چکیده:
آیاتی از قرآن به دلیل دارا بودن ویژگیهای برجستۀ محتوایی و بیانی, مرجعیت و جامعیت خاصی در تبیین آموزه های قرآنی یافته و به مرور از شهرت، فراوانی ارجاع و استناد در احادیث و اقوال مفسران برخوردار شدهاند. در برخی از تفاسیر معاصر امامیه از این آیات، به عنوان «آیات غرر» یاد شده و معارف ژرفی از درونمایۀ آنها استخراج شده است. علیرغم استناد به آیات غرر، ماهیت، ملاکها و شاخصهای انتخاب این آیات بیان نشده و مباحث نظری و روششناختی آن تبیین نگردیده است. در این مقاله، تبیین چیستی معنایی و مفهومی غرر، زمینههای پدیداری آیات غرر، انواع رهیافتها، اکتشاف و الگوی طبقهبندی این آیات بررسی شده است. غرر قرآنی ریشه در سنت و عترت داشته و به عبارتهای تام قرآنی که در موضوع خود در مجموع آیات قرآنی از برجستگی خاص بیانی و محتوایی برخوردار بوده و در تبیین موضوع و پاسخگویی به مسائل آن منحصر به فرد و کارآمد باشند، اطلاق میشوند. دو رهیافت غایتگرا و محتوا گرا میان مفسران معاصر امامیه در انتخاب آیات غرر رایج است. اکتشاف غرر قرآنی بر پایۀ روشهای نقلی، اجتهادی و تراثی ممکن است و الگوی جامع و معیار در این خصوص، طبقهبندی آنها بر پایۀ نظریۀ معرفت دینی در ساحتهای پنجگانۀ اصلی آن است.
خلاصه ماشینی:
مفسران معاصر امامیه و غرر قرآن ؛ چیستی ، رهیافت ها و گونه ها ٢ علی راد (تاریخ دریافت مقاله : ٩٤/٥/١٣ ـ تاریخ پذیرش مقاله : ٩٤/٨/١٣) چکیده آیاتی از قرآن به دلیل دارا بودن ویژگی هـای برجـستۀ محتـوایی و بیـانی , مرجعیـت و جامعیت خاصی در تبیین آموزه های قرآنی یافته و به مرور از شهرت ، فراوانی ارجـاع و استناد در احادیث و اقوال مفسران برخوردار شده اند.
خاستگاه ایدٔە غررگزینی از قـرآن چیـست ؟ ایـن ایـده از کجـا و چگونـه در اندیـشۀ مفسران معاصر امامیه شکل گرفته و ملاک ایشان در تعیین آیاتی به عنوان غرر چه بوده است ؟ ماهیت آیات غرر، زمینه های پدیداری و وجوه تمایز آن ها با دیگر آیـات چیـست ؟ اهم رویکردهای رایج میان مفسران امامیه در گزینش غرر قرآن کدام اسـت ؟ روش هـای استخراج غرر قرآن چیست ؟ الگوی جامع طبقه بندی غرر قرآن کدام اسـت ؟ و ...
پیش فرض نویسنده ایـن اسـت کـه آیات غرر ریشه در سنت تفسیری اهل بیت (ع ) دارد و به عنـوان یـک قاعـدٔە تفـسیری در تبیین آموزه های قرآنی نقش آفرین است و مفسران معاصر امامیـه ، نقـش برجـسته ای در طراحی و ارائه آن داشته اند.
با محوریت مسائل این پژوهه ، مقاله یا کتاب نشر یافته به زبان فارسی یا عربی یافـت نشد و می توان ادعا کرد که این موضـوع فاقـد پیـشینۀ تخصـصی اسـت لکـن در شـمار معدودی از پژوهش های مرتبط با روش شناسی تفسیر المیزان به استفادٔە علامه از آیـات غرر اشاره شده است .