Abstract:
ائمه شیعه( به علت دارا بودن منصب امامت و نیز به سبب خویشاوندی با پیامبر گرامی( همواره جایگاه قابل احترامی نزد شیعه داشتهاند. به رغم تصور عمومی که تنها منبع درآمدی ائمه(، وجوهات و بیتالمال بوده، ایشان منابع مالی دیگری نیز داشتهاند که از جمله این منابع، هدایا بوده است.بسیاری از افراد، هم از سوی جامعه شیعه و هم از ارادتمندان اهلسنت به اهلبیت(، صلههایی برای ائمه( میفرستادند که عموما شامل هدایا، وصیتها و نذرها میشد. ائمه( عموما این اموال را میپذیرفتند و از آنجا که پذیرفتن آنها از نظر حکومتها نیز بلا مانع بود، در پذیرش آنها با مشکلی روبهرو نمیشدند. این اموال، به خصوص در دوران امامان پیش از امام جواد( که گرفتن خمس هنوز عمومیت نداشت، از اهمیت فراوانی بهرهمند بود.البته حکومتها نیز گاه علاوه بر مقرریهای ائمه( از بیتالمال، صلهها و جوایزی نیز به ایشان میدادند و ائمه( نیز این هدایا را پذیرفته و با آنها به مشکلات مالی خود و شیعیان رسیدگی میکردند.
Machine summary:
"این امر نه تنها در میان شیعیان ـ که برای امامان جایگاه والای امامت را قائل بودند ـ بلکه از سوی جامعه اهل سنت نیز که به لحاظ خویشاوندی ائمه( با پیامبر(، ایشان را قابل احترام میدانستند و حتی از طرف حکومتها و امرا نیز صورت میگرفت؛ از اینرو، میتوان هدایا را یکی از منابع درآمدی ائمه( به شمار آورد.
133 از دوره امام باقر( نیز دو گزارش دربارة تقدیم هدایای مردم به ایشان وجود دارد و گزارشی از احمدبن هوذه از حمرانبن اعین که نقل شده است وی نذر کرده بود هزار دینار را به امام باقر( در خانه امام انفاق کند یا امام به سؤال وی درباره قائم بودن یا نبودن او پاسخ بدهد.
163 پیش از این نیز منصور فردی را به عنوان شیعة خراسانی نزد برخی بزرگان علوی که امام صادق( و عبداللهبن حسن از جملة آنان بود، فرستاد، تا مالی را به عنوان واجبات مالی شیعیان به آنها دهد و در صورت پذیرفتن ایشان سندی به دست آورد، اما امام از این توطئه مطلع شد و آن را در مورد خود خنثی کرد.
176 همینطور نقل شده است که وقتی منصور، امام صادق( را به اتهام مکاتبه با اهل خراسان و دعوت آنها برای نقض بیعت او، به بغداد احضار کرد، پس از آنکه امام در این دیدار به او اطمینان داد که مکاتبات از جانب وی نبوده است، منصور ده هزار درهم به او تقدیم کرد و ایشان را به مدینه بازگرداند."