Abstract:
ﺷﻴﻮهﻫﺎی ﻣﺘﻔﺎوت ﻧﺒﺮد در ﻃﻮل ﺗﺎرﻳﺦ اﺳﻼم، اﺳﺘﻔﺎده از ﺟﻨﮓاﻓﺰارﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ را اﻳﺠﺎب ﻣﻲﻛﺮد. درﺳﺪهﻫﺎی ﻣﻴﺎﻧﻪ اﺳﻼﻣﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺷﻬﺮﻫﺎ دارای دﻳﻮارﻫﺎی دﻓﺎﻋﻲ ﺑﻪ دور ﺧﻮد ﺑﻮدﻧﺪ؛ ازاﻳﻦرو، ﻧﺒﺮدﻫﺎیﻣﺤﺎﺻﺮهای ﺷﻴﻮه راﻳﺞ ﺟﻨﮓﻫﺎ ﺑﻪ ﺣﺴﺎب ﻣﻲآﻣﺪ. در اﻳﻦﮔﻮﻧﻪ ﻧﺒﺮدﻫﺎ، ﺳﻼحﻫﺎی ﺳﻨﮕﻴﻦ ﭘﺮﺗﺎﺑﻲ ﺑﻪوﻳﮋهﻣﻨﺠﻨﻴﻖ ﻛﺎراﻳﻲ ﺑﺴﻴﺎر داﺷﺖ؛ اﻣﺎ اﻓﺰونﺑﺮ ﺳﻼح، ﻧﻮع ﭘﺮﺗﺎﺑﻪﻫﺎی ﺟﻨﮓاﻓﺰارﻫﺎ ﻧﻴﺰ در دﺳﺘﻴﺎﺑﻲ ﺑﻪ ﻣﻮﻓﻘﻴﺖﺗﺄﺛﻴﺮی ﺑﺴﺰا ﻣﻲﮔﺬاﺷﺖ. ﭘﺮﺗﺎﺑﻪﻫﺎی ﻣﻨﺠﻨﻴﻖ ﻛﻪ در اﺑﺘﺪا ﺳﻨﮕﻲ ﺑﻮد، ﺑﺎ ﮔﺬﺷﺖ زﻣﺎن ﺗﺤﻮل و ﺗﻜﺎﻣﻞ ﻳﺎﻓﺖ.در دورهﻫﺎی ﺑﻌﺪ ﭘﺮﺗﺎﺑﻪﻫﺎی اﻧﻔﺠﺎری ﺑﺎ ﻗﺪرت ﺗﺨﺮﻳﺒﻲ ﭼﺸﻤﮕﻴﺮﺗﺮ اﺑﺪاع ﺷﺪ ﻛﻪ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺴﺖ ﺣﺼﺎر ﺷﻬﺮﻫﺎرا در ﻫﻢ ﺑﻜﻮﺑﺪ. در اﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ، ﭘﺲ از ﻣﺮوری ﻛﻮﺗﺎه ﺑﺮ ﺗﺤﻮﻻت ﭘﺮﺗﺎﺑﻪﻫﺎی ﻣﻨﺠﻨﻴﻖ، ﺑﻪ اﻧﻮاع اﻳﻦ ﭘﺮﺗﺎﺑﻪﻫﺎ و ﻋﻤﻠﻜﺮدﺷﺎن ﻣﻲﭘﺮدازﻳﻢ.
Machine summary:
"com 88/ ﺗﺎرﻳﺦ و ﺗﻤﺪن اﺳﻼﻣﻲ، ﺳﺎل ﻫﺸﺘﻢ، ﺷﻤﺎره ﺷﺎﻧﺰدﻫﻢ، ﭘﺎﻳﻴﺰ و زﻣﺴﺘﺎن 1931 ﻣﻘﺪﻣﻪ 1 ﺑﺮای ﺑﺮرﺳﻲ ﺗﺤﻮﻻت ﭘﺮﺗﺎﺑﻪﻫﺎ در ﻃﻮل دوره اﺳﻼﻣﻲ، ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻜﺎﻣﻞ و اﺳﺘﺤﻜﺎم ﺣﺼﺎرﻫﺎ و اﺳﻮار ﺷﻬﺮﻫﺎ را در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺖ.
09/ ﺗﺎرﻳﺦ و ﺗﻤﺪن اﺳﻼﻣﻲ، ﺳﺎل ﻫﺸﺘﻢ، ﺷﻤﺎره ﺷﺎﻧﺰدﻫﻢ، ﭘﺎﻳﻴﺰ و زﻣﺴﺘﺎن 1931 ﺑﻪ ﺳﻮی ﺣﺼﺎرﻫﺎ ﭘﺮﺗﺎب ﻛﺮده، ﻣﻮﺟﺐ ﺗﺨﺮﻳﺐ آن ﻣﻲﺷﺪﻧﺪ.
