چکیده:
مردم شهر خرم آباد، روز عاشورا، در تعزیه حضرت امام حسین)ع(، با ترکیب خاک و آب و گلاب،
حوضچه هایی از گل تهیه می کنند و بدن و سر و صورت خود را گل مالی می کنند. این آیین که در
نامیده می شود. » آیین خرّه عاشورایی « ، مشهور است، در مقاله حاضر » افتادن در خرّه « خرم آباد به
آیین یاد شده، که تا سال های اخیر، به طور انحصاری در شهر خرم آباد برگزار می شد و امروزه به
سایر نقاط استان نیز تسری پیدا کرده است ، ریشه در فرهنگ دیرینه این مردم دارد، چرا که مردم لر
در سوگ عزیزانشان، گل بر سر و دوش خود می مالند.
مقاله حاضر، به منابع و اسناد تاریخی موجود و اقوال مردم رجوع کرده تا سر نخ های تاریخی آیین
خرّه عاشورایی را به دست آورد.
بخشی از یافته های این جستار نشان می دهد که در کتاب های تاریخی، دواوین شعر ا و سفرنامه ها ،
هیچ سند متقن و قابل اتکایی درخصوص خرّه مالی ایرانی ها یافت نمی شود اما در شاهنامه فردوسی
در موارد متعدد به آیین گل مالی در سوگواری اشاره شده است
خلاصه ماشینی:
بررسي پيشينه فرهنگي ـ تاريخي مراسم «خره عاشورايي » در خرم آباد (تاريخ دريافت : ١٣٩٩/٥/١٢، تاريخ پذيرش : ١٣٩٩/٩/٣٠) 1 سيامک موسوي اسدزاده چکيده مردم شهر خرم آباد، روز عاشورا، در تعزيه حضرت امام حسين (ع )، با ترکيب خاک و آب و گـلاب ، حوضچه هايي از گل تهيه ميکنند و بدن و سر و صورت خود را گل مالي ميکنند.
آيين ياد شده ، که تا سال هاي اخير، به طور انحصاري در شهر خرم آباد برگزار ميشد ـ و امـروزه بـه ساير نقاط استان نيز تسري پيدا کرده است ـ، ريشه در فرهنگ ديرينه اين مردم دارد، چرا که مردم لر در سوگ عزيزانشان ، گل بر سر و دوش خود ميمالند.
xarra bide sareš استاد سيد مصطفي سعيدي ١، اشاره ميکند: در داستان هاي شاهنامه ، در هنگام کشته شـدن پهلوانـان و يـلان ايرانـي، بـه کـرات ميشنويم ، که ديگر دليران ، در سوگ ياران و عزيزانشان خاک بر سر ميکنند، ولي هرگز به «گل بر سر کردن » يا گل بر شانه و لباس ماليدن برنميخوريم و به گمان من اين يک رسم جديدتر از دوره حکيم ابوالقاسـم فردوسـي اسـت .
بيرق هيئت عزاداري حسيني (تصوير ٢) محله پشت بازار خرم آباد البته سند مکتوب و متقني در خصوص تأسيس ايـن هيئـت در آن تـاريخ در دسـت نيست و اگر همه گيري مراسم عـزاداري حسـيني را بعـد از اسـتقرار حکومـت صـفويه بدانيم ، تاريخ يادشده ، ٧ سال قبل از ايجاد اين سلسله را نشان ميدهد.