Abstract:
یکی از موضوعات مهم در سیره نظامی امام علی×، جواز یا عدم جواز استفاده از «خدعه» و «غدر» در هنگام مواجهه و درگیری با دشمن است. در تحقیق پیشرو که با استفاده از منابع دست اول نگاشته شده، سیره نظامی امام علی× در این خصوص مورد بررسی قرار گرفته است. بررسی این موضوع نشان میدهد که امام علی× همانند پیامبر اکرم| هیچگاه از غدر که بهمعنای نیرنگ و تلاش در جهت شکست دشمن به هر وسیله ممکن است، استفاده نمیکرد اما از خدعه که بهمعنای فریب دشمن است، تنها در جنگ بهره میبرد.
Machine summary:
"بحث در این است که آیا امام علی× معتقد بود برای غلبه بر دشمن از هر روشی باید استفاده کرد و یا پایبندی به اخلاق و امور دینی سبب میشود یک انسان معتقد، از هر روش و وسیلهای نتواند برای شکست دشمن بهره ببرد؟ معمولا کسانی که در دانشجوی دکتری مدرسی معارف اسلامی گرایش تاریخ و تمدن اسلامی دانشگاه معارف اسلامی.
. » 4 در روایتی دیگر از «سوید بن غفله» از علی× روایت شده که آن حضرت فرمود: وقتی از رسول خدا| برای شما حدیثی میخوانم، به خدا قسم اگر از آسمان به زیر افتم، نزد من محبوبتر است از اینکه بر او دروغ ببندم ...
5 همانگونه که اشاره شد حضرت علی× خدعه را تنها مختص به میدان جنگ میدانست و معتقد بود در مرحله اول، برای پیروزی بر دشمن، باید از تاکتیک خدعه استفاده کرد.
. 6 در این روایت امام علی× با انتقاد از کسانی که تصور میکنند استفاده از حیله و نیرنگ، نشان از سیاست بالا و زیرکی و تدبیر است (ضمن اشاره به آگاهی از راههای مکر و نیرنگ و فریب)، پایبندی خویش به دستورهای دینی را، مانع دغلکاری و نیرنگ معرفی میکند.
از نظر آن حضرت با توجه به اینکه در خدعه جنگی هیچ نامردی و خیانت و عمل غیر انسانی و غیر اخلاقی وجود ندارد و رسول خدا| هم آن را مجاز شمرده است، جایز میدانست و حضرت بعضا از این تاکتیک استفاده کرده است."