ﺗﺤﻮل و ﺗﻜﺎﻣﻞ ﭘﺮﺗﺎﺑﻪﻫﺎ در دوره اﺳﻼﻣﻲ ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﭘﺮﺗﺎﺑﻪﻫﺎی ﻣﻨﺠﻨﻴﻖ ﻗﻄﻌﺎﺗﻲ از ﺳﻨﮓ ﺑﻮدﻧﺪ و ﺟﺰ اﻧﺪازه، ﺗﻔﺎوت ﻋﻤﺪهای ﻣﻴﺎﻧﺸﺎن وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺖ؛ اﻣﺎ ﭘﺮﺗﺎﺑﻪﻫﺎی ﻣﻨﺠﻨﻴﻖاﻟﺤﻀﺮ1، ﻗﺪﻳﻤﻲﺗﺮﻳﻦ ﻣﻨﺠﻨﻴﻖ ﻳﺎﻓﺘﻪﺷﺪه، ﻋﻼوهﺑﺮ ﺳﻨﮓ، ﭘﺮﺗﺎﺑﻪﻫﺎی آﺗﺸﻴﻦ ﻧﻴﺰ ﺑﻮده اﺳﺖ.
49/ ﺗﺎرﻳﺦ و ﺗﻤﺪن اﺳﻼﻣﻲ، ﺳﺎل ﻫﺸﺘﻢ، ﺷﻤﺎره ﺷﺎﻧﺰدﻫﻢ، ﭘﺎﻳﻴﺰ و زﻣﺴﺘﺎن 1931 در دوره ﻣﻤﺎﻟﻴﻚ، ﺑﺎ وﺟﻮد اﻓﺰاﻳﺶ ﭼﺸﻤﮕﻴﺮ ﺗﻌﺪاد ﻣﻨﺠﻨﻴﻖﻫﺎ، ﺗﺤﻮل ﭘﺮﺗﺎﺑﻪﻫﺎ و ﺗﻜﺎﻣﻞ ﻧﺒﺮد ﺑﺎرو1،2 ﻫﻤﭽﻨﺎن ﺷﺎﻫﺪ اﺳﺘﻔﺎده از ﭘﺮﺗﺎﺑﻪﻫﺎی ﺳﻨﮕﻲ ﻫﺴﺘﻴﻢ؛ ﺑﺮای ﻧﻤﻮﻧﻪ، اﺷﺮفﺧﻠﻴﻞ3، ﭘﺴﺮ ﻗﻼوون ﻛﻪ در 096ﻫـ ﻣﻮﻓﻖ ﺑﻪ ﮔﺸﻮدن ﻋﻜﺎ4 ﺷﺪ، ادواﺗﻲ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻣﺤﺎﺻﺮه ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺮد، در ﻧﻮع ﺧﻮد ﺑﻲﻧﻈﻴﺮ ﺑﻮد.
ﺗﻨﻮع و ﺗﻜﺎﻣﻞ ﭘﺮﺗﺎﺑﻪﻫﺎی ﺟﻨﮕﻲ در دوره اﺳﻼﻣﻲ /101 ﻫﺮ ﺳﻪ ﻧﻮع اﻳﻦ ﺣﺠﺮﻫﺎ، ﺧﺎﺻﻴﺖ اﻧﻔﺠﺎری و ﺳﺎﺧﺘﺎری ﻣﺸﺎﺑﻪ داﺷﺘﻨﺪ؛ درون اﻳﻦ ﭘﺮﺗﺎﺑﻪﻫﺎ ﺣﻔﺮهﻫﺎﻳﻲ ﺗﻌﺒﻴﻪ ﺷﺪه ﺑﻮد ﻛﻪ آن را ﺑﺎ ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ از ﻣﻮاد اﻧﻔﺠﺎری ﻣﺨﺘﻠﻒ، ﭘﺮ ﻣﻲﻛﺮدﻧﺪ و ﺣﺠﺮ را ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﻣﻮاﻧﻊ ﭘﺮﺗﺎب ﻣﻲﻛﺮدﻧﺪ.
201/ ﺗﺎرﻳﺦ و ﺗﻤﺪن اﺳﻼﻣﻲ، ﺳﺎل ﻫﺸﺘﻢ، ﺷﻤﺎره ﺷﺎﻧﺰدﻫﻢ، ﭘﺎﻳﻴﺰ و زﻣﺴﺘﺎن 1931 ﻣﻲﺗﻮان ﻣﺸﺎﺑﻪ ﻓﺘﻴﻠﻪﻫﺎی اﻣﺮوزی داﻧﺴﺖ؛ ﺑﺪﻳﻦ ﻣﻌﻨﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻫﻨﮕﺎم ﭘﺮﺗﺎب، آن را روﺷﻦ ﻣﻲﻛﺮدﻧﺪ و ﺻﻨﺪوق را ﺑﺮ ﻫﺪف ﻣﻲاﻓﻜﻨﺪﻧﺪ؛ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲﻛﻪ ﻓﺘﻴﻠﻪ ﺑﻪ اﻧﺘﻬﺎ ﻣﻲرﺳﻴﺪ، آﺗﺶ ﺑﻪ ﻧﻔﺖﻫﺎی درون ﻋﺎرﺿﻪ راه ﻣﻲﻳﺎﻓﺖ و اﻧﻔﺠﺎر رخ ﻣﻲداد."