چکیده:
ساختار شعر معاصر فارسی در طول حیات خویش از نفوذ زبانی و ادبی برکنار نمانده و خواسته یا ناخواسته تحت سیطره گذشته زبان فارسی و به طور مشخص زبان خراسانی در شعر بعضی از شاعران نوپرداز قرار گرفتهاست. شفیعی کدکنی از سرایندگانی است که با توجه به ارادتی که به زبان کهن خراسانی دارد، توانسته با بهرهگیری از قریحه ذاتی و اکتسابی خود در بهکارگیری امکانات آن زبان از یک طرف رونقی به زبان شاعری خویش بخشد و از طرف دیگر ظرفیتهای جدیدی را به شعر و زبان فارسی وارد کند. هدف این نوشتار بررسی نشانههای زبانی و ادبی سبک خراسانی در شعر شفیعی کدکنی به روش کتابخانهای و اسنادی است، تا نشان دهد که او با تکیه بر زبان مادری و دانش آکادمیک خود که از توغل در متون کهن و ادبیات خراسان به دست آمده، چگونه توانسته با پیوند این عناصر زبانی گذشته با زبان امروزی، زبانی مشخص ومتمایز بیافریند و ضمن تلفیق شعر خراسانی با نیمایی هم به حفظ هویت تاریخی واژگان فارسی کمک کند و هم در لابهلای پایبندی خود به ادب و فرهنگ خراسان، شاعران جوان پس از خود را به مطالعه و جستجو در گذشته شعر فارسی ترغیب کند.
خلاصه ماشینی:
"هدف این نوشتار بررسی نشانههای زبانی و ادبی سبک خراسانی در شعر شفیعی کدکنی به روش کتابخانهای و اسنادی است، تا نشان دهد که او با تکیه بر زبان مادری و دانش آکادمیک خود که از توغل در متون کهن و ادبیات خراسان به دست آمده، چگونه توانسته با پیوند این عناصر زبانی گذشته با زبان امروزی، زبانی مشخص ومتمایز بیافریند و ضمن تلفیق شعر خراسانی با نیمایی هم به حفظ هویت تاریخی واژگان فارسی کمک کند و هم در لابهلای پایبندی خود به ادب و فرهنگ خراسان، شاعران جوان پس از خود را به مطالعه و جستجو در گذشته شعر فارسی ترغیب کند.
سرشک" در قطعهشعری با عنوان «جامهدران» با آوردن مصراعی از شهید بلخی در بالای شعر که مضمون آن بر نامرادی روزگار با هنرمندان و دانشمندان است، با تعبیرات و واژگان دیگری همان مضمون را پرورش داده است: شهید بلخی: در این گیتی سراسر گر بگردیخردمندی نیابی شادمانه (دبیرسیاقی، 1374: 29) جستیم و هیچ یافت نشد زیر آسمانسیمرغ و کیمیا و خردمند شادمان (شفیعی کدکنی، 1378: 308) ج-3) شفیعی کدکنی و فردوسی قصیده سرآغاز کتاب "هزاره دوم آهوی کوهی" از ساخت و پرداخت سنتی برخوردار است و سراینده در تمام شعر نامی از فردوسی به میان نیاورده، اما عنوان "جاودان خرد" با توجه به خردگرایی فردوسی و اشارات آشکار به پهلوانان اثر سترگ او و اینکه زندهکننده فرهنگ و تاریخ ایران باستان است ما را متقاعد میکند که مطلوب و ممدوح در این قصیده کسی جز استاد طوس نیست."