چکیده:
یکی از ساده ترین راههای بررسی متن به لحاظ سبک شناسی، بررسی یک اثر از سه دیدگاه : زبان ، فکر و ادبیاتست . در همین راستا توجّه به سه سطح آوایی ، لغوی و نحوی در بررسی آن اثرادبی از نظر زبانی مهّم بوده و مورد تاکید قرارگرفته است . با این دید در بررسی زبانی یک اثر هنری، به لغات و جملات آن اثر، از نظر محور همنشینی وجانشینی ، استعمال لغات کهن «آرکائیسم»، سره نویسی، پس و پیش آوردن اجزا جمله، گزینش واژه و ...که باعث عیوبی مانند تعقید و غرابت استعمال و ... میگردد، پرداخته شده، دلایل این کاربردها، مورد بررسی و تحلیل قرار میگیرد . براین اساس دراین پژوهش، جملات وکلمات کتاب راحه الصدور از لحاظ فصاحت و عیوب آن درکلمه وکلام بعنوان یکی از شگردهای سبکی در شناخت بهتر و دقیق این اثر ادبی مورد بررسی قرار گرفته است . به همین منظور پس از برشمردن عیوب فصاحت ، چگونگی کاربرد آنها در این کتاب ، استخراج ، تبیین و توجیه میگردد
خلاصه ماشینی:
براین اساس دراین پژوهش ، جملات وکلمات کتاب راحة الصدور از لحاظ فصاحت و عیوب آن درکلمه وکلام بعنوان یکی از شگردهای سبکی در شناخت بهتر و دقیق این اثر ادبی مـورد بررسی قرار گرفته است .
(نفیسی ، ١٣٤٤ : ١٤٥) از اینرو در این پژوهش ، ضمن بررسی اغلـب کتـب معـانی و بیـان موجـود ، سـه کتـاب ارزشمند معاصر(معالم البلاغه از استاد رجایی ، معانی و بیان از استاد همایی و معانی و بیان از استاد شمیسا) راکه در زمینة علوم بلاغی نگاشته شده اند ، اصل و فصل الخطاب قرار داده براساس مباحث آن کتب به تحقیق در کتاب راحة الصدور و آیة السرور راونـدی در بخـش علم معانی (بررسی عیوب فـصاحت ) پرداختـه میـشود.
در این کتابها (٥) تلاش شده که شرایط و مقدمات فصاحت و بلاغت توضیح داده شود، بدون این که توجه گردد فـصاحت و بلاغـت از برخـی جهـات در دوره هـای مختلـف زبـانی و سبکی ، دچار تغییر و تحول میشود، از اینرو ممکن است که برخی از مـسائل کلـی آن ، در همة زمانها و زبانها صادق باشد اما جزئیات و مطالب فرعـی ایـن بحـث بـه مقتـضای هـر دوره ای متغیرست و در همة احوال در آثار بزرگان ادب میتوان اسـتثناهای متعـددی سـراغ گرفت .
( شمیسا ، ١٣٨٦ : ٧١ ) نمونه هایی از این مخل فصاحت در کتاب راحة الصدور راوندی دیده میشود : کــه ز خــور کــرد طــرف اشــهب مــاه که ز زر ساخت طوق ادهم شاه (ص ٥ ، س ٢) به دلیل حذف مضاف الیه معنی پیچیده شده و آن « شاه انجم = خورشید » بوده است .