چکیده:
این پژوهش با هدف شناسایی فرآیند بهکارگیری منتورینک در توسعه حرفهای مدیران مدارس شهر مشهد انجام شده است. روش پژوهش پدیدارشناسی بود و دادههای پژوهش از طریق مطالعه تجربه زیسته مدیران مدارس با استفاده از ابزار مصاحبه نیمه ساختاریافته با 22 نفر از مدیران مدارس گردآوری شد. مشارکتکنندگان در این پژوهش شامل آن دسته از مدیرانی بودند که نسبت به موضوع منتورینگ آشنایی و تجربه داشته و میتوانستند اطلاعات با ارزشی در اختیار پژوهشگران قرار دهند. نمونه­گیری در این پژوهش به صورت هدفمند صورت گرفت و معیار انتخاب تعداد مصاحبهها اشباع نظری بود. برای تحلیل دادهها از روش کدگذاری در دو مرحله کدگذاری باز و محوری استفاده شد. نتایج حاصل از تحلیل دادههای پژوهش نشان داد که اهمیت بهکارگیری منتورینگ در فرایند رشد حرفهای مدیران مدارس در دو مقوله ضرورتهای سازمانی و ضرورتهای فردی تقسیمبندی می­شود. همچنین روش­های اجرای منتورینگ در مدارس شامل منتورینگ سنتی، منتورینگ الکترونیکی، منتورینگ گروهی، منتورینگ همتا، و منتورینگ معکوس شناسایی شد. پیامدها و نتایج به کاربستن منتورینگ در توسعه حرفه­ای مدیران مدارس نیز عبارتند از: ارتقای دانش (شامل ابعاد خودشناسی، کاهش آزمون و خطا، و شناخت قوانین و مقررات)، بهبود نگرش (شامل جامعه­پذیری، افزایش اعتماد به نفس، افزایش انعطاف­پذیری، افزایش انگیزه، و کاهش استرس)، و ارتقای مهارت (شامل نحوه بازخورد دادن، خلاقیت، نحوه برقراری ارتباط با ذی­نفعان، بهبود مهارت تصمیم­گیری، و مدیریت مالی).
The aim of this study was to identify the process of using mentoring in the professional development of school principals in Mashhad. The research method was phenomenological and the research data were collected by studying the lived experience of school principals by using semi-structured interview with 22 principals. Key informants in this study included those managers who were familiar with the subject of mentoring and could provide valuable information to researchers. Sampling in this study was purposeful and the criterion for selecting the number of interviews was theoretical saturation. To analyze the data, coding method was used in two stages: open and axial coding. The results show that the importance of using mentoring in the process of professional development of school principals is divided into two categories: organizational needs and individual needs. Methods of using mentoring in the professional development of principals were identified, including: traditional mentoring, electronic mentoring, group mentoring, peer mentoring, and reverse mentoring. Consequences and results of using mentoring in the professional development of school principals are: Improving knowledge (including self knowledge, reducing trial and error, and recognizing and regulating), Improving attitudes (including community resilience, increase self-confidence, increase flexibility, increase motivation and reduce stress), and skills development (including how to give feedback, creativity, how to communicate with stakeholders, improve decision-making skills, and financial management).
خلاصه ماشینی:
با وجود اهميت نقش مديران ، تحقيقات بسياري کفايت برنامه هاي سنتي آماده سازي و صدور مجوز مديران را زير سوال برده اند ( ;٢٠٠٠ ,Burney &Elmore ;٢٠٠٣ ,Cooding &Tucker ٢٠٠٣,Hess) و اين گونه بيان ميدارند که برنامه هاي آماده سازي مديران ، به شيوه سنتي و متمرکز بر افزايش دانش هستند؛ در صورتيکه مديران امروزي علاوه بر دانش پايه اي قوي، بايد داراي مهارت کاربرد آن دانش در زمينه مدرسه و همچنين تمايلات و نگرش هايي براي استفاده اثربخش از دانش و مهارت هايشان باشند (٢٠٠١ ,Murphy ;٢٠٠٤ ,Halsey &Lauder, Brown ).
منتورينگ ٢ فاصله ميان نظريه و عمل را از بين ميبرد (٢٠١٦ ,Mirbagher Ajorpaz) و فرآيندي است که به وسيله آن يک فرد با تجربه ، علاقه مند و قابل اعتماد (منتور)، فردي ديگر (منتي) را در زمينه رشد و بازنگري ايده ها، يادگيري، پيشرفت شخصي و حرفه اي راهنمايي مينمايد (٢٠١١ ,Meinel et al) و در طي آن فرد منتي با بهره گيري از تجارب و مهارت هاي افراد باتجربه در فرايند آموزش و توسعه مهارت هايحرفه اي خود شرکت مينمايد (٢٠٠٢ ,Merriam).
(Wang, 2002; Hezlett & Gibson, 2005; Payne & Huffman, 2005 اگرچه تعاريف ارائه شده از منتورينگ گوناگون است اما به طور معمول به عنوان يک رابطه متقابل بين دو شخص (منتور و منتي) تعريف ميشود که از طريق گوش دادن و پيروي کردن از دستورالعمل ها، موجب ارتقا و توسعه شغلي، رشد حرفه اي و رضايت مندي منتي ميگردد ( ,Herta &Buddeberg ٢٠٠٦).