چکیده:
یکی از مسائل جدید در جامعه اسلامی، فعالیّت اقتصادی و اشتغال زنان در مناصب گوناگون است و در حالیکه میتواند مفید و اثر بخش باشد، مورد اختلاف عالمان دینی و مفسّران است. این پژوهش با روش تحلیلی- تطبیقی، ضمن گزارش آرای مفسّران، به ویژه سیّد قطب در تفسیر «فی ظلال القرآن» و آیهالله جوادی آملی در «تفسیر تسنیم»، به مقایسه نظرات آنها، پرداخته است. نتایج بحث نشانگر آن است که؛ هر دو دیدگاه، اعطاء حقوق مالی و استقلال زن بر مدیریت اموال خویش را از آموزههای قرآن میدانند، ولی سیّد قطب با توجّه به آیات (الاحزاب/33) و (النّساء/34) معتقد است که: زنان باید در خانههای خود قرار بگیرند و نباید نقش اصلی خود را در خانه، کم رنگ کنند و هرگونه فعالیّت اقتصادی در محیط خانه و بیرون از آن که موجب تضییع حقوق شوهر شود، جایز نمیباشد و با اشتغال آنان به علّت داشتن حقّ نفقه و مسوولیّت همسری و مادری، به جز در موارد ضروری همچون ناتوانی یا بیکاری همسر و لزوم امرار معاش، موافق نیست؛ در حالی که اغلب مفسّران شیعی به ویژه آیهالله جوادی آملی، اشتغال زنان را در صورت عدم تداخل با مسوولیّت همسری و مادری و با رعایت ضوابط شرعی، بلامانع دانسته ولی در انجام امور پزشکی، آموزش و خدمات بانوان، برای پیشگیری از مراجعه زنان به نامحرم، ضروری میداند.
Economic activity and employment of women in various position, which is one of the issues in today’s Islamic society, while it can be useful and effective, however it is disputed by some religious scholars and is the contemporary commentators of the sects. This study, while reporting the interpretive views of sayyid qutb from Sunni commentators and Allameh Tabatabai in Al-Mizan from Shiite commentators in the contemporary period, will pay. He compares their views on the issue of women's employment from the perspective of the Qur'an with a descriptive, analytical, comparative method, in line with this research, it was concluded that both views of granting women financial rights and independence over property are considered as progressive laws of Islam; But seyyed Qutb according to verse (Al-Ahzab/33) believes that women should be in their homes and should not diminish their main role in the home and any activity in the home environment and outside that causes the violation of the husband's rights is not permissible and with the employment of women according to verse (Al-Nisa/34) due to having the right to alimony and responsibility of wife and mother, except in necessary cases( incapacity or unemployment of spouse and livelihood assistant) and without interference disagrees with responsibilities. While Ayatollah Javadi Amoly he Shiite commentator considers their employment necessary in case of non-interference with the responsibility of wife and mother and in compliance without hindrance and in women's affairs (medicione,education and sercices) is considered necessary due to not referring to non-mahrams.
خلاصه ماشینی:
نتايج بحث نشانگر آن است که ؛ هر دو ديدگاه ، اعطاء حقوق مالي و استقلال زن بر مديريت اموال خويش را از آموزه هاي قرآن ميدانند، ولي سيد قطب با توجه به آيات (الاحزاب /٣٣) و (النساء/٣٤) معتقد است که : زنان بايد در خانه هاي خود قرار بگيرند و نبايد نقش اصلي خود را در خانه ، کم رنگ کنند و هرگونه فعاليت اقتصادي در محيط خانه و بيرون از آن که موجب تضييع حقوق شوهر شود، جايز نميباشد و با اشتغال آنان به علت داشتن حق نفقه و مسووليت همسري و مادري، به جز در موارد ضروري همچون ناتواني يا بيکاري همسر و لزوم امرار معاش ، موافق نيست ؛ در حالي که اغلب مفسران شيعي به ويژه آيه الله جوادي آملي، اشتغال زنان را در صورت عدم تداخل با مسووليت همسري و مادري و با رعايت ضوابط شرعي، بلامانع دانسته ولي در انجام امور پزشکي، آموزش و خدمات بانوان ، براي پيشگيري از مراجعه زنان به نامحرم ، ضروري ميداند.
سؤال اصلي اين است که ؛ «آيا از نظر اسلام زنان ميتوانند همانند مردان در عرصۀ اجتماعي، به فعاليت اقتصادي و اشتغال بپردازند؟» يا «تلاش و کار، توليد و تجارت ، بازرگاني و ارائه خدمات عمومي، ويژة مردان است ؟» با نظر به اهميت موضوع و شبهات و اشکالاتي که در زمينه ي کار زنان در مراکز عمومي ايجاد شده ، آراء و ديدگاه هاي مختلفي را پديد آورده است ، بدين صورت ، پژوهش حاضر با رويکردي نو و با نگاه تطبيقي با بهره گيري از تفاسير معاصر فريقين ، سيد قطب در «تفسير في ظلال القرآن » و آيه الله جوادي آملي در «تفسير تسنيم »، مسأله ي مورد نظر را بررسي کرده و ذيل آيات مورد بحث ، به بيان اشتراکات و افتراقات ديدگاه آنان در زمينۀ اشتعال زنان ميپردازد.