چکیده:
این پژوهش به بررسی کشف تصادفی اطلاعات در استفاده از فناوریهای اجتماعی و ارتباطی اینترنتی در میان دانشجویان دانشگاه شیراز میپردازد. پژوهش حاضر به لحاظ هدف کاربردی است و به لحاظ تجزیه و تحلیل سوالات پژوهش توصیفی تحلیلی میباشد. برای انجام این پژوهش از روش پیمایشی و از ابزار پرسشنامه استفاده شد. جهت تعیین روایی صوری پرسشنامه از نظر افراد متخصص و اساتید مجرب استفاده شد و پایایی آن با استفاده از از آلفای کرونباخ 88/. تعیین شد. جامعهی پژوهش تمام دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشکدههای علوم انسانی و مهندسی دانشگاه شیراز شامل 3434 نفر بود. نمونهگیری به روش تصادفی ساده انجام گرفت که بر اساس جدول کرجسی و مورگان حجم نمونه 346 نفر تعیین شد. تجزیه و تحلیل دادهها با استفاده از نرمافزار آماری علوم اجتماعی نسخهی 21 انجام گرفت. یافتهها نشان داد میزان استفادهی پاسخگویان از منابع اینترنتی بیشتر ازحد متوسط است. همچنین بیشتر آنان فناوریهای اجتماعی و ارتباطی اینترنتی را ابزاری مفید برای کسب اطلاعات و مواجههی تصادفی با اطلاعات میدانند. بیشتر پاسخگویان اطلاعاتی را که به صورت تصادفی کسب میکنند در انجام فعالیتهای مختلف استفاده و ذخیره میکنند و یا به اشتراک میگذارند. بر این اساس میتوان نتیجه گرفت، فناوریهای اجتماعی و ارتباطی اینترنتی ابزاری مفید برای دستیابی به اطلاعات هدفمند و همچنین کسب غیر هدفمند اطلاعات هستند. کسب تصادفی اطلاعات نوعی فراهمآوری اطلاعات است که در ردیف اطلاعیابی هدفمند قرار دارد. اطلاعات به دست آمده به صورت اتفاقی در اشتراک دانش سودمند است، همچنین میتواند مسیر کاربر را تغییر دهد، او را به سمت یک ایدهی جدید هدایت نماید و در حل مشکلات یاری دهد.
Purpose: This research aims to investigate accidental discovery of information in using of social networks and online communication in Shiraz University.
Methodology: This is an applied research that uses descriptive analytical techniques. In order to determine the validity of the questionnaire the comments of a number of experts and professors were asked, and by using Cronbach’s Alfa its reliability(./88) was determined. The research population consisted of 3434 students of the faculty of Humanities and Engineering.. A sample of 346 students were randomly selected for the research, based on the Krejcie-Morgan sampling table. The collected data were imported to SPSS version 21, and analyzed based on descriptive statistics.
Findings: Results show that the respondents were using resources more than average. They also know Social Networks and Online Communication a useful tool for purposeful gathering and accidental exposure to information. The majority of respondents use information gathered accidentally in their various activities, and store or share it.
Conclusion: Social technologies and online communication are useful tools to achieve the targeted information and also to obtain untargeted information. Accidental discovery is an information gathering method equal to targeted information-seeking. Obtained information by accident is useful in the sharing of knowledge. It can also change the user path, guide him towards a new idea and assist in solving problems.
خلاصه ماشینی:
ايــن پژوهــش بــه بررســي کشــف تصادفــي اطلاعــات در اســتفاده از فنّاوري هــاي اجتماعــي و ارتباطــي اينترنتــي در ميــان دانشــجويان دانشــگاه شــيراز مي پــردازد.
information encountering 689 و به صــورت يــک نمونــۀ کشــف تصادفــي اطلاعــات در حيــن جســت وجوي فعالانــه بــراي اطلاعاتـي ديگـر تعريـف مي شـود.
حــوزة پژوهــش در کتابــداري و اطلاع رســاني طــي چنــد ســال گذشــته به طــوري فزاينــده بــر رفتــار اطلاع يابــي کاربــران متمرکــز شـده اسـت (بهـزادي ١٣٩١ بـه نقـل از هنسـتروم ١ ٢٠٠٣) و تاکنـون تحقيقـات زيـادي در خصـوص شــيوة جســت وجوي اطلاعــات ، ارزيابــي نيازهــاي اطلاعاتــي ، مجراهــاي دســتيابي بــه اطلاعــات و منابــع اطلاعاتــي ، رفتارهــاي متفــاوت کاربــران در جســت وجو و تعامــل بــا پايگاه هــا و شــبکه هاي اطلاعاتــي در زمينــۀ جســت وجوي اطلاعــات در اينترنــت در داخــل و خــارج از کشــور صــورت گرفتــه اســت و از مهارت هايــي کــه اخيــراً مــورد بحــث قــرار گرفتــه کشــف تصادفــي اطلاعــات اسـت .
در زمينـۀ کشـف تصادفـي اطلاعــات به عنــوان شــاخه اي از رفتــار اطلاعاتــي در خــارج ، پژوهش هــاي قابــل توجهــي انجــام گرفتــه و کشــف تصادفــي اطلاعــات در شــبکه هاي اجتماعــي را مــورد بررســي قــرار داده انــد.
بررســي پژوهش هــاي انجام شــده در زمينــۀ کشــف تصادفــي اطلاعــات نشــان داد کــه ويژگي هــاي محيــط اينترنــت و وب و رســانه هاي اجتماعــي محيطــي مناســب بــراي رويارويــي بــا اطلاعـات و کشـف تصادفـي اطلاعـات اسـت .
يافته هــاي حاصــل از ديــدگاه کاربــران نســبت بــه مواجهــۀ تصادفــي بــا اطلاعــات نشــان داد کــه ميانگيــن 699 رتبـه اي ١ کـه بيانگـر نگـرش پاسـخ دهندگان نسـبت بـه پديـدة کشـف تصادفـي اطلاعـات اسـت ، بالاتــر از حــد متوســط اســت .