Abstract:
با توجه به تسلط تاریخی روش شناسی اثباتیـ کمی بر بخش عمده ای از نظریه و روش در علوماجتماعی، غالبا چنین تصور شده که روش های کیفی فاقد ساختار و رویه های منظم بوده و از اصول تعریفشده و کلاسیک روش های کمی اثباتی تبعیت نمی کنند. بر این مبنا، فرض شده است که نتایج و استدلالهای مبتنی بر آن چندان متقن و قابل اعتماد نبوده و این نوع روش شناسی فاقد معیارهای ارزیابی و دقت پذیری می باشد. این در حالی است که روش شناسان و محققان کیفی در خلال چند دهه اخیر راهبردها و معیارهایی را برای ارزیابی کیفیت داده ها و نتایج تحقیقات کیفی ارائه داده اند که نسبت به معیارهای تحقیق کمی بسیار متنوع تر به نظر می رسند. در این راستا، هدف از این مقاله معرفی معیارهای ارزیابی کیفیت و بررسی اصول و راهبردهای اعتباریابی و تعمیم پذیری در تحقیق کیفی است. در این مقاله، سعی شده است راهبردها و معیارهای گوناگون تعیین کیفیت، معتبرسازی و تعمیم پذیری در تحقیق کیفی مطرح و برخی از مهمترین آنها مورد بحث قرار گیرند.
Machine summary:
"براین اساس،مقاله حاضر با در نظر گرفتن این کاستیها و نیاز به رفع آنها در صدد است تا به پرسشهای زیر پاسخ دهد: الف-با توجه به بنیانهای پارادایمی تحقیق کیفی،مفاهیم اعتبار و روایی و تعمیم در این نوع تحقیق چه جایگاهی دارند؟ ب-آیا میتوان در تحقیق کیفی نیز از معیارهایی مشابه با اعتبار،روایی و تعمیمپذیری(کمی)سخن گفت؟ ج-چه معیارهایی برای ارزیابی کیفیت و تعمیم در تحقیقات کیفی پیشنهاد شدهاند؟ د-عوامل تهدیدکننده یا کاهش دهنده میزان کیفیت و تعمیم در تحقیقات کیفی چه مواردی هستند؟ ارزیابی کیفیت در تحقیقات کیفی تحقیق کیفی اصول و مبانی پارادایمیک متفاوتتری از تحقیق کمی دارد(جدول 1)و در نتیجه شیوههای ارزیابی و تعمیم نتایج آن نیز متفاوت میباشد.
بطور کلی،تعمیم در تحقیق کیفی در همه اشکال و شیوههای آن مبتنی بر این اصل است که نتایج و یافتهها به جمعیتی که از آن نمونهگیری صورت گرفته(تعمیم بازنمائی)، و نیز به محیطهای دیگری که در شرایط مشابه با شرایط جامعه مطالعه شده وجود دارد، عمومیت یافته و نیز در تولید یا ارتقاء ایدهها و نظریات(تعمیم نظری)سهم داشته باشد.
بر همین اساس،محققان نه تنها باید در انتخاب هرکدام از این معیارهای کیفی ارزیابی حساس باشند،بلکه لازم است به تناسب نوع روش مورد استفاده،نوع دادههای گردآوری شده،و بطور کلی طرح عمومی تحقیق خود،از آنها استفاده نمایند.
dtL snoitacilbuP egaS :nodnoL ,srehcraeseR dna stnedutS ecneicS laicoS rof ediuG A :ecitcarP hcraeseR evitatilauQ,)5002(,siweL .
snoitacilbuP egaS :nodnoL ,noitidE tsriF ,secneicS laroivaheB dna laicoS eht ni seuqinhceT evitatilauQ dna evitatitnauQ gnitargetnI :hcraeseR dohteM dexiM fo snoitadnuoF ,)9002(irokkahsaT ."