Abstract:
توجه فراوان به وضعیت ظاهری و اندام از پیامدهای جامعه مصرفی و دغدغه بسیاری از زنان کشور ما شده است. رژیم غذایی، بدن سازی و .... برای دست یابی به اندام دلخواه جزو برنامه های زندگی زنان شده است. پژوهش حاضر با روش پیمایش در یک نمونه 340 نفری از زنان 44 – 20 ساله شهر اصفهان انجام شد که به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. چهار چوب نظری بر اساس عقاید «بوردیو» ، « گافمن» ، «گیدنز» ، «نظریه مبادله » و «نظریات فمینیستی » شکل گرفت. نتایج نشان داد میانگین گرایش به تناسب اندام 2/ 43 (میانگین نظری 33) بود. بین تصور فرد از نگرش مردان، تمایل به مطلوب بودن نزد دیگران، تصاویر ارائه شده در رسانه ها؛ و گرایش به تناسب اندام رابطه مثبت و معنادار و بین رضایت از بدن و گرایش به تناسب اندام رابطه معکوس و معنادار وجود داشت. بین سن، پایگاه اقتصادی – اجتماعی و گرایش به تناسب اندام رابطه معنادار وجود نداشت. نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که سه متغیر «تصور از نگرش مردان»، «تمایل به مطلوب بودن»، و«تحصیلات همسر» روی هم رفته 24 درصد واریانس گرایش به تناسب اندام را تبیین می کنند .
Paying much attention to one's appearance and body is one of the major
consequences of today's consumer society which has manifested itself in
going on diets, body building, and losing weight. The present article aims to
study the factors that affect this tendency among women residing in Isfahan.
To do this, 340 women aged 20-42 were selected using a stratified sampling
technique. Bourdieu's and Goffman's ideas along with those of Giddens and
exchange theory were used to construct a theoretical framework that
associated certain variables to tendency toward physical fitness. The findings
showed that the mean for tendency toward physical fitness was 43.2
(expected mean was 33). The results also showed that a woman's perceptions
of men's views regarding women's shapes, wanting to be liked by others, and
usage of mass media were positively associated with tendency toward
physical fitness. The association between satisfaction with one's body and
tendency toward physical fitness was reverse. No association was found
between age, and socio-economic status and tendency toward physical
fitness. Regression analysis indicated that three independent variables
(women's perceptions of men's views, wanting to be liked, and spouse's
education) together could explain 24 percent of the variance of the dependent
variable.
Machine summary:
مطالعة رفتار مترتب بر این گونه ارزش گذاری ها به دلیل اهمیت و حساسیت پیامدهای حاصل از این رفتارها بر سلامت روانی و جسمانی افراد اهمیت می یابد و از آنجا کـه حساسیت زیاد بر بدن می تواند مشکلات فراوانی همچون بی نظمی در تغذیه ، کاهش اعتماد بـه نفس و مانند آن ها را به وجود آورد، لذا برنامه های مختلفـی مـی تـوان بـرای کـاهش تـأثیرات نامطلوب این پدیده تدارک دید، اما اثرگذار بودن این برنامه ها منـوط بـه انجـام دادن مطالعـات دقیق و همه جانبه بر عوامل تأثیرگذار بر گرایش به تناسب اندام است .
ایولین رید معتقد است که با وجود اینکه زنان در جامعة بدوی ، بدن های خود را رنگ می کردند و آن را با نقش و نگار می آراسته اند، لـیکن ایـن نـه بـرای زیبـایی ، کـه مرتبط با نیازهای گوناگون زندگی ابتدایی در نشان دادن وابستگی های خویشاوندی بودو فارغ از جنسیت ، به سن و وضعیت شغلی اشاره داشت ، ولی این وضعیت در جامعـة طبقـاتی تغییـر یافت و نشانه هایی که بیش از هر چیز دیگر نشان دهندة نابرابری در جامعة بـدوی بـود معنـای دیگری گرفت و به شکل مد و تزیین هایی درآمد که حکایت از نابرابری های اجتماعی داشـت .
برای عملیاتی کردن این متغیر، از گویـه هـایی اسـتفاده شـد کـه نشان دهندة اقداماتی است که زنان برای رسیدن بـه انـدام مـورد نظـر خـود انجـام مـی دهنـد، اقداماتی مانند ورزش کردن ، گرفتن رژیم غذایی ، انجام عمل های جراحی .
Body and social Theory,London: sage publication.