Abstract:
انقلاب اسلامی ایران که در22بهمن سال 1357ش. توانست حکومت پهلوی را- علی رغم قدرت و ابهت ظاهریاش و پشتیبانی آمریکا و انگلیس از آن- در هم شکسته و آن را سرنگون سازد،توجه و شگفتی زیاد افراد و گروههای مختلف را برانگیخت و آنها را به درک چرایی وقوع این پدیدهی عظیم واداشت. از جملهی این افراد و گروهها بایستی از خانوادهی سلطنت پهلوی نام برد. در این پژوهش سعی میگردد که با روش توصیفی- تحلیلی،علل وقوع انقلاب اسلامی ایران از دیدگاه سه شخصیت برجستهی خانوادهی سلطنت پهلوی-که تاثیر عمدهای بر امور کشور داشتند- مورد بررسی قرار گیرد. ابتدا از دیدگاه محمدرضا شاه پهلوی - مهمترین عضو این خانواده- و سپس از دیدگاه فرح پهلوی (دیبا) سومین همسر شاه و در پایان هم از دیدگاه اشرف،خواهر دوقلوی شاه.مقالهی حاضر کوششی است در جهت پاسخگویی به این سوال: از دیدگاه خانوادهی سلطنت پهلوی چه عواملی موجب بروز انقلاب شد؟
Machine summary:
"البته اشرف در این زمینه به نکتهی دیگری نیز اشاره میکند که این مورد را شاه ذکر نکرده است و آن پیامدهای مخرب و منفیاست که گران شدن نفت و به تبع آن افزایش درآمدهای نفتی بر افتصاد و اوضاع اجتماعی ایران داشت.
شاه حتی در روزهای پایانی عمرش که در بیمارستانی در مصر بستری بود،دلیل دیگری را نیز برای توطئهی کشورهای غربی در ایران ارائه کرد و با لحنی تندتر از گذشته گفت: من کاملا معتقد هستم که ایجاد جمهوری اسلامی در ایران خواست غرب بوده است،زیرا آنان فکر میکردند که اسلام در مقابل کمونیست در ایران سد محکمی خواهد بود...
در نظر مخالفین شاه،این کار به منزلهی علامتی بود مبنی بر عدم پشتیبانی آمریکا از شاه در این اوضاع و احوال سیاست مسالمت آمیز به ضعف و نومیدی و بیچارگی تعبیر میشد نه به کوشش شجاعانه برای آشتی ملی و درمان آلام اجتماعی (همان: 294).
در ضمن شاه توضیح نمیدهد که حتی در صورت چنین طرحی برای عبرت سایر کشورهای نفت خیز چرا ایران- با وجود روابط بسیار نزدیک و دارای مناقع استراتژیک برای غرب- انتخاب شد و از تنبیه عضوی همچون عربستان که به مراتب نسبت به ایران اهمیت کمتری برای غرب داشت خودداری گردید؟ 2- مارگارت تاچر به عنوان رهبر حزب محافظه کار دولت انگلیس در تاریخ 18 اردیبهشت 1357 به ایران آمد وطی سه روزی که در تهران اقامت داشت با شاه،جمشید آموزگار و هوشنگ انصاری ملاقات کرد."