چکیده:
اهل کتاب و احکام فقهی درباره ایشان همواره محل توجه پژوهشگران قرار داشته است. به ویژه در عصر کنونی با مطرح شدن مباحث حقوق بشر و آزادی عقیده لزوم دقت نظر و دستیابی به دیدگاه شارع مقدس دراینباره اهمیت بیشتری پیداکرده است. یکی از مسائلی که دراینباره مطرح شده، آن است که رویکرد فقه اسلام درباره اهل کتاب چیست؟ نگاه حمایتی یا نگاهی توأم با فشار و طرد کردن ایشان از جامعه اسلامی. برای پاسخ به این پرسش و به منظور دستیابی به دیدگاه واقعی فقه اسلام درباره اهل کتاب، با روش کتابخانهای و بررسی کتب فقهی شیعه و اهل سنت و استقرای احکام مربوط به اهل کتاب و دیدگاه فقها درباره اهل کتاب این نتیجه حاصل میشود که علیرغم تبلیغات منفی دراینباره، در فقه نسبت به اهل کتاب(و تا حدودی غیر آنان) توجه ویژهای شده است و ضمن آنکه حقوق آنان در بالاترین شکل ممکن لحاظ شده و آنان از همه امتیازاتی که یک مسلمان در درون جامعه اسلامی از آن بهرهمنداست، برخوردارند. در واقع، فقه اسلامی به خلاف مباحثی که درباره سختگیری به اهل کتاب مطرح میشود، نگاه حمایتی به اهل کتاب دارد و این نگاه ارفاقی و حمایتی را میتوان از قواعدی همچون عدم تکلیف کفار به فروع، قاعده جب، پاکانگاری اهل کتاب و موارد دیگر به دست آورد.
People of the book and jurisprudential rulings about them have always been the focus of scholars
had. Especially in the current era with the rise of human rights and freedom
The idea of the need for careful consideration and access to the view of the holy shari'ah in this regard is more important
has found. One of the issues raised in this regard is the approach of jurisprudence
What is Islam about the People of the Book? A supportive look or a look with pressure and rejection
He is from the Islamic community. To answer this question and to gain insight
The real jurisprudence of Islam about the People of the Book, with the library method and the study of Shiite jurisprudential books
And the Sunnis and the induction of rulings related to the People of the Book and the view of the jurists about the People of the Book
It is concluded that despite the negative publicity in this regard, in jurisprudence relative to
People of the Book (and to some extent other than them) have received special attention, while their rights
They are considered in the highest possible form and they have all the privileges that a Muslim has
They enjoy it within the Islamic society. In fact, Islamic jurisprudence to
Contrary to popular belief about the strictness of the People of the Book, a supportive view of
It has people of books, and this compassionate and supportive view can be derived from rules such as non-existence
The duty of the infidels to the branches, the rule of Jab, the purity of the People of the Book and other matters
Brought.
خلاصه ماشینی:
com@golestanroo٤٧٢٢ مقدمه نگاهي به موضوعات مطرح شده در حوزه فقه ، چه فقه شيعي و يا اهل سنت ، نشان مي دهد که هرچند در فقه مواردي يافت مي شود که کفار از نظر ديه و قصاص داراي احکامي متفاوت با مسلمين هستند و از حقوقي مانند شفعه و ارث محروم هستند و همچنين به پرداخت جزيه محکوم هستند(طوسي، ١٤٢٢ق ، ج ٤: ٢٢؛ علامه حلي، ١٤١٠ق ، ج ٩: ٣١٠؛ نجفي، ١٩٨١م ، ج ٣٧: ٢٩٤) که در نگاه عده اي شايد موجب تحقير کفار و در تناقض با حقوق انساني باشد، اما بررسي جنبه مثبت و امتيازات اهل کتاب مشخص مي کند که نسبت به اهل کتاب و پيروان ديگر اديان آسماني و يا حتي غير آسماني نگاه ويژه اي معمول بوده که حاکي از برخورد عاطفي و مسالمت جويانه با آنان و پاسداشت حقوق و حرمتشان است و اينکه آنان نيز مي بايست در قلمرو اسلامي احساس آرامش نمايند و از کرامت انساني برخوردار باشند و هيچ گونه تهديدي آسودگي خاطر آنان را دستخوش آشفتگي نسازد.
٥. ازدواج با اهل کتاب در فقه ، ازدواج موقت و حتي دائم (هرچند با کراهت ) با زنان کتابي، از سوي بسياري از فقها مشروع تلقي شده است ، حتي حربي و ذمّي آن نيز تفاوتي نخواهند داشت (شهيد ثاني، ١٤١٣ق ، ج ٧: ٣٦٠، ٣٦٣؛ سبزواري، ١٤٣١ق ، ج ٢: ١٥٠؛ مغنيه ، بي تا، ج ٥: ٢٣٠؛ خويي، ١٤١٠ق ، ج ٢: ٢٧٠) و اين نشان ميدهد که از منظر اين فقيهان ، زنان اهل کتاب نيز، البته نه در تراز زنان مسلمان ، اما ميتوانند مسئوليت همسري مردان مسلمان را بر عهده بگيرند، چنان که در روزگار رسول خدا برخي صحابيان ، از جمله طلحه ، همسران کتابي داشتند، ولي هيچ گاه مورد اعتراض رسول خدا قرار نگرفتند.