چکیده:
تحلیل داده-ستانده بین منطقهای، قادر است تصویرکاملیازتجارت بین مناطق در سطح بخشهای اقتصادی را نشان دهد. لازمهی دسترسی به این تحلیل، در دسترس بودن جدول داده ستانده بین منطقهای[1] است. از آنجاییکه این نوع جداول، توسط نهادهای رسمی در ایران تهیه نمیشوند؛ا لازم است که با استفاده از روشهای غیرآماری موجود در ادبیات داده ستانده منطقهای، نسبت به تهیهی آن اقدام گردد. در همین راستا، هدف اصلی مقالهی حاضر، برآورد تجارت بین دو استان بزرگ تهران و اصفهان، بهمنظور تهیهی جدول داده ستانده دو منطقهای است که از جمع آنها اقتصاد ملی بدست نمیآید. تهیهی جدول به روش چارم انجام شده که قادر است نه تنها تجارت بین منطقهای، بلکه تجارت بینالمللی مناطق فوق را نیز برآورد کند. پایههای آماری تحقیق، عبارتند از: جدول داده ستاندهی ملی آماری سال 1390 مرکز آمار ایران و حسابهای منطقهای استان تهران و اصفهان در سطح 72 بخش اقتصادی، که بهمنظور قابل ارائه شدن نتایج به 9 بخش تقلیل یافتهاند. یافتههای این پژوهش، حاکی از آن است که وابستگی استان اصفهان به تهران، پنج برابر وابستگی استان تهران به اصفهان است. بیشترین واردات دو منطقه از یکدیگر، در بخش ساخت سایر است. ارزش کل تجارت بین منطقهای استانهای تهران و اصفهان 546 و 551 هزار میلیارد ریال است. بالاترین واردات و صادرات بینالمللی استانهای تهران و اصفهان هر دو مربوط به بخش انواع مواد شیمیایی، فلزی، کانی، ماشینآلات، تجهیزات و ابزار و سایر ساخت است. محاسبهی ضریب واردات نشان میدهد که بالاترین ضریب واردات بخشی استان تهران از اصفهان 039/0 و بالاترین ضریب واردات استان اصفهان از تهران 439/2 و هر دو در بخش ساخت سایر صنعت است