چکیده:
هدف اصلی این پژوهش، ارائه روشی نظاممند در تدوین و اعتباردهی یک مدل شایستگی و تهیه سنجهای برای اندازهگیری شایستگی مدیرانی است که در بانکهای دولتی ایران در سه سطح پایه، میانی، و ارشد فعالیت میکنند. برای رسیدن به این هدف، از رویکرد آمیخته استفاده شده است. با بررسی 100 نفر از مدیران بانکهای دولتی ایران به وسیلۀ پرسش نامه و مصاحبه های عمیق، نتایج ما نشان می دهند که برای سنجش شایستگی مدیران بانکهای دولتی باید 111 شاخص شایستگی ضریب دار در قالب پنج بعد، شامل فردی ـ شخصیتی؛ فردی ـ ذهنی (شناختی)؛ بین فردی (اجتماعی)؛ سازمانی؛ و مدیریتی، به همراه شانزده مولفه، شامل پایبندی به ارزشها و اخلاقیات؛ اعتبار شخصیتی؛ عملگرایی؛ توان تفکر و تحلیل؛ یادگیرندگی؛ فراشایستگی؛ ارتباطات موثر؛ قابلیت مذاکره؛ قابلیت کار جمعی؛ دانش و مهارت عمومی؛ دانش تخصصی؛ بازاریابی و مشتری مداری؛ هدایتگری راهبردی؛ اداره کردن واحد کاری؛ مدیریت افراد؛ و مهارتهای بنیادی مدیریت است، مد نظر قرار گیرند. این پژوهش دارای راهکارها و توصیه های مدیریتی و پژوهشی است، به طوری که بتوان بر مبنای آن، فرایندهای مدیریت مبتنی بر شایستگی را در بانکهای دولتی ایران مستقر نمود.
The main objective of this study is to propose a systematic way
to develop and validate a model of competency and to provide an
instrument for measuring the competencies of state-owned bank
managers at basic, intermediate, and senior levels. To achieve this goal,
a combination of qualitative and quantitative research approaches
were used. Questionnaires and deep interviews were administered
to 100 managers of these banks. Findings show that to evaluate the
competencies of the managers, we need to apply 111 indexes, each
bearing a different multiplier, compiled in 5 dimensions including
individual-personality, individual-mental (cognitive), interpersonal
(social), organizational, and managerial. Moreover, we need 16 factors
including sticking to values and ethics, personality credibility, action
orientation, thinking and analyzing ability, ability to learn, mega
capability, effective communication, ability to negotiate, ability to
work with teams, general knowledge and skills, specialty knowledge,
marketing and customer orientation, strategic leadership, managing
an organizational unit, managing people, and basic managerial
skills. This research also provides some managerial and research
recommendations based on which, one can introduce competency
management in the Iranian state-owned banks.
خلاصه ماشینی:
در این پژوهش، عملکرد برتر مدیران، متغیر وابسته است و شایستگیهای محوری، تخصصی، و مدیریتی نیز به عنوان متغیرهای مستقل نقش ایفا میکنند که در قالب ابعاد، مولفهها، و شاخصههای شایستگی مدیران در مدل سنجش شایستگی (به صورت ضریبدار) قرار میگیرند.
نیاز به اشاره است که هرچه به سمت شاخصهها حرکت کنیم، از سطوح انتزاعی مفاهیم شایستگی مدیران به سمت مفاهیم عینی و قابلاندازهگیری پیش میرویم، بهطوری که شاخصهها قابلیت تعریف عملیاتی شدن پیدا کنند و به عنوان ملاکهای سنجش شایستگی مدیران قلمداد شوند(رجوع شود به تصوير صفحه) (رجوع شود به تصوير صفحه) شکل 1: مدل مفهومی پژوهش روش پژوهش این پژوهش که با هدف تعیین (با ذکر ضریب اهمیت) ابعاد، مولفهها، و شاخصههای شایستگی مدیران سطوح سهگانه بانکهای دولتی ایران انجام شده است، از جنبه هدف، کاربردی است و از نظر روش پژوهش، آمیخته (کیفی-کمّی) تلقی میشود؛ بهطوری که در بخش کیفی، ابتدا به روش تحلیل محتوا بر ادبیات و پیشینه پژوهش، اسناد بالادستی و مصاحبه، ابعاد، مولفهها، و شاخصههای شایستگی مدیران استخراج، کدگذاری، و ارتباطدهی میشوند و در قالب پرسشنامه، اعتبار مدل توسط خبرگان بانکی تعیین میشود؛ که خروجی نهایی آن، مدل سنجش شایستگی مدیران است.
در فاز دوم نیز پس از نظرسنجی از 50 نفر از خبرگان بانکی و تحلیلهای آمار استنباطی، مطابق با شکلهای پیوست، مدل نهایی فرایند پژوهش ارائه گردید که شامل ابعاد، مولفهها، و شاخصههای شایستگی (با قید ضرایب اهمیتی آنها از 1= کم تا 5= زیاد) مدیران سطوح پایه، میانی، و ارشد بانکهای دولتی ایران است.