چکیده:
با وارد شدن جریان نوین اطلاعاتی به عرصه دیپلماسی و رشد استفاده از ابزارها و فنـاوری هـای نوین ارتباطی، شیوه ای جدید از دیپلماسی، موسوم به دیپلماسی رسانه ای ظهور یافته است . بـدون ابزار رسانه ای و ارتباطی موثر برای اقناع افکـار عمـومی، هـیچ کشـوری نمـیتوانـد در صـحنه بین المللی، منافع و اهداف ملیاش را دنبال کند. در این زمینه ، رسانه ملی به عنوان رسـانه رسـمی نظام سیاسی ایران دارای جایگاه خاص و مسئولیتی ویژه ای است . بر این اساس ، مقاله حاضـر کـه پژوهشی توصیفیـ تحلیلی است و از روش تحلیل ثانویه بهره مـیبـرد، بـا تعـاریف دیپلماسـی، دیپلماسی عمومی، دیپلماسی رسانه ای و معرفـی و ذکـر مصـادیقی از شـبکه هـای بـرون مـرزی صداوسیما همچون ؛ العالم و پرس تیوی، به نقش و اثرگذاری این شبکه ها در دیپلماسی رسـانه ای میپردازد. بر اساس یافته های پژوهش ، رسانه ملی و به طور خاص ، شبکه های برون مرزی در موضـوعات حساس بین المللی و داخلی همچون ؛ انژری هسته ای، بحران گروگـان گیـری ملوانـان انگلیسـی و ماجرای غزه موفق عمل کرده است .
خلاصه ماشینی:
امـروزه سیاست خارجی کشورها به عنوان یک عامل تعیین کننده در نظام بین المللی، تحت تـأثیر و تعامل تحولات شگرف در عرصه ارتباطات قرار گرفته چنان که «دیپلماسـی رسـانه ای» بـه عنوان یکی از شاخه های اصلی فعالیت های دستگاه دیپلماسی و سیاست خـارجی پدیـدار شده است (خرازی آذر، ١٣٨٧، ص ٢).
دیپلماسی عمومی در فرهنگ واژگانی کـه در سـال ١٩٨٥ از سـوی وزارت خارجـه امریکا انتشار یافته ، این چنین تعریف شده است : «دیپلماسی عمومی به برنامه های تحت حمایت دولت اشاره دارد که هدف از آنها اطلاع رسانی و یا تحت تأثیر قرار دادن افکـار عمومی در کشورهای دیگر است » (درویش ، ١٣٨١، ص ٥)، ابزار اصـلی آن نیـز انتشـار متن ، تصاویر متحرک، مبادلات فرهنگـی، رادیـو، تلویزیـون و اینترنـت اسـت (آشـنا و جعفری هفت خوانی، ١٣٨٦، ص ٣٦).
بر اساس نظرسنجیهای انجام شده ، همصدایی مردم و صداوسیما در زمینه برنامه ای هسته ای، بیانگر آن است که هم عملکرد رسانه ملی در این باره ، بر افکار عمـومی مـؤثر بوده و هم مخاطبان بر اسـاس رضـایت و اعتمـاد، بـه پیـام هـای صداوسـیما در زمینـه موفقیت های هسته ای توجه کرده اند، بـه طـوری کـه وقتـی از شـهروندان تهرانـی، طـی نظرسنجی صورت گرفته در مرکز تحقیقات صداوسـیما در تـاریخ ١٣٨٥/١/٢٤،پرسـیده شد «به نظر شما در اوضاع کنونی، دربـاره انـرژی هسـته ای چـه تصـمیمی بایـد اتخـاذ شود؟» بیشتر پاسخگویان (٦٦/٥درصد) اظهار کردند ایران باید غنیسازی را بـا جـدیت در خاک خود پیگیری کند.