چکیده:
سیاست های پولی و مالی بسته به مقادیر ضرایب فزاینده بر متغیرهای کلان اقتصادی به خصوص تولید ناخالص ملی اثرات متفاتی دارند. پیشنهاد اقتصاددانان کلاسیک در تعیین اثربخشی این سیاست ها، استفاده از ارتباط بین بازارهای مختلف است که به واسطه ی معادلات بازار کالا، پول و کار مورد بررسی و تحلیل قرار می گیرند. در این مقاله سعی شده است تاثیر سیاست های پولی و مالی توسط مجموعه ای از معادلات همزمان در چارچوب سه بازار کالا، پول و کار مورد بررسی و مقایسه قرار گیرد. مدل انتخابی از نوع لگاریتمی بوده و به جای استفاده از تحلیل های ضرایب فزاینده از مفهوم کشش تولید نسبت به متغیرهای سیاست گذاری مالی و پولی بهره گرفته شده است. به منظور برآورد معادلات از روش حداقل مربعات سه مرحله ای (3sls) استفاده شده است. نتایج تحقیق حاکی از ان است که طی سال های (1390-1365)تفاوت معنی داری بین حساسیت تولید ناخالص ملی نسبت به اعمال سیاست مالی و پولی در ایران وجود داشته است. حساسسیت تولید نسبت به سیاست مالی از حساسیت تولید نسبت به سیاست پولی بیشتر بوده است که این امر، دیدگاه کینز مبنی بر تاثیر گذاری بیشتر سیاست مالی در اقتصاد را توجیه می کند.
خلاصه ماشینی:
"هدف اصلی مقاله این است تا با استفاده از مجموعه معادلات همزمان به بررسی تأثیرگذاری و اثربخشی سیاستهای پولی و مالی بپردازد و ضمن ارزیابی حساسیت تولید ناخالص ملی نسبت به ابزارهای سیاست مالی و پولی، تأثیر تولید بر شاخصهای مهم اقتصادی بازار کالا از جمله مصرف و سرمایهگذاری، بازار کار و بازار پول را نیز مورد بررسی قرار دهد.
با استفاده از الگوی اقتصادسنجی در قالب معادلات همزمان در سه بازار کالا، پول و کار، اثر هر سیاست سنجیده میشود و این امر از طریق تأثیر ضریب تکاثری (مخارج دولت و عرضهی پولی) بر روی تولید ناخالص ملی و سایر متغیرهای اقتصادی در اقتصاد ایران Three- stage least squares.
جدول (1): تعریف متغیرهای مورد استفاده در پژوهش دستمزدهای نیروی کار WL تولید ناخالص ملی (میلیارد ریال) GNP دستمزد حقیقی نیروی کار WP تولید خالص ملی (میلیارد ریال) NNP بهرهوری نیروی کار LPD تولید ناخالص داخلی (میلیارد ریال) GDP تقاضای نیروی کار LD سرمایهگذاری خصوصی (میلیارد ریال) INV عرضهی نیروی کار LS مخارج دولتی(میلیارد ریال) GOV جمعیت POP مصرف ملی (میلیارد ریال) CON نرخ بیکاری% UN مالیات (میلیارد ریال) TAX نرخ تورم% INF صادرات (میلیارد ریال) EX نرخ بهره% IR واردات (میلیارد ریال) IM نرخ ارز ER تقاضای پولی (میلیارد ریال) MD تکنولوژی TCN عرضهی پولی (میلیارد ریال) MS 4-2 روابط اقتصادی و ماهیت الگو تشریح روابط اقتصادی معادلات و همچنین، نحوهی تأثیر متغیرها در معادلات مذکور در عبارت زیر خلاصه شده است: 1- تولید ناخالص ملی: در این تابع افزایش متغیرهای مخارج دولتی، سرمایهگذاریها، عرضهی پول و صادرات منجر به افزایش تولید ناخالص ملی میشود، در حالی که افزایش در واردات منجر به کاهش تولید ناخالص ملی خواهد شد."