Abstract:
هدف: بررسی حاضر با هدف ارایه نقشه جغرافیایی و وضعیت پراکندگی شاخصهای مربوط به پراکندگی نیروی انسانی سامانه ارایه خدمات روان در ایران، به تفکیک مناطق زیرپوشش دانشگاههای علوم پزشکی انجام شد. روش: این بررسی با بهکارگیری دادههای موجود از گزارشهای سامانه سلامت روان در سال 1386 انجام شد. پس از تنظیم شاخصها، دادهها بهکمک نرمافزار Arc GIS 9.2 به صورت توصیفی و نمودار درونیاب نمایش داده شد. همچنین میزان هر یک از شاخصهای بررسیشده، کمینه و بیشینه و انحرافمعیار هر یک از شاخصها در مناطق گوناگون گزارش شد.
یافتهها: در سال 1386 میانگین کشوری هفت شاخص جمعیت زیرپوشش به کل جمعیت کشور، جمعیت زیرپوشش شهری به کل جمعیت شهری، جمعیت زیرپوشش روستایی به کل جمعیت روستایی، نسبت خانههای بهداشت زیرپوشش به کل خانههای بهداشت، نسبت مراکز بهداشتی- درمانی روستایی زیرپوشش به کل موارد موجود، نسبت مراکز بهداشتی- درمانی شهری زیرپوشش به کل موارد موجود و نسبت پایگاههای بهداشتی زیرپوشش به کل موارد موجود بهترتیب 8/54%، 9/36%، 2/96%، 5/97%، 1/97%، 4/50%، 4/41% بود. تعداد افراد ارایهدهنده خدمات بهداشت روان در کشور به تفکیک عبارت بود از: 29282 بهورز، 6529 کاردان بهداشت، 4595 پزشک عمومی دورهدیده، 61877 رابط بهداشت، 692 روان پزشک، 27 روان پزشک کودک، 126 دکتر روانشناس (56 نفر بالینی و 70 نفر دیگر شاخهها)، 652 کارشناسارشد روانشناسی (183 نفر بالینی و 469 نفر دیگر شاخهها)، 651 مددکار اجتماعی و 214 روان پرستار.
نتیجه گیری: پراکندگی تخصصی نیروی انسانی در سامانه سلامت روان کشور خوب است، ولی در پراکندگی نیروی انسانی متخصص نسبت به جمعیت زیرپوشش توازن وجود ندارد.
Objectives: The present research was carried out with the aim of providing a geographical map and the distribution of indices related to the distribution of human resources in the mental health system in Iran according to regions covered by different medical universities. Method: This study was carried out using the data present in mental health system reports in the year 2007. Subsequent to the adjustment of indices، data were presented by drawing descriptive and interpolated maps using Arc GIS 9.2. Also، the amount of each evaluated index، minimum، maximum and standard deviation of each index in different areas were reported.
Results: In 2007 the nationwide means of covered population to total population of the country، covered urban population to total urban population، covered rural population to total rural population، proportion of covered health centers، to total health centers، proportion of covered health and treatment rural centers to the total، proportion of covered urban health and treatment centers to the total، and the proportion of covered health headquarters to the total were 54.8%، 36.9%، 96.2%، 97.5%، 97.1%، 50.4%، and 41.4% respectively. The individuals providing mental health services comprised: 29282 assistants in nursing، 6529 health workers، 4595 trained general practitioners، 61877 health messengers، 692 psychiatrists، 27 child psychiatrists، 126 psychologists (56 clinical، 70 other )، 652 professionals with master’s degree in psychology (183 clinical، 469 other)، 651 social workers، and 214 psychiatric nurses.
Conclusion: There is favorable distribution of specialized human resources in the country’s health system، however، there is an disparity between the distribution of specialized human resources and covered population.
Machine summary:
"مقاله پژوهشیاصیل lanigirO elcitrA پراکندگی جغرافیایی نیروی انسانیدر سامانه ارایه خدمات سلامت روان در سال 1386 دکتر مسعود احمدزاد اصل1،دکتر احمد رضا شمشیری2،دکتر احمد حاجبی3،دکتر مرتضی ناصربخت4،دکتر محمد باقر صابری زفرقندی5،دکتر فرنوش داودی6 secruoseR namuH fo noitubirtsiD lacihpargoeG 2007 ni metsyS noisivorP htlaeH latneM ni ,c?thkabresaN azetroM,*ibejaH damhA,?b irihsmahS azerdamhA.
در این بررسی همچنین ارتباطپراکندگی نیروی انسانی ارایهدهنده خدمات(بهورز،کاردان،کارشناس،کارشناس ارشد و دکترای روانشناسی و رشتههای(1)- noisserped rojam (2)- yteixna (3)- noitazinagrO htlaeH dlroW (4)- yarruM (5)- zepoL (6)- atnaB (7)- efaiW (8)- teroS (9)- rezloH (10)- arasaB (11)- nauY (12)- yelaC (13)- noswaL (14)- 2007 lecxE eciffO tfosorciM مرتبط،پزشک عمومی دورهدیده،روانپزشک و روانپزشککودک)و جمعیت زیرپوشش هرمنطقه نیز بررسی شد.
(1)- euquraF (2)- notfoL (3)- otaddoD (4)- legeipS (5)- resiaK (6)- legeipS (7)- nosredneH (8)- rebreG (9)- nnamhoL (10)- fpokleohcS (11)- yelgnoL (12)- yttaB (13)- snikreP (14)- nesraL (15)- nworB (16)- rebuH nouQ (17)- neregE naV (18)- ecreiP (19)- namhsiF-retsoF (20)- ttekcirT &%06517RVRG065G% (به تصویر صفحه مراجعه شود)(به تصویر صفحه مراجعه شود)شکل 1-پراکندگی جغرافیایی جمعیت زیرپوشش و نسبت نیروی انسانی متخصص(بهورز،پزشک عمومی دورهدیده،کارشناس ارشد روانشناسیبالینی،مددکار اجتماعی و روانپزشک)در سامانه ارایه خدمات سلامت روان در حوزههای زیرپوشش دانشگاههای علوم پزشکی کشور (به تصویر صفحه مراجعه شود)شکل 2-پراکندگی نسبت تعداد روانپزشکان و پزشکان عمومی دورهدیده به جمعیت زیرپوشش در حوزههای جغرافیایی در سال 1386(نموداردرونیاب) سپاسگزاری بدین وسیله از مرکز تحقیقات بهداشت روان و ادارهسلامت روان وزارت بهداشت،درمان و آموزش پزشکی کهدر اجرای پژوهش،حمایت مالی داشتهاند،قدردانی میگردد."