چکیده:
شناخت نیازهای اقلیمی گیاهان زراعی از مهم ترین عوامل موثر در تولیدات کشاورزی است. در این تحقیق با استفاده از شاخص های رطویتی و حرارتی روش پاپاداکیس، شرایط آگروکلیمایی استان چهارمحال و بختیاری بررسی گردید.این روش با قرار دادن آستانه های اکولوژیک در تعیین تیپ های اقلیمی از غنای علمی کافی برخوردار است؛ به نحوی که اخیر فائو برای تهیه نقشه اکولوژیک برخی از مناطق جهان و بسیاری از محققین به منظور تعیین توان های اگرواکوکلیماتیک از این روش استفاده کرده اند. شاخص های مورد استفاده در این عبارتند از:تیپ زمستانه(برمبنای نیازهای حرارتی گیاهان) ،تیپ تابستانه (حساسیت و درجه پایداری گیاهان به سرما) ، تبخیر و تعرق، میزان آبشویی، شاخص رطوبتی سالانه، رژیم حرارتی و رطوبتی که بر مبنای آن رده اقلیمی ایستگاه ها مشخص میگردد. نتایج این تحقیق نشان میدهد که تمامی ایستگاه های منتخب از نظر شرایط رطوبتی در گروه اقلیم مدیترانه ای بریو از نظر رژیم حرارتی در طبقه قارهای بری قرار می گیرند. در این گروه غلات زمستانی از محصولات اصلی دیم به شمار میرود. گندم دیم به طور متناوب متحمل خشکسالی می شود. انواع اقالیمدراین گروه بر مبنای گرمی تابستان، سختی زمستان و فراوانی خشکسالی می باشد. در اغلب ایستگاه های منتخب دوره مرطوب از ماه نوامبر تا آوریل است و دوره خشک از اواخر بهار (ژوئن) تا اوایل پاییز (اکتبر) به درازا می کشد.فصل میانه بسیار کوتاه بوده و به اواسط بهار (می) محدود می شود. در این روش تیپ تابستانی تیپ زمستانی بر مبنای وضع گردیده است.
خلاصه ماشینی:
درک واکنش هاي گياه به اقليم ، پايه ي بنيادين تدوين راهکارهاي مناسب براي افزايش کارايي توليد محصولات کشاورزي است (کافي، ١٣٨٢) شناخت شاخص هاي اقليمي، اين امکان را براي برنامه ريزان فراهم مي سازد تا بتوانند در مـورد تخصـيص منابع به محصولات تصميم بگيرند (فلاح قالهري و احمدي،١٣٩٤) با توجـه بـه محـدود بـودن منـابع آب در کشـاورزي شناسايي پتانسيل ها و محدوديت هاي اقليمي هر منطقه نقش بسزايي در استفاده بهينه از هـر منطقـه بـراي محصـولات کشاورزي مختلف ايفا مي نمايد.
/ منبع : نگارندگان ، ١٣٩٠ شکل ١: نقشه موقعيت استان چهارمحال و بختياري 1- Greaf 2- Veron 3- Holden در اين پژوهش از داده هاي اقليمي ايستگاه هاي هواشناسي که توان پوشش منطقه و از آمار مناسب برخوردار بوده استفاده شـده است .
جدول ١: مشخصات ايستگاه هاي هواشناسي منتخب نام ايستگاه نوع ايستگاه ارتفاع طول جغرافيايي عرض جغرافيايي N E M شهرکرد سينوپتيک ٢٠٦١ ٥١ ٥٠ ٢٠ ٣٢ بروجن سينوپتيک ٢١٩٧ ١٨ ٥١ ٥٧ ٣١ لردگان سينوپتيک ١٥٨٧ ٤٩ ٥٠ ٣١ ٣١ کوهرنگ سينوپتيک ٢٢٨٥ ٠٧ ٥٠ ٢٦ ٣٢ امام قيس کليماتولوژي ٢٤٠٠ ٢١ ٥١ ٤٤ ٣١ دزک کليماتولوژي ٢٢٨٠ ٠٣ ٥١ ٤٦ ٣٢ پل زمان خان کليماتولوژي ١٨٦٠ ٥٤ ٥٠ ٢٩ ٣٢ آورگان کليماتولوژي ٢٠٧٤ ٥٦ ٥٠ ٥٣ ٣١ منبع : نگارندگان روش پژوهش ابتدا پارامترهاي اقليمي مورد استفاده در يک دوره ٢٠ ساله (١٣٨٩-١٣٧٠) که شـامل : متوسـط کمينـه و بيشـينه دمـاي ماهانه ، کمينه و بيشينه مطلق دماي ماهانه ، متوسط ماهانه و سالانه دما و بارش است ؛ در محيط Excel مرتب و پردازش شد.