چکیده:
هدف پژوهش حاضر بررسی مهارتهای شغلی کتابداران اداره کل اطلاع رسانی از دیدگاه اعضا کتابخانه ملی است. این پژوهش با روش پیمایشی و از طریق پرسشنامه، دانش و مهارتهای شغلی مورد نیاز کتابداران شامل: دانش و مهارتهای پایه، آموزشی، پژوهشی، اطلاعاتی، اینترنتی، را بررسی میکند. جامعه آماری پژوهش 50 نفر از اعضا در تالارهای تخصصی است که از روش نمونهگیری تصادفی ساده انتخاب شدهاند. نتایج حاصله از پژوهش نشان میدهد از میان مهارتهای کتابداری مورد نیاز کتابداران به ترتیب، خدمات اشاعه اطلاعات و فراهمآوری، انواع منابع اطلاعاتی و خدمات مرجع مهمتر از سایر مهارتها عنوان شدهاند. در اهمیت مهارتهای اطلاعاتی مورد نیاز کتابداران، از بین مهارت مطرح شده اولویت اول داشتن ارتباطات علمی، اولویت دوم سواد اطلاعاتی، اولویت سوم مهارت استفاده از فناوریهای اطلاعاتی جهت دسترسی آزاد به اطلاعات انتخاب شدهاست. از میان عنوان مهارتهای آموزشی مورد نیاز کتابداران، آموزش و یادگیری مستمر، راهنمایی و آموزش مراجعین، توانایی یادگیری سریع مباحث نوین حائز اولویت و اهمیت شناخته شدند. در اهمیت مهارتهای پژوهشی مورد نیاز کتابداران، اولویت اول آشنایی با فرایند پژوهش، اولویت دوم آشنایی با پژوهشهایکمی (وب سنجی، مطالعات اینترنتی و...) و اولویت سوم توانایی شناسایی مجلات هسته جهت مطالعه مقالات انتخاب شده است. در اهمیت مهارتهای رایانهای مورد نیاز کتابداران بنابراظهار نظر افراد، بیشترین امتیاز و اولویت اول آشنایی با مهارتهای ICDL و بعد از آن آشناییباOCR تبدیل مدارک دیجیتالشده به مدارک قابل پردازش و در مرتبه و اولویت سوم آشنایی با نشر الکترونیک انتخاب شده است. در اهمیت مهارتهای اینترنتی مورد نیاز کتابداران، اولویت اول مهارت جستجوی پیوسته است و بعد از آن آشنایی با ابزارهای جستجوی وب و در اولویت سوم آشنایی با وب انتخاب شده است. در اهمیت مهارتهای شخصیتی کتابداران بالاترین امتیاز و اولویت اول مهارت در شناخت نیاز کاربران، است و بعد از آن در اولویت دوم داشتن روحیه کار تیمی بالا و در اولویت سوم خوشرویی و متانت انتخاب شده است. در اهمیت سایر مهارتهای مورد نیاز کتابداران بالاترین امتیاز مهارت روانشناسی، در اولویت دوم مهارت روابط عمومی و در اولویت سوم مهارت مشتری مداری انتخاب شده است.
خلاصه ماشینی:
با توجه به حجم زياد اطلاعات توليد شده در سالهاي اخير و رشد سريع فناوريها فاصله زيادي تا استانداردهاي بين المللي وجود دارد بنابراين لازم است مطابق با فناوري هاي روز، بازبيني جدي در ويژگيهاي شغلي کتابداران از نظر دانش و مهارت هاي مورد نياز بعمل آيد اين پژوهش در صدد است تا از ديدگاه اعضا استفاده کننده از خدمات کتابخانه ملي ايران درباره مهارت هاي شغلي کتابداران مطلع گردد.
(هالرويد، ١٩٧٧) پيشينه شغل کتابداري در ايران از گزارش هاي فعاليت هاي هيأت مديره انجمن کتابداران ايران در اواخر سال ١٣٤٨ چنين برميآيد که براساس لايحه جديد استخدام و به دنبال آن اجراي مرحله دوم طرح طبقه بندي مشاغل ؛ کتابدار(١)، در رديف سيزده و طبقه سوم قرار داده شده است و شرط تصدي اين شغل را کارداني (تبحر) و معلومات لازم و اطلاع کافي از امور مربوط به وظايف و مسئوليت هاي شغلي و توانائي انجام وظايف مربوط به نحو مطلوب و داشتن مهارت هاي مورد لزوم ، ديپلم کامل متوسطه و گذراندن دوره تخصصي لازم در رشته مربوط به شغل دانسته است .
در اين طرح آمده است که در حرفه کتابداري مانند تمام حرفه هاي ديگر کسب تجربيات علمي پس از پايان تحصيلات رسمي داراي اهميت فوق العاده است و بدين لحاظ براي احراز مسئوليت در هر يک از مشاغل کتابداري داشتن سابقه کار زير نظر کتابداران تحصيل کرده و کارآزموده ضروري است (سينائي، ١٣٥٠) پس از آن در تير ماه ١٣٥٢ "شرح وظايف و طبقه بندي مشاغل کتابداري" از سوي کميته حقوقي انجمن کتابداران ايران ارائه گرديد که پس از اصلاحات در تاريخ ٥٢/١٠/١٠ به تصويب رسيد.
American Library Association (ALA) Presidential Committee on Information Literacy در استفاده از اطلاعات به دست آمده در فرايند جستجو.