چکیده:
این مقاله دربارۀ روایت شیخیان
از ملاقات حاج محمدکریم خان
کرمانی با ملا صادق مقدس خراسانی
است. آن گفت و گو ازاین رو بسیار
مهم است که حاج محمدکریم خان
کرمانی به شرح جایگاه بلند خود نزد
سیدکاظم رشتی پرداخته، تحلیلی
از نسبت دعوت باب با مکتب
شیخیه به دست داده و دلایلی مهم
را در نقد او آورده است.
هذه المقاله تتناول روایه الشیخیه عن لقاء الحاج محمدکری مخان الکرمانی للملاصادق المقدس
الخراسانی ویتمیز هذا الحوار باهمیه رفیعه لان الحاج محمدکری مخان الکرمانی یحظی بمکانه
رفیعه لدی السید کاظم الرشتی کما یبین ان السید عل یمحمد الباب له مکانه مشابهه لدی
الشیخیه ویبین ایضا الادله المتقنه والقویه لدعوه الباب.
This article is about the Shaikhi narration of meeting of Haj Mohammad Karim Khan
Kermani with Mulla Sadegh Moqaddas Khurasani. The dialogue was very important because
Haj Mohammad Karim Khan explained to him about his high position with Seyed
Kazim Rashti and stated strong and convincing reasons against Bab's invitation.
خلاصه ماشینی:
آن گفتوگو ازاینرو بسیار مهم است که حاج محمدکریمخان کرمانی به شرح جایگاه بلند خود نزد سیدکاظم رشتی پرداخته، تحلیلی از نسبت دعوت باب با مکتب شیخیه بهدست داده و دلایلی مهم را در نقد او آورده است.
كلیدواژه: حاج محمدکریمخان کرمانی، سید علی محمد باب، شیخیه، بابیه، ملاصادق مقدس خراسانی مقدمه حاج محمدکریمخان کرمانی که از شاگردان برجستۀ سیدکاظم رشتی بود، به دو دلیل توانست جایگاه ریاست خود را در میان شیخیان کرمان تثبیت کند، نخست آنکه دو اجازهنامۀ بلندبالا از سیدکاظم رشتی داشت که در آنها استاد به تبیین جایگاه وی پرداخته و او را بسیار ستوده بود.
کسی که از سوی باب مأمور به این کار شد، ملا صادق مقدس خراسانی بود که در میان شاگردان سیدکاظم رشتی جای داشت؛ بااینحال، این دعوت نهتنها به سرانجام نرسید که حاج محمّدکریمخان کرمانی را به یکی از بزرگترین مخالفان دعوت باب تبدیل کرد.
این مقاله بر آن است تا با دست گذاشتن بر گزارش یکی از پیروان حاج محمّدکریمخان کرمانی از گفتوگوی او با ملا صادق مقدس خراسانی، آنچه را که میان ایشان گذشت بهدست داده و به تحلیل نکات تاریخی و استدلالی آن بپردازد.
این مکتوب آشکارا گویای آن است که حاج محمدکریمخان کرمانی در نظر سیدکاظم رشتی چنان مقامی داشت که هیچکس نباید با او مخالفت کند؛ بنابراین، پاسخ او بر ملا صادق مقدس خراسانی مستند بوده است و باید گفت که در محدودۀ مکتب شیخیه، پاسخی محکم بر نادرستی دعوت باب ــ که خود را بر آموزههای شیخی متکی میدانست ــ تلقی میشود.