چکیده:
سرمایه اجتماعی مفهومی کلان است که دربرگیرنده ابعادی مانند اعتماد اجتماعی، مشارکت اجتماعی و هنجارها است. سرمایه اجتماعی از ویژگی خودزایی و خودمولدی برخوردار است، به این معنا که با استفاده مناسب از آن، زمینه برای تولید و تقویت آن فراهم می شود. بنابراین پرداختن به موضوع سرمایه اجتماعی، نیازمند پژوهشی دقیق و ژرف است. در این مقاله تحقیقات انجام شده داخلی و خارجی مطرح می شوند و سپس چارچوب نظری – با استفاده از نظریه نظریه پردازانی همچون جورج زیمل، هربرت بلومر، آنتونی گیدنز، پیر بوردیو، جیمز کلمن، فرانسیس فوکویاما و رابرت پاتنام – ارائه می شود و در آخر به نقد تحقیقات انجام شده (داخلی و خارجی ) بر اساس چارچوب نظری پرداخته می شود. نتیجه ای که از این مطالعه به دست آمد بیانگر آن است که برای سنجش مفهوم سرمایه اجتماعی ، مراجعه به مردم و کشف ابعاد آن از دیدگاه و نگرش مردم ضروری است.
خلاصه ماشینی:
"پژوهشهای پیشین پژوهشهای داخلی تحقیقات انجام شده داخلی در مورد سرمایه اجتماعی اندک است که در ذیـل چنـد نمونـه مطرح می شود: در پژوهش " گرایش های فرهنگی و نگرش های اجتماعی در ایران " کـه در سـال ١٣٥٣ توسط دکتر علی اسدی و همکاران انجام شده است هدف اصلی ، بررسی اعتماد اجتمـاعی به عنوان یکی از ابعاد سرمایه اجتماعی در ایران بود که نتایج آن به قرار زیـر اسـت : افـراد تحصیل کرده به نسبت ٢/٧ برابر کمتر از عامـه مـردم ، هموطنـان خـود را قابـل اعتمـاد می دانستند.
(محسنی ، ١٣٧٥ ؛ به نقل از مسـائل اجتماعی ایران ، ١٣٨٣: ٣٢١-٣٢٠) هدف پژوهش در "پیمایش ملی ارزش ها و نگرش های ایرانیان " که توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در سال ١٣٧٩انجام شـد ؛ بررسـی اعتمـاد اجتمـاعی شخصـی و اعتمـاد تعمیم یافته به عنوان یکی از ابعاد سرمایه اجتماعی در ایران بود که نتـایج زیـر بـه دسـت آمد: در حوزه شبکه های غیر رسمی بیشترین اعتماد معطوف بـه خـانواده اسـت و از ایـن لحاظ خانواده تفاوت زیادی با سایر عناصـر ایـن شـبکه نظیـر خویشـان و دوسـتان دارد.
(وندث ، ٢٠٠٣) با توجه به چارچوب نظری این بررسی که از نظریه نظریه پردازانی همچون جورج زیمـل ، هربـرت بلومر، آنتونی گیدنز، پیر بوردیو، جیمز کلمن ، فرانسیس فوکویاما و رابرت پاتنام استفاده می شود که در آن دیالکتیک بین ذهنیت و عینیت ، در تمام نظریـه هـای اسـتفاده شـده ، بـا محوریـت سـرمایه اجتماعی در نظر گرفته شده است ."