Abstract:
مقوله انرژی، به ویژه بهره وری آن پس از بحران انرژی دهه هفتاد و رکود اقتصادی در کشورهای عضو OECD مورد توجه بیشتری قرار گرفت.هدف اصلی این مقاله بررسی همگرایی بهره¬وری انرژی در این گروه از کشورها می باشدکه می¬تواند به تبیین الگوی تغییرات آتی بهره¬ وری انرژی در کشورهای صادرکننده انرژی نیز کمک نماید. با توجه به تاکید مطالعات تجربی متعدد بر نقش عامل مجاورت، عدم لحاظ آن ممکن بود قابلیت اعتماد نتایج این مطالعه را نیز مخدوش نماید. لذا مقاله حاضر با در نظرگرفتن این عامل، به بررسی همگرایی بهره¬ وری انرژی در 22 کشور عضو OECD در دوره (2008-1993) با استفاده از مدل¬ های اقتصادسنجی فضایی پرداخته است. یافته¬ ها حاکی از وجود همگرایی بهره وری انرژی در این کشورها می باشد؛ به طوری که سالانه 075/0 درصد از شکاف میان وضعیت جاری و سطح پایدار بلندمدت از بین می رود. همچنین نتایج حاصل از تخمین، تاییدکننده فرضیه وجود وابستگی فضایی در مدل می¬باشد و نیز مجاورت اثر مثبت بر رشد بهره وری انرژی این کشورها داشته است.
Machine summary:
لذا مقالـه حاضـر بـا در نظرگرفتن این عامل ، به بررسی همگرایی بهره وری انرژی در ٢٢ کشور عضو OECD در دوره (٢٠٠٨- ١٩٩٣) با استفاده از مدل های اقتصادسنجی فضایی پرداخته است .
در مقاله حاضر به منظور بررسی همگرایی شرطی با اسـتفاده از مـدل مولـدر و گـروت (٢٠٠٧)١، متغیرهای درجه باز بودن اقتصاد، شاخص قیمت انـرژی، نسـبت سـرمایه گـذاری خالص ، سهم ارزش افزوده و شاخص بالاسا٢ به عنوان متغیرهـای توضـیحی بـه مـدل اضـافه شده اند؛ بنـابراین تصـریح فضـایی مـدل همگرایـی شـرطی بـه صـورت روابـط (٩) و (١٠) خواهد بود: Ln(Yi,t1)WLn(Yi,tk)LnYt0 open Ep In value Bala (9) Y Y 1 i 2 i,t 3 i,t 4 i,t 5 i,t 6 i,t i,t i,t i,t Ln(YiY,t1)1LnYit0 2openi,t 3Epi,t 4Ini,t 5valuei,t 6Balai,t i,t; (10) i,t it Wit uit , , , که در آن (L)Yi,t١: نرخ رشد بهره وری انرژی، LnYit٠: لگاریتم بهـره وری انـرژی Yit , در ابتدای دوره ، open درجه باز بـودن اقتصـاد (نسـبت مجمـوع صـادرات و واردات هـر کشـور بـه تولیـد ناخـالص داخلـی حقیقـی آن )، Ep:شـاخص قیمـت انـرژی، In:نسـبت سرمایه گذاری خالص هر کشور از تولیـد ناخـالص داخلـی حقیقـی، value: سـهم ارزش افزوده (GDP هـر کشـور از مجمـوع GDP ٢٢ کشـور عضـو OECD)،Bala : شـاخص 1- Mulder and Groot 2- Balassa Index / بالاسا (سهم صـاد رات انـرژی هـر کشـور از کـل صـادرات انـرژی جهـان )، W: مـاتریس مجاورت می باشد.