چکیده:
چکیده: نگاهداری کودکان حق و تکلیف ابوین آنان است، لیکن این اختیار دارای وجهی تکلیفی قویتری نیز هست تا جایی که بر مدار مصلحت کودک خواهد بود و در شرایطی از قبیل انتشار ویروسهای همهگیری مانند کووید 19 که صحت جسمانی کودک به مخاطره میافتد دادگاهها ملزمند با رعایت غبطه و مصلحت آنان تصمیمی اتخاذ نمایند که از آن طریق تمامت جسمی، صحت و سلامت کودکان تهدید و در مخاطره نیافتد. این تصمیم به مقتضای آیات قرآنی از قبیل 173، بقره؛ 3 مائده؛ 119، انعام و 78 حج و حدیث رفع منقول از حضرت محمد (ص)؛ اعمال قواعدی از قبیل اضطرار، لاضرر و نفی عسر و حرج به عنوان نظریههای معین این حکم و بر اساس حقوق موضوعه و مهم اقتضای حکم عقل خواهد بود. در مواد 1173 قانون مدنی، 41، 45، 54 قانون حمایت خانواده (1391) و ماده 23 آییننامه اجرایی این قانون و ملاکات ماخوذه از مواد 17، 33، 36 و 42 رفع تکلیف حضانت و به تبع آن ملاقات هر یک از والدین آمده است؛ لکن با عنایت به اینکه قواعد زیرساختی این احکام، قواعدی امتنانی هستند این محدودیتها اولا بصورت مدرج و به میزان ضرورت اعمال خواهند شد، تا جایی که با رفع خطرات ناشی از بیماری و اصلاح شرایط حاضر انتشار کووید 19 اعاده به وضع سابق خواهد شد. واژگان کلیدی: اضطرار، لاضرر، حضانت و ملاقات، کودک، کووید 19.
AbstractChild Custody is a parent's right and duty, but the best interests of the child is a basic consideration in all decision specially in emergency conditions. In the situations such as Covid-19 pandemic, which endangers the child's physical health, courts are required to consider the child’s interest in making decision in some extent, does not threaten and endanger the child's physical integrity, health and wellbeing.This approach is in accordance with Quranic verses such as Al-Baqarah/173, Al-Maaida/3, Al-An’aam/119 and Al-Hajj/78 and the Hadith (Rafa’) quoted from Prophet Muhammad (PBUH), and some rules such as Compulsion (ezterar), prohibition of determent (La zarar), denial of distress and hardship (osr -o- haraj), and it is based on statute law and common sence, too. In the Civil Code (article 1173), Family Protection Law (1391) (atticles 41, 45 and 54), the executive regulations of this law (article 23) and as it understood of some critrians in articles 17, 33, 36 and 42, the custody right and consequently the visitation of each parent may be cancelled in emergency condition. However, such limitations will be applied in a graduated manner and based on the neccesity, and by eliminating the risks of the disease, the condition will be restored to its former state.Keywords: Emergency conditon, prohibition of determent (la zarar), custody, visitation, child, Covid-19.
خلاصه ماشینی:
در اين نوشتار تلاش خواهد شد با بررسي حضانت به عنوان يک حق و تکليف ، تأثير شرايط موجود بر آن بـا مطالعـه ، بررسي و براساس زيرساخت هاي حقوقي داخلي ، با روش اجتهـادي بـه پاسـخي روزآمـد، دست يابيم تا از اين رهگذر بستر صدور آراي متناسـب بـا حقـوق، اقتضـائات و مهـم تـر سلامت و مصالح کودکان فراهم آيد و از سويي نيز از تضييع حقوق کودکان و ساير اقربـا به ويژه والدين جلوگيري شود.
ir در مـواد ١١٧٣ قـانون مـدني ، ٤١، ٤٥، ٥٤ قـانون حمايـت خـانواده(١٣٩١) و مـاده ٢٣ آيين نامة اجرايي اين قانون و ملاکات مأخوذه از مواد ١٧، ٣٣، ٣٦ و ٤٢ آن، رفع تکليـف حضانت و به تبع آن ممانعت از ملاقات هر يک از والدين آمده است ؛ امـا بـا عنايـت بـه اينکه قواعد زيرساختي اين احکام، قواعدي امتناني اند، اين محدوديت هـا اولا بـه صـورت مدرج و به ميزان ضرورت اعمال خواهند شد؛ تا جايي که با رفع خطرات ناشي از بيمـاري و اصلاح شرايط حاضر، انتشار کوويدـ ١٩ اعاده به وضع سابق خواهد شد.
اگرچه در متن اين ماده به سلامت روان اشاره شـده اسـت ، در شـرايط حاضـر کـه وضـعيت فوق العاده اعلام شده و همة اشخاص الزام به تبعيت از فرامين فرماندهي ستاد پيشگيري و مقابله با ويروس کرونا را دارند، در موضوع مورد بحث نيز دستورات آن ستاد در خصوص پرهيز از رفـت و آمدهاي غيرضرور و ملاقات اشخاص با يکديگر موضوع حضانت و ملاقات را شامل مي شـود و هرگاه استيفاي اين حقوق با مصالح جسمي يا روحي کودکان در تعارض باشـد، مصـلحت اولـي ، حفظ نفس به ويژه کودکان است که بايد در کنف حمايت خانواده ، جامعه و قانون باشند.