چکیده:
هدف از این مقاله بررسی رفتار اختلاف قیمت پیشنهادی خرید و فروش سهام و عوامل تاثیرگذار بر آن است. اختلاف قیمت پیشنهادی خرید و فروش سهام یکی از معیارهای ارزیابی ریسک نقدشوندگی سهام و انتخاب سهام در پرتفولیوی سرمایهگذاری است. لذا این پژوهش با برآورد اثر متغیرهای مالی شرکتها بر مقدار اختلاف قیمت پیشنهادی خرید و فروش سهام در قالب مدل یک مدل خطی دادههای پانل، درصدد ارائه راهکاری جهت کاهش اختلاف قیمت پیشنهادی خرید و فروش سهام پرتفولیوی سرمایهگذاری است. بر این اساس، از میان شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، ۱۲۹ شرکت برای دوره زمانی ۱۳۸۶ تا ۱۳۹۶ انتخاب شدهاند. نتایج پژوهش نشاندهنده آن است که به ترتیب متغیرهای میانگین گردش روزانة سهام و رتبه نقدشوندگی شرکت بیشترین تاثیر معنیدار را بر اختلاف قیمت پیشنهادی خرید و فروش سهام دارا بودهاند. همچنین بر اساس نتایج بهدست آمده، فرضیه اول مبنی بر اینکه نوسانپذیری قیمت سهام اثر مثبت و معنیداری بر متغیر وابسته BAS دارد، تایید میگردد. از سوی دیگر، ضرایب درصد سهام در دستدارندگان بلوک سهام، تعداد سهام کل شرکت و اهرم مالی در مدل خطی، به لحاظ آماری معنیدار نبوده و رتبه نقدشوندگی داراییها نیز دارای بیشترین تاثیر بر متغیر وابسته BAS نیست و لذا فرضیه دوم پذیرفته نشده است. همچنین اثر متغیر اندازه شرکت (حجم داراییهای شرکت) به لحاظ آماری معنیدار نبوده و معادل صفر در نظر گرفته شده و بنابراین فرضیه سوم پذیرفته شده است.
This paper investigates the behavior of the differences between bid and ask prices and spread and the factors affecting them. The bid and ask price differences are one of the criteria for assessing the liquidity risk of stocks and the selection of stocks in the investment portfolio. Therefore, this study seeks to provide a solution to reduce the bid-ask price differences in an investment portfolio, by estimating the effect of companies' financial variables on the amount of the bid and ask price differences in the form of the linear Panel Data model. Accordingly, among the companies listed on the Tehran Stock Exchange, 129 companies have been selected for the period 1386-1396. The findings show that the Average Daily Stock Turnover and Liquidity Rating of the company, respectively, had the most significant effect on the bid and ask price differences of stocks. Also, based on our results, the first hypothesis, that stock price volatility has a positive and significant effect on the dependent variable BAS, is confirmed. On the other hand, coefficients of stock percentage in stock block holders, total company shares, and financial leverage in the linear model are not statistically significant, and asset liquidity rating does not have the greatest impact on the BAS dependent variable. So, the second hypothesis is not accepted. Also, the effect of the variable of company size (volume of company's assets) was not statistically significant and was considered equal to zero. Therefore, the third hypothesis was accepted.
خلاصه ماشینی:
لذا، اين پژوهش با هدف برآورد اثر متغيرهاي مالي سطح شرکت بر اختلاف قيمت پيشنهادي خريد و فروش سهام در قالب يک الگوي خطي داده هاي پانل و ارائه راهکار جهت کاهش اختلاف قيمت پيشنهادي خريد و فروش سهام پرتفوليوي سرمايه گذاري انجام شده است .
حال با توجه به اين که مسئله نقدشوندگي سهام و حتي ساير داراييها طي چند سال اخير به علت وضعيت تحريم هاي اقتصادي براي سرمايه گذاران بالاخص سرمايه گذاران حقوقي از اهميت ويژه اي برخوردار شده است ، مقاله حاضر به بررسي اثر متغيرهاي مالي بر اختلاف قيمت پيشنهادي خريد و فروش سهام به عنوان يکي از عوامل مهم در تصميم گيري سرمايه گذاران پرداخته است .
فروغ نژاد و مراديجز (١٣٩٣) عوامل مؤثر بر اختلاف قيمت پيشنهادي خريد و فروش سهام به عنوان معيار عدم تقارن اطلاعاتي در بورس اوراق بهادار تهران طي سال هاي ١٣٨٦ تا ١٣٩١ را مورد بررسي قرار داده اند.
رسائيان (١٣٨٥) رابطه ميان اطلاعات مالي و اختلاف قيمت پيشنهادي خريد و فروش سهام در بورس اوراق بهادار تهران را مورد بررسي قرار داده است .
نتايج برآورد الگوي خطي اختلاف قيمت پيشنهادي خريد و فروش سهام (BAS) (به تصویر صفحه رجوع شود) منبع : يافته هاي پژوهش براساس مندرجات جدول ٣، نوسان پذيري قيمت سهام بر متغير وابسته اثر مثبت و معنيداري دارد.
A survey on the relationship between bid- ask spread and stock return volatility and market value in Tehran Stock Exchange.
Financial information relationship the difference between the bid-ask spread in Tehran Stock Exchange.