چکیده:
زنان نیمی از جمعیت جهان را تشکیل میدهند. دو سوم از کارهای انجام شده در جهان توسط آنان صورت میگیرد، درحالیکه تنها یک دهم درآمد جهانی به زنان تعلق دارد. نیروی انسانی یکی از ذخایر مهم و با ارزش کشورهای درحالتوسعه میباشد. چنانچه این کشورها بتوانند نیروی انسانی را در جهت رشد و تعالی و تخصص بار آورند، با کشورهای صنعتی رقابت خواهند نمود. میزان دستمزد پایین زنان نسبت به مردان و مشکلات و موانعی که برای آنان در آموزش و اشتغال وجود دارد وضع را همچنان به ضرر و زیان زنان ثبات میبخشد. به طور نظری اگر کنش افراد را به صورت یک نظام در نظر بگیریم، رویکرد زنان به اشتغال خارج از خانه تحت تاثیر نظامهای فرهنگی، اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و نظام شخصیتی آنان است. زنان به واسطه نقشهای محول خود انتظاراتی را باید پاسخگو باشند که از طریق جامعهپذیری در خانواده و مدرسه فراگرفتهاند. یکی از هنجارهای جوامع برای زنان تشکیل خانواده و ایفای نقش مادری و همسری است. هرچه یک جامعه سنتیتر باشد به این نقشهای محول اهمیت بیشتری داده و آزادی عمل برای یافتن موقعیت بهتر در نقشهای اکتسابی را از افراد سلب میکند. دادههای مورد نظر به این نکته اشاره میکنند که درصد شاغلان زن کارفرما و کارکنان مستقل در بخش خصوصی نسبت به کل زنان شاغل در بخش خصوصی 37/1 درصد و درصد شاغلان زن در تعاون به کل زنان شاغل تنها 4/9 درصد است. نتایج این تحقیقات در مورد سهم مدیریتی زنان در بخش تعاونی باز هم به ارقامی اشاره میکند که چندان امیدوار کننده نیست. این رقم تنها 1/18 درصد را شامل میشود. دادههای مورد نظر درحالی بر سهم اندک زنان در بخشهای مدیریتی جامعه تاکید میکنند که همین تعداد اندک نیز در محیطهای کاری خویش با مشکلاتی مواجهاند. کارشناسان در بررسی این مشکلات با توجه به ساختار مردانهای که به بیشتر محیطهای کار حاکم است به دو دسته از مواضع اجتماعی و شخصیتی در این مورد اشاره میکنند. سهیلا پور مقدم کارشناس مسائل اجتماعی در توضیح این دو بخش میگوید: «در بخش اجتماعی ما با مشکلاتی نظیر بیاعتمادی به عملکرد مدیران زن مواجهایم. به این معنی که زنان از ابتدا در کارهایی مورد استفاده قرار میگیرند که امکان پیشرفت در آن وجود ندارد. دومین مشکل مربوط به مسائل شخصیتی است. از این زاویه زنان نمیتوانند شبکه ارتباطی مناسبی با اطرافیان خود در محل کار ایجاد کنند به نحوی که از طریق این شبکه بتوانند خود را در فعالیت شغلی بالا کشیده، به موفقیتهای بالاتری دست یابند».