Abstract:
حکمت در لغت به معنی ژرف اندیشی، ظرفیت قضاوت درست در مورد زندگی و درستی و پایداری قضاوت در انتخاب ابزار و اهداف می باشد. حکمت فراتر از داده، اطلاعات و دانش می باشد. حکمت فرایندی است که به وسیله آن بین خوب و بد قضاوت می شود. حکمت خصیصه ای انسانی است. بررسی مطالعات مختلف وجود مولفه های آگاهی، اصول اخلاقی، ملاحظات اجتماعی و عمل را در حکمت تایید می کند. هدف این پژوهش تبیین مفهوم حکمت و مولفه های اصلی آن برای مدیران با استفاده از نهج البلاغه و تحلیل محتوا می باشد. فرضیه های پژوهش مبتنی بر رابطه اصول اخلاقی، آگاهی، ملاحظات اجتماعی و عمل با حکمت در نهج البلاغه و تاکید نهج البلاغه بر حکمت، آگاهی، اصول اخلاقی، ملاحظات اجتماعی و عمل می باشد. 238 مورد از سخنان کوتاه حکمت آمیز نهج البلاغه که حاوی مضامین یاد شده بودند، جهت تحلیل محتوای کمی و کد گذاری به عنوان جامعه آماری تعیین شدند. سپس کلیه حکمت های منتخب مورد تحلیل محتوا قرار گرفتند. مقولات تحقیق از نوع موضوعی بودند. نتایج تحلیل نشان می دهد که حکمت با اصول اخلاقی، آگاهی، ملاحظات اجتماعی و عمل رابطه دارد و حکمت و مولفه های اصلی آن در نهج البلاغه مورد تاکید هستند. اصول اخلاقی بیشترین رابطه را با حکمت دارد و مهم ترین مولفه حکمت است. مهمترین شاخص حکمت، دانش می باشد و شکیبایی، مهم ترین شاخص اخلاقی از دیدگاه نهج البلاغه به شمار می آید.
Machine summary:
"هدف این پژوهش تبیین مفهوم حکمت و مؤلفههای اصلی آن برای مدیران با استفاده از نهج البلاغه و تحلیل محتوا میباشد.
نتایج تحلیل نشان میدهد که حکمت با اصول اخلاقی،آگاهی،ملاحظات اجتماعی و عمل رابطه دارد و حکمت و مؤلفههای اصلی آن در نهج البلاغه مورد تأکید هستند.
این پژوهش مطالب متنع نوشته شده در خصوص حکمت را در مبانی نظری مرتبط با فلسفه،روانشناسی،مدیریت و مدیریت دانش گردآوری و مورد بررسی قرار داده است.
چهار سوال اصلی پژوهش عبارتند از:1)چرا حکمت میتواند برای سازمانها مهم باشد؟2)حکمت چیست و چه رابطهای با دانش دارد؟3) ارتباط حکمت با رهبری در چیست؟4)حکمت سازمانی چیست و چگونه میتواند توسعه یابد؟با بررسی دیدگاهها و مطالعههای مختلف در خصوص حکمت در نهایت نتیجهگیری میشود که حکمت کاربرد آگاهانه دانش با در نظر گرفتن ملاحظات اخلاقی و اجتماعی است که در عمل نمایش داده شود.
آزمون فرضیههای پژوهش براساس یافتههای تحقیق از تحلیل محتوای 238 حکمت منتخب نهج البلاغه 481 مقوله موضوعی منحصر به فرد استخراج شد که فراوانی این مقولات موضوعی 965 بوده است.
مقوله حکمت 35 بار در حکمتهای منتخب نهج البلاغه به همراه 135 مقوله موضوعی آمده است که 70 مورد از آن با اصول اخلاقی،15 مورد با آگاهی،12 مورد با ملاحظات اجتماعی و 5 مورد با عمل میباشد و فقط 4 بار حکمت با سایر مقولههای موضوعی به کار رفته است.
شاخصهای آگاهی و عمل در حکمتهای منتخب نهج البلاغه اگرچه آگاهی به عنوان یکی از مؤلفههای حکمت از نظر تعداد فراوانی در رتبه سوم قرار دارد ولی شاخص دانش،خود با 47 مورد فراونی،در بین شاخصهای آگاهی و همچنین در بین سایر شاخصها،مهمترین شاخص میباشد(جدول 6)."