چکیده:
استفاده بهینه از زمان در موفقیت انسان نقش بسزایی دارد که این جز با مدیریت زمان دستیافتنی نیست. با توجه به اهمیت بهرهوری مناسب از زمان این پرسش مطرح میشود که با چه روشهایی میتوان از زمان استفاده بهینه نمود؟ هدف مقالۀ حاضر پاسخ به این پرسش با روش توصیفی−تحلیلی در سیرۀ حضرت زهراB است. نگارنده با دقت و توجه در محتوای روایات و نگاهی نو به احادیث به تحلیل آن پرداخته است. یافتههای این پژوهش حاکی از آن است که حضرت زهراB در تمامی ابعاد فردی، خانوادگی، اجتماعی و عبادی فعال بودهاند و این جز با مدیریت زمان امکانپذیر نیست. براساس پژوهش حاضر روشهای مدیریت زمان در زندگی آن حضرت عبارتند از: 1. تقسیم کار؛ 2. عدم تأخیر در انجام امور؛ 3. حفظ اطلاعات ارزشمند؛ 4. وجود مکان معین و مناسب برای هر وسیله؛ 5. انجام چند کار همزمان؛ 6. رقابت؛ 7. استراحت و نشاط؛ 8. توجه به زمان حال
Using time optimally plays a significant role in humans’ success which is only accessible via time management. Given the significance of proper productivity of time, the question arising here is what methods can be employed for using time optimally? The present article aims to answer this question using a descriptive-analytical method and a library study of Zahra's (PBUH) tradition. The author carefully analyzed the content of the narrations and a new view of the hadiths. The research findings indicated that Fatimat al-Zahra (PBUH) was active in all aspects of personal, family, social and worship, and this is not possible with time management. The methods of time management in her life are: 1- division of work; 2- no delay in doing; 3- Preservation of valuable information; 4- Presence of suitable place for each device; 5- Performance of multiple tasks simultaneously; 6- competition 7- relaxation 8- and attention to the present time.
خلاصه ماشینی:
در این مقاله نیز از این روش، همراه با تحلیل روایات استفاده شده است؛ بدین صورت که سیرۀ حضرت زهرا( در جهت دستیابی به روشهای مدیریت زمان با مطالعۀ کتابخانهای بررسی شده است.
استفاده از لباس و عطر مخصوص جهت نماز (اربلی، 1381ق، ج1، ص500)، عبادت در شب جمعه (طبری آملی، 1413ق، ص106)، نماز جهت امور عظیم و خوفناک (طوسى، 1411ق، ص302) نماز مستحبی در روز جمعه (طوسى، 1411ق، ص319)، دعای نور (ابنحمزه طوسى، 1419ق، ص299)، دعای هر صبح و شب (کلینی، 1407ق، ج2، ص528)، دعا در غروب روز جمعه (ابنبابویه، 1403ق، ص399)، تسبیح مخصوص حضرت زهرا (ابنحیون، 1385ق، ج1، ص168)، همچنین تسبیح ایشان در سوم هرماه (قطبالدین راوندى، 1407ق، ص91)، عبادت مخصوص در شب قدر (ابنحیون، 1385ق، ج1، ص282) نمونههایی از عبادات ایشان است که نشاندهندۀ اهمیت ارتباط با خدا در سبک و سیره ایشان است که زمان خاصی را برای هرکدام اختصاص میدادند، بدون آنکه در ابعاد دیگر زندگی ایشان خللی وارد شود.
یکی از اصول مهم مدیریت زمان، حفظ مناسبتها بین کار و زمان و شناخت بهترین زمان برای انجام هر عمل است (نیلیپور،1386، ج2، ص63) همانطور که حضرت امیر( فرمودند: شتاب ورزیدن در کار پیش از آنکه شرایط موجود باشد و سستی نمودن پس از فراهم شدن فرصت از حماقت است 1 (سیدرضی، 1414ق، ص538).
حضرت زهرا در تمامی ابعاد (فردی، خانوادگی، اجتماعی، عبادی) فعال بودهاند و در هر نقشی به بهترین صورت انجام وظیفه مینمودند و این به سبب قدرت مدیریت زمان ایشان بوده است.