Abstract:
قرآن کریم به عنوان آخرین کتاب آسمانی، رسالت هدایت نسلهای بشر را به عهده دارد و اهلبیت^ مخاطبان اصلی آن، مفسر و مبین آن هستند. تفسیر معصومین^ به دلیل گستره و عمق معانی و ارتباط و اتصال آموزههای این خاندان به وحی، ویژه ایشان است به گونهای که دیگران توانایی چنین فهم و تفسیری را ندارند و از ورود به این وادی ناتوانند. معرفت و تفسیر ویژه اهل بیت^ شامل: درک مراد اصلی آیات، فهم دقیق و غیر قابل خطا از بطون قرآن، تاویل صحیح آیات متشابه، بیان مصادیق باطنی برای آیات و بیان امور غیبی است که تنها در انحصار معصومین است و دیگر مفسران به فراخور سطح علمی خود، به مراتبی از تفسیر دست یافته و از بیانات تفسیری اهل بیت برخوردارند. این مقاله با استناد به روایات تفسیری اهل بیت^ و بیان نمونههایی از آن، در صدد اثبات معرفت خاص اهل بیت^ نسبت به قرآن و انحصار فهم کامل قرآن به ایشان است
Machine summary:
معرفت و تفسیر ویژه اهل بیت^ شامل: درک مراد اصلی آیات، فهم دقیق و غیر قابل خطا از بطون قرآن، تأویل صحیح آیات متشابه، بیان مصادیق باطنی برای آیات و بیان امور غیبی است که تنها در انحصار معصومین است و دیگر مفسران به فراخور سطح علمی خود، به مراتبی از تفسیر دست یافته و از بیانات تفسیری اهل بیت برخوردارند.
(کلینی، 1388: 1 / 228) امام علی× نیز به این مرتبه از علم خویش؛ یعنی تعلیم تأویل و معانی باطنی و تفسیر ظاهر قرآن از رسول خدا| اشاره کرده است (مجلسی، 1403: 2 / 230) و در روایتی که ویژگیهای امامان را برای «طارق بن شهاب» برشمرده، تصریح مینماید: «و هذا کله لآل محمد| لا یشارکهم فیه مشارک، لأنهم معدن التنزیل، و معنی التأویل (مجلسی، 1403: 25 / 173؛ یزدی حائری، 1422: 1 / 33)؛ همه آنچه گفتم ویژه آلمحمد است و کسی با آنان شریک نیست؛ زیرا فقط ایشانند که خزائن و معادن علم ظاهر و باطن قرآن میباشند».
در روایت دیگری امام باقر× آیاتی را به زمان سکوت و خاموشی حضرت علی× و آیاتی را به زمان غلبه حکومت حضرت مهدی# بر تمام جهان تفسیر نموده که به هیچ روی از ظاهر الفاظ آیه چنین برداشتی نمیتوان داشت و چنین تفسیری از عهده مفسر خارج است و جزء معانی درونی و پنهانی آیه میباشد؛ بنابراین خود حضرت بیان فرموده است که غیر از ما اهلبیت^ که به کل علوم و معارف قرآن آگاهی داریم و مخاطب قرآن و خطابات الهی هستیم، هیچکس دیگری به آن علم ندارد و مخاطب این آیات نیست.