چکیده:
عدهای معتقدند که جامعه ایرانی در فرایند مدرنیته قرار گرفته ولی به لحاظ عدم تناسب مبانی فکری اجتماعی، ساختار آن با مبانی مدرنیته، جامعه در حال تعلیق قرار گرفته است که نتیجه آن "مدرنیته معلق ایرانی" است. در این پژوهش تلاش میشود تا با بررسی و سنجش مولفههای هویت ملی، گرایش به هویت ملی جوانان امروز در شهرهای ساری، نکا و نوشهر را مورد مطالعه قرار دهیم. تحقیق حاضر با روش پیمایش انجام شده است و حجم نمونه تحقیق حاضر با استفاده از فرمول کوکران 384 نفر برآورد شده است. در این مطالعه هویت ملی بر اساس هفت بعد (تاریخی، جغرافیایی، زبانی، دینی، فرهنگی، اجتماعی، سیاسی) مورد سنجش قرار گرفت. یافتههای تحقیق نشان میدهد هویت ملی در بین جوانان سه شهر مورد نظر با میزان گرایش بالاست و حدودا 71/0میباشد و از طرفی در بین تمام ابعاد و عناصر هویت ملی نیز مشاهده شده که گرایش قوی به هویت ملی دارند. بیشترین حد گرایش برای بعد زبانی هویت ملیمیباشد 87/0 و به وضوح مشخص میکند که پاسخگویان به زبان فارسی عشق میورزند. بعد اجتماعی هویت ملی نیز با 83/0 گرایش بالایی را نشان میدهد. بعد فرهنگی از ابعاد دیگر هویت ملی است که 74/0 میباشد و در سطح بالا قرار دارد، فرهنگ که عناصر مهم هر کشوری محسوب میشود در جامعه ما از گذشته تا به امروز همچنان غنی و پربارست و هنوز چیزی نتوانسته جای فرهنگ و هویت ایرانی را به خود بگیرد. از سوی دیگر دادهها نشان میدهند که بعد دینی هویت ملی نیز قوی است به طوری که حدود 71/0 میزان گرایش را نشان میدهد. بر طبق دادههای تحقیق بعد جغرافیایی هویت ملی نیز در حد بالاست 70/0 از این جهت جوانان کاملا به سرزمین ایران به عنوان سرزمین مادریشان عشق میورزند. دیگر نتایج تحقیق نشان میدهد که در بین جوانان نسبت به بعد تاریخی هویت ملی نیز گرایش قوی وجود دارد و در نهایت در زمینه بعد سیاسی هویت ملی یافتهها نشان میدهند که بعد سیاسی هویت ملی در سطح متوسط به پایین است.
خلاصه ماشینی:
بعد اجتماعي هويت ملي نيز با ٠/٨٣ گرايش بالايي را نشان ميدهد که بر اساس شش گويه سنجيده شده است و مربوط به اعتماد به دوستان ، احترام به ارزش هاي جامعه و شناخت آن ها، داشتن رابطه دوستانه با مردم که همه نشان از گرايش قوي جوانان سه شهر مورد نظر با آن هاست .
از ديگر نتايج تحقيق نشان ميدهد که در بين جوانان نسبت به بعد تاريخي هويت ملي نيز گرايش قوي وجود دارد و اين گرايش در حد بالاست به طوريکه پاسخگويان جوان به دوران تاريخي ايران از زمان باستان تاکنون افتخار ميکنند و سعي ميکنند از موزه ها براي ديدن آثار باستاني بازديد کنند و ارزش زيادي براي آن قايلند، و به خوبي نظر الوت که معتقد است تاريخ و زبان دو عامل مهم در ساختن هويت ايراني است اثبات ميشود.
ــ احمدي (١٣٧٨)، "بررسي ميزان گرايش نوجوانان و جوانان به فرهنگ و ارزش هاي غربي"، پايان نامه کارشناسي ارشد، تهران : دانشگاه تهران : دانشکده علوم اجتماعي.
ــ کيشيپور (١٣٨٣)، بررسي جامعه شناختي ابعاد هويت جمعي (تالشي ̈ ملي ̈ جهاني) در بين شهروندان تالشي با تاکيد بر نظام قشربندي اجتماعي، پايان نامه کارشناسي ارشد، تهران : دانشگاه علامه طباطبايي، دانشکده علوم اجتماعي.
__ Bruce , Judith – Curtis , Heather – Johnston , Lucy , (1998) " Social identity in young New Nealand children" , New Nealand Journal of psychology , Jun , 1998.