چکیده:
هدف پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی آموزش شیوه های مقابله شناختی رفتاری و تنظیم هیجان برکاهش ناامیدی و بهبود شادکامی و عزت نفس کودکان و نوجوانان بی سرپرست و بدسرپرست بود. روش این پژوهش ، شبه آزمایشی با گروه گواه بود. جامعه آماری این پژوهش را کودکان و نوجوانان بی سرپرست و بدسرپرست شهر اردبیل در سال ١٣٩٢ تشکیل دادند (٨٣=N). از این جامعه تعداد ٤٥ نفر به روش نمونه - گیری تصادفی ساده انتخاب و بعد از انجام مصاحبه بالینی در سه گروه ١٥ نفری آموزش مهارتهای مقابله ای شناختی رفتاری، آموزش تنظیم هیجان و گواه به تصادف جایگزین شدند. هر سه گروه در مراحل پیش و پس آزمون به پرسش نامه های ناامیدی، شادکامی و عزت نفس پاسخ دادند. برای تحلیل داده ها از آزمون کوواریانس استفاده شد. نتایج نشان داد که تفاوت معنیداری بین میانگین نمرات سه گروه آموزش مهارتهای مقابله ای شناختی رفتاری، تنظیم هیجان و گروه گواه در ناامیدی، شادکامی و عزت نفس وجود دارد. نتایج آزمون تعقیبی نیز نشان داد که در شادکامی و ناامیدی هر دو شیوه ی آموزش مهارتهای مقابله شناختی رفتاری و تنظیم هیجان به یک اندازه اثربخش بودند ولی روش تنظیم هیجان بر عزت نفس اثربخش نبود. با توجه مشکلات کودکان بیسرپرست و بدسرپرست در اکتساب طبیعی مهارتهای رفتاری و هیجانی ضروری برای رشد، آموزش مهارتهای مقابله ای شناختی رفتاری و تنظیم هیجان در افزایش میزان شادکامی و کاهش ناامیدی این کودکان و نوجوانان میتواند سودمند باشد
خلاصه ماشینی:
این نتایج همسو با نتایج (٢٠١٢ ,Meuret(،(٢٠١٢ ,Chinaveh)، (٢٠١٣,Ma) و (٢٠١٤, at &Krattenmacher ( در خصوص اثربخشی آموزش شیوه های مقابله شناختی رفتاری بر ابعاد مختلف سلامت روانی و نتایج (٢٠١٠ ,Quoidbach, Berry, Hansenne)، (٢٠١٢ ,Ruiz-Aranda( , (Tozendeh Jani at al, )Abolghasemi at al, 2012) ), 2012)Ornaghi , 2014) (Schuppert 2012) (٢٠١٣ ,Narimani at al )(٢٠١٢( در خصوص اثربخشی مهارت های تنظیم هیجان بر ابعاد مختلف سلامت روانی میباشد.
این نتایج همسو با نتایج (٢٠١٣ (٢٠١٢ ,Chinaveh)(٢٠١٢ ,Meuret) Ma( (٢٠١٤ ,At al &Krattenmacher ( در خصوص اثربخشی آموزش شیوه های مقابله شناختی رفتاری بر ابعاد مختلف سلامت روانی و نتایج ( ٢٠١٠,Quoidbach, Berry, Hansenne) )Abolghasem at al, 2012) )Ornaghi , 2014) (Schuppert , 2012))Ruiz-Aranda 2012) (٢٠١٢ ,Tozendeh Jani at al) (٢٠١٣ ,Narimani at al( در خصوص اثربخشی مهارت های تنظیم هیجان بر ابعاد مختلف سلامت روانی میباشد.
این نتایج با مطالعات (٢٠١٢ ,Meuret( (٢٠١٢ ,Chinaveh) (٢٠١٣ ,Ma At al( و (٢٠١٤ ,at al &Krattenmacher ( در خصوص اثربخشی آموزش شیوه ی مقابله شناختی رفتاری بر ابعاد مختلف سلامت روانی همخوان بوده ولی با نتایج (٢٠١٢, (٢٠١٠ ,Quoidbach, Berry, Hansenne) (Tozendeh Jani at al, )Abolghasemi at al, 2012) )Ornaghi , 2014) (Schuppert )Ruiz-Aranda (٢٠١٢ (٢٠١٣ ,Narimani at al) در خصوص اثربخشی مهارت های تنظیم هیجان بر ابعاد مختلف سلامت روانی ناهمخوان میباشد.
در مجموع نتایج این مطالعه نشان داد که آموزش تنظیم هیجان و آموزش مهارت های مقابله ای شناختی رفتاری در بهبود میزان ناامیدی، شادکامی و عزت نفس کودکان و نوجوانان بی سرپرست و بد سرپرست مؤثر میباشد.