380) ، وندر (1995) ، تیتر (1998) و کاپلان و سادوک (2000) در رابطه با برخی از ویژگیهای کودکان دارای اختلال بیش فعالی همراه با نقص توجه که با کمک پرسشنامه تحلیل عاملی شده تحقیق جاری اندازه گیری میشوند هماهنگ و همسو است."