Abstract:
نزدیک به یک دهه است سایه تهدید حمله نظامی احتمالی آمریکا به ایران بر سر منطقه حساس و ناپایدار خلیج فارس و خاورمیانه سنگینی می کند. صرف نظر از واقعی یا غیرواقعی بودن این گونه تهدیدها، در سیاست بین الملل معمولا بلوف جدی فرض شده و برای مقابله با آن نیز آمادگی لازم ایجاد می شود. هر دو رئیس جمهوری اخیر آمریکا؛ جرج بوش و باراک اوباما، بر گزینه نظامی علیه ایران به عنوان آخرین حربه تاکید کرده و گفته اند «همه گزینه ها بر روی میز قرار دارد». باتوجه به چنین تهدیدهایی و در حالی که در شرایط کنونی نظام بین الملل، قدرت بزرگ دیگری برای ایجاد موازنه و ممانعت از چنین اقدام احتمالی آمریکا علیه ایران وجود ندارد، نقش بازدارنده روسیه را چگونه می توان تبیین نمود؟ آیا اصولا روسیه برای روابط خود با ایران تا آن اندازه اهمیت قائل است که بخواهد مانع حمله نظامی آمریکا شود؟ آیا اصولا در چارچوب معادلات استراتژیک روسیه با آمریکا و در اولویت های سیاست خارجی روسیه جایی برای مقابله با آمریکا تا حد ممانعت از جنگ وجود دارد؟ باعنایت به این موضوعات ازجمله تهدید آمریکا به حمله نظامی به ایران و اهمیت همکاری های ایران و روسیه از یک سو، و «دیپلماسی اقتضاسنجی» روسیه از سوی دیگر، فرض اولیه این نوشتار این است که روسیه متحد قابل اعتمادی برای ایران نیست. رفتارهای گذشته روسیه در قبال سایر متحدین آن کشور و نیز الگوی رفتاری روسیه در قبال تحریم های غرب علیه ایران، نشان از این دارد که مسکو رفتارهای متناقضی از خود بروز داده است. این مقاله می کوشد با نگاهی به روند همکاری های روسیه با ایران و آمریکا و سیاست آمریکا نسبت به ایران، نحوه واکنش احتمالی روسیه به تهدید نظامی آمریکا علیه ایران را مورد بررسی قرار دهد.
Machine summary:
"-به آرامی و در طول یک ماه-لغو شد،پوتین و بوش موافقتنامه تاریخی را در زمینه کاهش سلاحهای هستهای تا سطح دو سوم سلاحهای موجود امضا نمودند،به رغم نگرانی مسکو نسبت به گسترش ناتو این کشور ظرف چند روز به مشارکت از نوع خاصی با عنوان"کمیته مشترک روسیه و ناتو"دست یافت و در همان حال،صحبتهایی در خصوص توسعه بخشهای نفت و گاز روسیه توسط شرکتهای نفتی آمریکایی به میان آمد )8002,)AEI(ycnegA ygrenE lanoitanretnI( .
با این حال،هنوز در خصوص مسائل امنیتی بین آمریکا و روسیه اعتماد لازم به وجود نیامده و تحولات امنیتی و سیاسی یک سال گذشته در حوزه خاورمیانه و شمال آفریقا از جمله تحولات لیبی و سوریه و برنامه هستهای ایران،همچنان به عنوان کانونهای اختلافزا میان دو کشور به شمار میرود و آمریکاییها معتقدند به رغم همکاریهای پیش گفته،کرملین در سایر زمینهها کاخ سفید را ناامید کرده و این مسائل به اضافه آینده برنامه اصلاحات سیاسی و اقتصادی در روسیه از موضوعات مهمی است که آمریکا نسبت به آنها نگرانی دارد.
با وجود این،با حضور ولادیمیر پوتین در مسند نخست وزیری روسیه و مقاومت دیوانسالاری سنتی مسکو در قبال زیادهخواهیهای آمریکا،چشمانداز روشنی در خصوص همکاریهای روسیه و آمریکا نیز دیده نمیشود که به احتمال زیاد بازگشت پوتین به ریاست جمهوری در انتخابات سال 2012 این روند را تشدید نیز خواهد نمود به گونهای که هم اکنون پرسشهای مهمی را فراروی سیاست خارجی روسیه و روابط آمریکا با روسیه قرار داده است."