چکیده:
هدف مقاله حاضر، نقد نظریه رایج برنامه درسی پنهان از منظر رویکرد غیر قصد شده این نوع برنامه درسی است. آنچه امروزه در ادبیات برنامه درسی، پنهان خوانده میشود ناظر به یادگیریهای ضمنی است که یادگیرنده بدون قصد قبلی سیاستگذاران و برنامهریزان برنامه درسی، بدان دست پیدا میکند. درواقع آنچه در طیف کنترلی برنامهریزان درسی قرار ندارد، برنامه درسی پنهان خواندهشده است. این مقاله بر آن است نقدی بر این رویکرد داشته، این نوع نگاره و نگاه را به چالش کشیده و در عوض نگاه متفاوت و بدیلی ارائه نماید. در نگاه جدید، استدلال میشود برنامه درسی پنهان اساسا نمیتواند قصد نشده نباشد، چون در این صورت با مفهوم برنامه و بهتبع آن، برنامه درسی پنهان در تضاد خواهد بود. این نوشتار استدلال میکند که یادگیریهای دیگری غیر از برنامه درسی قصد شده در کلاس وجود دارد و شاید پر کششتر و پرانرژیتر از برنامه درسی رسمی باشد، اما نمیتواند عنوان آن «برنامه» و «پنهان» باشد. این نوع پدیده میتواند هر چیزی بهغیراز برنامه درسی پنهان باشد. همانطوری که در اصل مقاله نیز بدان اشاره شده است، محقق آن را «یادگیری» مینامد، آن هم یادگیری ضمنی، اما آن را برنامه درسی نمیداند و نیز به آن برنامه درسی پنهان اطلاق نمیکند. پایان مقاله، تاکید خود را بر ارائه قرائتی متفاوت از قرائت رایج برنامه درسی پنهان اختصاص داده و مولفههای این نوع برنامه را که اتفاقا هم پنهان است و هم قصد شده در اختیار خواننده قرار میدهد.
The Aim of this article is to review the current theory of hidden curriculum in terms of unintended curriculum approach. Hidden curriculum refers to learning achieved unintentionally and without the intention of policy makers and curriculum developers. In fact, what is not under the control of curriculum development is called hidden curriculum. This article seeks to review this approach and to challenge this type of vision and provide an alternative viewpoint. From the new viewpoint, it is discussed that that hidden curriculum essentially cannot be unintended, because in this case it would be in contradiction with the concept of the program and consequently the hidden curriculum. The article argues that there is another learning than the intended curriculum in class, and perhaps more energetic than the official curriculum, but might not be called as "program" and "hidden". This phenomenon could be anything except the hidden curriculum. In this paper it is referred to as "learning" (implicit learning), but not hidden curriculum. Finally, a different view and analysis is presented regarding hidden curriculum and components of this type of program, which incidentally is hidden and is intended