چکیده:
این مقاله با هدف نقد تکوینی اشعار کلیم کاشانی نگارش یافته است. اسن شیوه از نقد روش خاص گلدمن در جامعه شناسی ادبیات است که با عنوان جامعه شناسی ادبی نیز شناخته می شود.بر مبنای اسن روش نخست جهان نگری شاعر بررسی شده است سپس ویژگی ها و عناصر سبکب شعر کلیم در سه سطح زبانی فکری و ادبی در توازی با مسادل اجتماعی جامعه ی معاصر شاعر بررسی و ارتباط هر یک از آنها با آنچه در آن جامعه به عنوان مسئله ی اجتماعی قابل مشاهده است تبیین و تشریح شده گاه این مسائل از پیش آشکار بوده اند و فقط چگونگی اثرگذاری آنها بر شعر کلیم مشخص شده است از جمله ی این مسائل تغییر مذهب رسمی کشور از تسنن به تشیع رفاه اقتصادی و فرد گرایی را می توان نام برد گاه نیز بررسی برخی ویژگی های سبکی شعر کلیم منجر به کشف بعضی مسادل اجتماعی شده است که ردپایی از آنها در کتب تاریخی و اجتماعی مرتبط با عصر صفوی قابل مشاهده نیست مسائلی از قبیل کاهش اعتماد اجتماعی و شکل گیری فاصله ی اجتماعی در این زمره اند
This article has been written with the aim of formative critique of Kaleem Kashani's poems. Essen is a method of critique of Goldman's special method in the sociology of literature, which is also known as literary sociology. Parallel to the social context of the poet's contemporary society, the study and relationship of each of them with what can be seen in that society as a social problem has been explained and explained. One of these issues is the change of the official religion of the country from Sunni to Shiite. Economic prosperity and individualism can be mentioned. Traces of which can not be seen in historical and social books related to the Safavid era, such as the decline of social trust and the formation of social distance are in this category.
خلاصه ماشینی:
بر مبناي اين روش ، نخست جهان نگري شاعر بررسي شده است ؛ سپس ويژگي ها و عناصر سبکي شعر کليم در سه سطح زباني ، فکري و ادبي در توازي با مسائل اجتماعي جامعه ي معاصر شاعر بررسي و ارتباط هريک از آنها با آنچه در آن جامعه به عنوان مسئله ي اجتماعي قابل مشاهده است تبيين و تشريح شده ، گاه اين مسائل ازپيش آشکار بوده اند و فقط چگونگي اثرگذاري آنها بر شعر کليم مشخص شده است ؛ ازجمله ي اين مسائل تغيير مذهب رسمي کشور از تسنن به تشيع ، رفاه اقتصادي و فردگرايي را مي توان نام برد؛ گاه نيز بررسي برخي ويژگي هاي سبکي شعر کليم منجربه کشف بعضي مسائل اجتماعي شده است که ردپايي از آنها در کتب تاريخي و اجتماعي مرتبط با عصر صفوي قابل مشاهده نيست ؛ مسائلي ازقبيل کاهش اعتماد اجتماعي و شکل گيري فاصله ي اجتماعي در اين زمره اند .
انسان در اين جهان موجودي اســت مجبور و پيش تر و بيشــتر از آنکه اختياري از خود داشــته باشــد تحت تأثير جبر حاکم بر افعال خويش اســت ؛ شــايد به تبع همين مسئله است که عقل نمي تواند جايگاهي در انديشــه ي انساني همچون کليم داشــته باشــد و در نهايت نيز انديشه ي جبري او به انفعال و نااميدي منجر مي شود.
سطح فکري شعر کليم بيشتر تحت تأثير فردگرايي حاکم بر جامعه ي عصر صفوي اســت ؛ اين مسئله به کاهش کار گروهي و کنش متقابل افراد جامعه منجر مي شــود و درنهايت موجبات عدم وجود جهان نگري ويژه ي شاعر را در شعر او فراهم مي آورد.