چکیده:
پژوهش حاضر با هدف آسیب شناسی پدیده انتقال آموزش در آموزش های ضمنخدمت سازمان آموزش و پرورش آغاز شد که بدین منظور ابتدا به شناسایی دوره های آموزشی ضمنخدمت دچار شکست انتقال آموزش پرداخته شد در مرحله دوم به بررسی علل و پیامد های این امر، و در مرحله سوم به طراحی مدل توجیهی این فرایند اقدام گردید. در مرحله پایانی نیز به منظور اعتباربخشی نظریه پایانی از معیار های تناسب (بازنگری توسط شرکت کنندگان)، جامعیت (بازنگری توسط شرکت کنندگان)، قابلیت فهم (طراحی مدل و بازبینی توسط متخصصان و شرکت کنندگان)، شفافیت (توضیح روندکار) استفاده شد. رویکرد پژوهش حاضر از نوع کیفی و روش نظریه مبنایی بود که محیط پژوهش (جامعه) شامل تمامی معلمان با سابقه در زمینه حضور در دوره های آموزشی ضمنخدمت بود. اطلاع رسان ها (نمونه) نیز شامل 23 نفر از معلمان استان خراسان رضوی بودکه براساس روش نمونه گیری هدفمند و قاعده اشباع نظری انتخاب شدند. ابزار پژوهش، مصاحبه های عمیق نیمهساختارمند و روش تجزیه و تحلیل داده ها، روش پیشنهادی استراس و کوربین بود. نتایج حاوی دو پدیده محوری «انتقال آموزش» و «یادگیری» بود که متاثر از عوامل زمینه ای موثر یادگیری (یادگیرنده، آموزش دهنده، محتوا، امکانات و تجهیزات آموزشی، زمان و مکان آموزش، ارزشیابی و بازخورد) بودند. این دو پدیده شامل پیامدهای نیز بودند که به دو دسته پیامد برای معلمان (دید منفی و بی انگیزگی نسبت به سایر ضمن خدمت ها، اتلاف وقت، کاهش سطح و کیفیت تدریس) و پیامد برای دانش آموزان (بی نظمی و شلوغی در کلاس، بهره مندی از روش های کلیشه ای و تکراری، عدم بهره مندی از مطالب روز، دل مردگی و روزمرگی) تقسیم شدند.
خلاصه ماشینی:
این دو پدیده شامل پیامدهای نیز بودنـد کـه بـه دو دسـته پیامـد بـرای معلمان (دید منفی و بیانگیزگی نسبت به سایر ضمن خدمت ها، اتلاف وقت ، کاهش سطح و کیفیت تدریس ) و پیامد برای دانش آموزان (بینظمی و شلوغی در کلاس ، بهره مندی از روش هـای کلیشـه ای و تکـراری، عـدم بهـره منـدی از مطالب روز، دل مردگی و روزمرگی) تقسیم شدند.
(به تصویر صفحه مراجعه شود) شکل ١- مدل توجیهی شکست انتقال آموزش در دوره های ضمن خدمت منبع : (مطالعات نگارندگان ) 1-Straos & Korbbin در ادامه پرسش ها و یافته های پژوهش بوسیله گفتار شرکت کنندگان و مبانی نظری مورد استناد قرار میگیرد که به منظور مختصر بودن متن ، برای هر مؤلفه ٢ نمونه گفتار ارائه شده است .
باتوجه به مطالب فوق سوالات پژوهشی زیر مطرح میشود: پرسش اول پژوهش : آموزش های ضمن خدمتی که دچار شکست انتقال آموزش اند، کدامند؟ پرسشی که در ابتدای امر ذهن پژوهش حاضر را معطوف به خود نمود این بود که حیطه دارای شکست کدام است ؟ بررسی گفتار شرکت کنندگان نشان داد که این حیطه شامل آن دسته از آموزش هایی است که بیشتر جنبه عمومی دارد: «مصاحبه کننده : چه دوره هایی رو ناموفق ارزیابی میکنید؟ GT٢: از بین دوره های تخصصی و عمومی، معمولا دوره های عمومی نسبتا ناکارآمدتر بوده برام ».
محتوای دوره های آموزشی بر اساس هدف هایی که از تعیین نیازهای آموزش منتج شده اند تهیه و تنظیم میشود که ممکن است برای ایجاد دانش ، مهارت و یا رفتار خاص در شرکت کنندگان باشد.