خلاصه ماشینی:
"از مجموعه کاخهای تحسینبرانگیز تخت جمشید،اکنون جز ویرانههای به یادماندنی و منحصر به فرد،چیزی باقی نمانده است و (به تصویر صفحه مراجعه شود) مشهورترین مجموعهی دوران باستان در ایران محسوب میشود.
این بنای ساده،از سنگ سفید به صورت اتاق چهارگوش مستطیل بدون پنجره،با سقف سنگی شیروانی شکل که بر یک هرم چند پلهای استوار است، ساخته شده است و تنها یک در ورودی دارد.
ارگ بم که جزو آثار معماری (به تصویر صفحه مراجعه شود) (به تصویر صفحه مراجعه شود) منحصربهفرد است و اولین بنای عظیم خشتی جهان محسوب میشود،در 21 تیر ماه 3831 در فهرست میراث جهانی به ثبت رسید.
از آثار بیستون بهطور کلی،به استثنای«فرهاد تراش»میتوان از بقایای سه عمارت و یک باغ ساسانی در دهکدهی (به تصویر صفحه مراجعه شود) بیستون به شرح زیر یاد کرد: کاروانسرا بنایی که جبههی شرقی آن در کنار جوی معروف بیستون قرار گرفته است،از دو ردیف و در برخی جاها از سه ردیف سنگ تشکیل شده است.
اهل محل آن را فرهاد تراش یا«تخت فرهاد»مینامند که لابد دلیل تاریخی داشته است برخی احتمال دادهاند که در اینجا تصمیم داشتهاند،پرستشگاهی برپا کنند و این احتمال را یک ساختمان قدیمیتر که در شمال حجاریها و کتیبهی بزرگ داریوش در ارتفاعات کوه نزدیک نقش پارتی قرار دارد،تقویت میکند.
روز پنجشنبه 22 تیر ماه سال جاری، در سیامین اجلاس«کمیتهی میراث جهان یونسکو»،سرتاسر بیستون و اراضی اطراف آن به عنوان یک اثر تاریخی منحصر به فرد جهانی،جزو فهرست آثار جهانی قرار گرفت."