چکیده:
مهدویت از اعتقادات جهان شمول بشریت است که با چشم پوشی از اختلافات
محتوایی، کلیت آن را همه ادیان پذیرفته اند. بنابراین، ممکن اسلت بلا طرح
چند شک و شبهه، برخی را فریب داد، اما به سادگی نمی توان ریشه الهی آن را
از جا بر کند. گلدزیهر از مستشرقان مجارستانی پرتلاش در حوزه علوم اسلامی
است. او در کتاب العقیده و الشریعه فی الاسلام در زمینه های گوناگون از
جمله شخصیت رسول خدا صلی الله علیه و آله، فقه، اعتقادات، تصوت و فرق اسلامی
پژوهش هایی انجام داده است. او در مبحث «فرق» از کتاب یاد شده، اعتقاد
مهدویت را برگرفته از دین یهود و مسیحیت می داند. بله نظر او احادیثی هم
که در این خصوص آمده اسلت جعلی و ساختگی است و از صحت و وثاقت
قابل اعتماد برخوردار نیست. وی از مستشرقانی است که تاثیر فراوانی روی افکار و اندیشه های «سعد محمد حسن» نویسنده کتاب المهدیه فی الاسلام منذ اقدم العصور حتی الیوم داشته است. نویسنده از اساتید دانشگاه الازهرو مدرس آموزش و پرورش مصر است. و کتاب خود را سی و دو سال پس از درگذشت گلدزیهر نوشته است، اما اقتباس فراوانی از نوشته های او داشته است. پژوهش پیش رو شامل دو قسمت می شود، قسمت نخست شبهات گلدزیهر درباره مهدویت است و قسمت دوم تاثیرگذاری او بر روی افکار و اندیشه های مولف کتاب فوق می باشد که همان شبهات را با شرح و بط بیشتری آورده است.
خلاصه ماشینی:
پژوهش پیشروی شامل دو قسمت است، قسمت نخست دیدگاه گلدزیهر درباره مهدویت است و قسمت دوم تأثیرگذاری او بر روی افکار و اندیشههای «سعد محمدحسن» یکی از اساتید الازهر و مؤلف کتاب المهدیة فی الاسلام منذ اقدم العصور حتی الیوم میباشد.
(همان) اندیشه مهدویت برگرفته از دین یهود و مسیحیت گلدزیهر بر این دیدگاه است که اعتقاد به رجعت از اعتقادات خاص شیعه نیست، بلکه ناشی از تأثیراتی است که اسلام از یهود و مسیحیت پذیرفته است؛ چرا که عقیده دارند پیامبر «الیاس» به آسمان عروج کرده است و به ناچار در یکی از روزهای آخرالزمان برای برپایی عدالت و دادگستری دوباره به زمین بازخواهد گشت.
معنای لغوی و اصطلاحی واژه مهدی درباره فرایند تاریخی واژه «مهدی» که در کتاب العقیدة و الشریعة فی الاسلام (376-378) آمده است، سعد محمد حسن عنوان آغاز فصل سوم کتاب خود را «المهدیة فی الاسلام» قرار داده است و در اینباره چنین مینویسد: واژه «مهدی» اسم مفعول از ریشه«هدی» و متضاد با «ضلالت» است و معنای ارشاد و راهنمایی دارد.
(همان: 47) چگونگی شکلگیری اعتقاد مهدویت درباره اعتقاد به موعودگرایی که در کتاب العقیدة و الشریعة فی الاسلام آمده است (215-216) سعد محمد حسن ابتدا از جور و ستم حاکمان روزگار بنیامیه میگوید که چگونه در حق علویان و به ویژه امامان؟عهم؟ انجام میدادند.
(همان: 49) احادیث ساختگی شیعه درباره ساختگی بودن احادیث مهدویت و اینکه در احادیث صحیح و معتبر اسلامی نیامده است، گلدزیهر به گونه مختصر در کتاب العقیدة و الشریعة فی الاسلام آورده است (218) نویسنده کتاب المهدیة فی الاسلام با شرح و بسط بیشتری وارد شده است و پنج حدیث را برای نمونه به عنوان احادیث ساختگی شیعی آورده است که عبارتاند از: 1.